Renta wdowia: Zamiast 15000 zł za rok 7500 zł. Obniżka z 45 000 zł do 14 250 zł do 2027 r. [Przykłady]

 

W obliczeniach w artykule przyjmujemy, że zmarły mąż miał emeryturę 2941 zł. Co daje prawo do renty rodzinnej 2500 zł (85% z 2500 zł). W artykule przedstawimy jaka jest różnica wypłat dodatku dla wdowy między pierwszą wersją ustawy o rencie wdowiej a ostateczną (w artykule jest poniżej ustawa w formacie PDF). Obliczenia przedstawiamy dla okresu 2025 r. - 2027 r. 

Renta wdowia w modelu kroczącym 15%, 25%

Po wielu propozycjach ostatecznie mamy dwa okresy wypłaty rent:

OKRES PRZEJŚCIOWY - od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. wypłata 15% stawki bazowej przez 1,5 roku

OKRES ZASADNICZY - od 1 stycznia 2026 r. 25% stawki bazowej.

Stawką bazową jest renta rodzinna przysługująca po zmarłym. Wdowy, które będą otrzymywały rentą wdowią protestowały przeciwko takiej kwocie bazowej, gdy taka renta to 

Renta wdowia - jak miało być?

Renta wdowia miała wynosić 50% renty rodzinnej po zmarłym małżonku. I miała wejść w życie od 1 stycznia 2025 r. W okresie 2025 r. - 2027 r. wdowa otrzymałaby wypłatę (dodatkową do swojej emerytury) w kwocie 45 000 zł.

Wynika to z: 36 miesięcy x 1250 zł = 45 000 zł

W obliczeniach mamy:

1) okres od 1 stycznia 2025 r. do końca 2027 r. oraz

2) 50% od 2500 zł = 1250 zł.

Renta wdowia - jak jest ostatecznie w ustawie o rencie wdowiej

A teraz porównajmy, ile pieniędzy z dodatkowego świadczenia otrzyma wdowa na podstawie ostatecznie uchwalonych przepisów o rencie wdowiej. Przepisy poniżej:

Ustawa o rencie wdowiej w PDF 

Obliczenia, przykłady dla renty wdowiej - [okres 1 stycznia 2025 r. - 30 czerwca 2025 r.] 

W tym okresie renta wdowia wynosi 0 zł (nowe przepisy wchodzą z opóźnieniem w stosunku do pierwotnych planów od 1 lipca 2025 r.). Pierwotnie w tym okresie świadczenie miało wynieść 6 x 1250 zł = 7500 zł.

Obliczenia, przykłady dla renty wdowie - [okres 1 lipca 2025 r. - 31 grudnia 2026 r.]

Dla tego okresu świadczenie obliczane jest jako 15% od renty rodzinnej: 

18 miesięcy x 15% od 2500 zł (renta rodzinna) = 375 zł x 18 = 6750 zł

W przypadku pierwotnej wersji ustawy (formuła 50%) mamy: 18 miesięcy x 50% od 2500 zł (renta rodzinna) = 22 500 zł

Obliczenia, przykłady dla renty wdowie - [okres 1 stycznia 2027 r. - 31 grudnia 2027 r.] 

Dla tego okresu świadczenie obliczane jest jako 25% od renty rodzinnej: 

12 miesięcy x 25% od 2500 zł (renta rodzinna) = 7500 zł

W przypadku pierwotnej wersji ustawy (formuła 50%) mamy: 12 miesięcy x 50% od 2500 zł (renta rodzinna) = 15 000 zł

Wyrównanie od zaniżonych wypłat renty wdowiej

Czy rząd zdecyduje się na wyrównania dla osób poszkodowanych? Nie na to nie wskazuje.

Pewną rekompensatą za niską wartość renty wdowiej może być wypłata gwarantowana, ale to rozwiązanie jest zależne od kwestii subkonta i limitu trzech lat. Więcej o tym w poniższych artykułach:

Można połączyć dwa świadczenia: 1) Renta wdowia i 2) Udział w emeryturze zmarłych: męża albo żony [wypłata gwarantowana]

SN: Zmarły nie skorzystał z emerytury. Wdowa ma gwarantowaną wypłatę z tej emerytury [Limit trzech lat]

Renta rodzinna po zmarłym małżonku a renta wdowia

Renta rodzinna wynosi dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. I to jest podstawowa sytuacja, o które mówią wdowy (przepisy przewidują jeszcze 90% dla dwóch uprawnionych i 95% świadczenia dla trzech lub więcej osób uprawnionych).

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu
niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. 

Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

 Podstawa prawna: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf

Dlaczego nie rekompensaty dla osób poszkodowanych rentą wdowią w modelu kroczącym?

Skala protestu i niezadowolenia osób zaskoczonych wskaźnikiem 15%  jest tak duża, że rozwiązaniem wydaje się zaproponowanie przez rząd rekompensat dla osób otrzymujących zaniżone świadczenia. Wszyscy wiedzą, że powodem zaniżenia tych wypłat w 2025 r. (być może pierwsze wypłaty będą pod koniec 2024 r.) jest spodziewana trudna sytuacja budżetu w 2025 r. Nie tłumaczy ona jednak tego, aby osoby poszkodowane zrezygnowały z prawa do wyrównania w 2026 r. i 2027 r. Podobnie racjonalne jest przyznanie tym osobom zwolnienia PIT, aby kwoty renty wdowiej wypłacane w modelu kroczącym na poziomie 15%, nie były jeszcze zmniejszane podatkiem PIT (dotyczy osób, które nie wyczerpały zwolnienie w PIT do 30 000 zł).

Czy rząd zdecyduje się na wyrównania dla osób poszkodowanych? Zobaczymy.

Pewną rekompensatą za niską wartość renty wdowiej może być wypłata gwarantowana, ale to rozwiązanie jest zależne od kwestii subkonta i limitu trzech lat. Więcej o tym w poniższych artykułach:

Można połączyć dwa świadczenia: 1) Renta wdowia i 2) Udział w emeryturze zmarłych: męża albo żony [wypłata gwarantowana]

SN: Zmarły nie skorzystał z emerytury. Wdowa ma gwarantowaną wypłatę z tej emerytury [Limit trzech lat]

Problem braku wyrównań to nie tylko renta wdowia, ale także wcześniejsze emerytury (czekają na wyrównanie)

Emeryci znają bieżące orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Przykładem jest ten wpis w Internecie:

Dotyczy wyroku TK w sprawie Pana Tadeusza Kopcia, emeryta, któremu pomniejszono emeryturę jako rodzaj sankcji ekonomicznej za przejście na wcześniejszą emeryturę. TK procedował w sprawie indywidualnej skargi konstytucyjnej. Choć wyrok dotyczy jednej osoby, ma wpływ na wysokość świadczeń tysięcy emerytów.

Szacuje się, że około 150 000 osób mogłoby liczyć na wyrównania (co do wypłat z przeszłości) średnio na poziomie 64 000,00 zł. Taki byłby koszt naprawy krzywd z przeszłości. Oznaczałoby to jednak także podwyżkę bieżących świadczeń emerytalnych - nawet o 1200,00 zł.

To jest kolejna grupa - po osobach czekających na rentą wdowią - liczących na wyrównania budżetowe.