Konkurs na stanowiska kierownicze - procedura

Podsumowanie

Kończąc, należy zwrócić uwagę na fakt, iż ustawodawca w niejednolity sposób określa czynności organizatora konkursu w zakresie obsady stanowisk kierowniczych. Najczęściej przepisy regulujące procedurę konkursową wskazują, iż uprawniony organ „powołuje” kandydata wyłonionego w drodze konkursu na określone stanowisko zarządzające[67]. Z kolei w konkursach na dyrektora placówki szkolno – oświatowej ustawodawca, zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, posługuje się określeniem „powierzenie” funkcji kierowniczej osobie wytypowanej w wyniku postępowania konkursowego. Czynności uprawnionego podmiotu, których treścią jest powołanie na stanowisko kierownicze lub powierzenie tegoż stanowiska kandydatowi wyłonionemu w konkursie mają, moim zdaniem, charakter czynności z zakresu prawa pracy[68]. Ich dokonanie prowadzi bowiem do powstania bądź istotnej modyfikacji praw i obowiązków pracowniczych wynikających z faktu objęcia określonej funkcji zarządzającej. Spory, jakie powstają w związku z czynnościami organizatora konkursu w zakresie obsady stanowisk kierowniczych są sporami ze stosunku pracy i jako takie podlegają kognicji sądów pracy. Zaprezentowany powyżej pogląd znalazł akceptację w orzecznictwie sądowym zajmującym się problematyką konkursowej metody doboru kadr kierowniczych[69]. W postanowieniu z dnia 29 grudnia 1993 roku[70] Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż powołanie określonej osoby na stanowisko kierownicze w instytucji kulturalnej w gminie jest sprawą z zakresu prawa pracy i nie uzasadnia stosowania wobec aktu powołania środków nadzoru określonych w art. 91 i 93 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie zaś z wyrokiem SN z dnia 30 października 1996 roku[71], roszczenie nauczyciela o powierzenie funkcji dyrektora szkoły przez organ prowadzący szkołę jest roszczeniem ze stosunku pracy, do którego rozpoznania właściwy jest sąd pracy[72]. Ponadto w konkursach na stanowiska kierownicze, poprzedzających nawiązanie lub zmianę stosunku pracy, czynności podejmowane przez organizatora w trakcie przeprowadzania postępowania również należy traktować jako swoiste czynności prawa pracy podlegające kognicji sądów pracy[73].

Przenoszenie i awans urzędników

Procedura konkursowego doboru kadr zarządzających jest jedyną metodą wykorzystywaną do obsady stanowisk kierowniczych, która została w tak szeroki sposób uregulowana przepisami obowiązującego prawa. Ich analiza dobitnie uwidacznia daleko idące zróżnicowanie i niejednorodność norm prawnych opisujących problematykę konkursową, które nie zawsze jednak znajduje uzasadnienie w specyfice danego stanowiska kierowniczego. Pomimo iż, co do zasady, prawna regulacja konkursowego doboru kadr kierowniczych zasługuje na aprobatę, to jednak znajduje się w niej szereg istotnych uchybień, których usunięcie jest konieczne dla zapewnienia lepszej efektywności i skuteczności konkursów organizowanych na stanowiska zarządzające. Istotnym mankamentem regulacji konkursowej jest nie do końca czytelny podział kompetencji pomiędzy podmiotem wszczynającym całą procedurę a komisją konkursową właściwą do jej realizacji. Przepisy normujące postępowanie konkursowe bardzo często nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, który z wyżej wymienionych podmiotów posiada uprawnienia w zakresie precyzowania formalnych i merytorycznych kryteriów doboru kandydatów oraz ustalania w regulaminie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania konkursu. Rozstrzygnięcie tych wątpliwości przyczyniłoby się do wyeliminowania wielu konfliktów, jakie na tym tle pojawiają się w trakcie realizacji procedury konkursowej.