Wysokość odszkodowania

Rozmowa z dr. Mariuszem Bidzińskim Wspólnikiem w Kancelarii radcowskiej Chmaj i wspólnicy.

• Jaki charakter ma odszkodowanie, czy między szkodą powstałą w majątku pracodawcy a działaniami pracownika musi istnieć związek, jak taki związek udowodnić?

- Zagadnienia związane zarówno z zasadami, jak i zakresem odpowiedzialności pracowników za szkodę wyrządzoną pracodawcy uregulowane zostały w treści art. 114-123 k.p. Pracownik ponosi odpowiedzialność materialną, zaś odszkodowanie uiszczane na rzecz pracodawcy ma co do zasady charakter pieniężny. Niemniej jednak pracodawca i pracownik mogą się porozumieć, że zamiast uiszczania kwoty odszkodowania pracownik zobowiąże się do przywrócenia stanu poprzedniego, to jest sprzed powstania szkody.

Odpowiedzialność pracownika powstaje wskutek zawinionego niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków. Warunkiem sine qua non dla skierowania wobec pracownika roszczenia o odszkodowanie jest wykazanie przez pracodawcę okoliczności wskazujących na: naruszenie obowiązków pracowniczych, winę pracownika, wysokość rzeczywistej straty oraz związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem pracownika a powstałą stratą.

Zasadą jest, że wskazane powyżej przesłanki muszą zawsze wystąpić łącznie.

Z formalnego punktu widzenia warunkiem i podstawą dochodzenia przez pracodawcę odszkodowania jest wykazanie przez niego adekwatnego związku przyczynowego między działaniem lub zaniechaniem pracownika a powstałą szkodą. W tym też zakresie niezbędne jest zgromadzenie i przedstawienie przez pracodawcę stosownej argumentacji. Może ona zostać podparta m.in. dowodem z dokumentów, zeznań ewentualnych świadków, opinii ekspertów, czy też zapisów multimedialnych - w zależności od możliwości technicznych oraz zasad rejestrowania czynności przyjętych u danego pracodawcy.

• Przepisy Kodeksu pracy określają wysokość minimalnego lub maksymalnego odszkodowania dla pracownika. A w jakiej wysokości pracodawca może żądać odszkodowania od pracownika?

- Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną nieumyślnie może być dochodzona w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę. W takiej sytuacji pracownik ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W zakresie szkody spowodowanej z winy nieumyślnej pracownik nie odpowiada za ewentualną utratę spodziewanych przez pracodawcę korzyści. Odszkodowanie nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Jest to kwota brutto.