REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawca może zmusić do szczepienia na COVID-19?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Majewska
Radca prawny
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Szczepionka na COVID-19
Szczepionka na COVID-19

REKLAMA

REKLAMA

Szczepionka na COVID-19 to ostatnio bardzo popularny temat. Dotyczy także pracy. Powstaje bowiem pytanie - czy pracodawca może zmusić swoich pracowników do szczepienia? Czy ma do tego prawo? Czy obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy uzasadnia takie polecenie?

Szczepienia na COVID-19

Z końcem 2020 roku rozpoczął się powszechny program szczepień przeciw Covid-19. W uproszczeniu podział grup kwalifikujących się do kolejnych etapów szczepień opiera się na kryterium przynależności do określonych grup zawodowych. Priorytetowe są tu grupy szczególnie istotne dla powszechnego bezpieczeństwa, zdrowia i zapewnienia takich usług, jak edukacja czy administracja publiczna.

REKLAMA

Autopromocja

Wielu pracodawców zastanawia się czy dążenie do redukcji ryzyka zachorowań w zakładzie pracy pozwala na zobligowanie pracowników do zaszczepienia się.

Czy szczepienie jest dobrowolne?

Zgodnie z obowiązującymi zasadami, szczepienia na Covid-19 są i jak na razie pozostać mają dobrowolne, niezależnie od tego, jakich grup społecznych lub zawodowych dotyczą.

Jednocześnie katalog obligatoryjnych szczepień i rodzaj czynności zawodowych, z którymi szczepienia te się wiążą, zostały wyczerpująco wymienione w przepisach rozporządzenia wykonawczego[1] do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi[2]Nie obejmuje ono szczepień na Covid-19.

Żaden inny przepis nie daje również bezpośredniej podstawy pozwalającej na jednostronne skierowanie pracownika na przedmiotowe szczepienie, czy to przez przełożonego lub służby medyczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym obowiązujące przepisy, zarówno w zakresie prawa pracy, jak i sanitarno-epidemiologiczne pozwalają jedynie na dobrowolne, a więc oparte na decyzji samego zainteresowanego poddanie się szczepieniu.

Czy pracownik może odmówić?

Pracodawca nie posiada narzędzi przymuszających pracownika do poddania się szczepieniom profilaktycznych, a pracownik może odmówić poddania się szczepieniu, co nie może narażać go w żaden sposób na negatywne konsekwencje z tego tytułu.

Bezpodstawne byłoby więc w szczególności przeniesienie osoby niezaszczepionej na inne stanowisko lub odmowa dopuszczenia jej do pracy. Takie działanie uprawnione jest bowiem tylko, jeśli pracownik nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku lub w pozostałych przypadkach ściśle określonych przepisami.

Polecamy: Pakiet Kadrowy: Wynagrodzenia 2021, Czas pracy 2021, Zatrudnianie i zwalnianie pracowników, Uprawnienia rodziców w pracy

Czy pracodawca może pytać o szczepienie przeciw COVID-19 podczas rekrutacji?

Pracodawca nie ma również prawa zadać pytania o fakt lub zamiar zaszczepienia w trakcie procesu rekrutacji. Podobnie, brak jest prawnych podstaw do żądania od kandydatów do pracy lub już zatrudnionych zaświadczenia o zaszczepieniu przeciw COVID-19, a nawet samej informacji o fakcie zaszczepienia.

Czy można pytać w ankietach o zamiar zaszczepienia się?

Jako niedopuszczalne należy ocenić również prowadzenie w zakładach pracy ankiet z pytaniem o zamiar pracowników zaszczepienia się w przyszłości. Informacje takie bowiem nie przyczyniają się realnie do poprawy bezpieczeństwa w zakładzie pracy, a jedynie rodzić mogą podejrzenie wykorzystania ich w celu różnicowania sytuacji osób zaszczepionych i tych, które nie zdecydowały się na ten krok.

Czy polecenie zaszczepienia się jest sprzeczne z prawem?

Potencjalne polecenie służbowe zaszczepienia będzie więc sprzeczne z przepisami, z uwagi na to, że aktualnie obowiązujące regulacje zakładają dobrowolność szczepień na Covid-19, niezależnie od przynależności do określonej grupy zawodowej lub charakteru wykonywanych czynności.

Czy pracodawca może zachęcać do szczepienia?

REKLAMA

W niektórych zawodach oraz zakładach pracy niewątpliwie uzasadnionym jest, by personel poddał się szczepieniom. Jednak tak długo, jak obowiązek ten nie wynika z przepisów powszechnie obowiązującego prawa (a więc nie może zostać nałożony regulacjami zakładowymi), pracodawca może jedynie zachęcać zespół do szczepień i prowadzić akcje promująco-informacyjne.

Odmowa pracownika poddania się szczepieniu nie może rodzić jego odpowiedzialności porządkowej ani stanowić przyczyny gorszego traktowania w porównaniu do innych członków zespołu, czy rozwiązania umowy o pracę.

W szczególności ryzykowne jest przewidywanie jakichkolwiek benefitów dla pracowników zaszczepionych lub pomijania przy realizacji określonych projektów/wyjazdów osób, które nie poddały się szczepieniom. Należy mieć na uwadze, że fakt ten może wynikać nie tyle z samej decyzji pracownika, co z przyczyn zdrowotnych uniemożliwiających mu zaszczepienie się, o których to informować nie musi, a pracodawca nie ma prawa żądać ich ujawnienia.

REKLAMA

Należy więc uznać, że szczepienia przeciwko COVID-19 traktować należy analogicznie jak miało to dotychczas miejsce odnośnie do szczepień na grypę. Mogą one być przedmiotem akcji informacyjnej i zachęcającej wobec zespołu, poddanie się im powinno być ułatwiane (zwłaszcza jeśli ma mieć miejsce w godzinach pracy) przez pracodawcę, jednak pracownicy nie mogą być w żaden sposób naciskani do poddania się im.

Tak długo więc, dopóki nie zaczną obowiązywać potencjalne przepisy w tym przedmiocie, pracodawcy nie posiadają narzędzi pozwalających na samodzielne weryfikowanie zaszczepienia wśród kandydatów do pracy ani pracowników, jak również na różnicowanie ich sytuacji w zakresie zatrudnienia.

[1] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz.U.2012.40 z dnia 2012.01.13).

[2] Ustawa z dnia z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi  (Dz.U. z 2012 r. poz. 892).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

REKLAMA

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA

MRPiPS: W cztery miesiące 2025 r. ponad 103 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Najczęściej dla obywateli Kolumbii, Filipin, Indii i Nepalu

Wstępne dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pierwsze 4 miesiące 2025 r. pokazują, że w tym okresie wydano w Polsce 103,2 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemców. Najwięcej otrzymali Kolumbijczycy. Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się obywatele Filipin, Indii, Nepalu oraz Uzbekistanu. Jednocześnie zaledwie 1,2 tys. zezwoleń wydano dla pracowników z Ukrainy.

Czy zmiana formy prawnej pracodawcy wpływa na PPK? [PRZYKŁADY]

Przepisy ustawy o PPK nie wyłączają ani nie modyfikują zasad kontynuacji bądź sukcesji wynikających np. z przepisów kodeksu spółek handlowych. Jeżeli po przekształceniu danemu podmiotowi przysługują nadal prawa i obowiązki, jakie miał przed przekształceniem, dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

REKLAMA