REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana czasu pracy pracowników w czasie epidemii COVID-19

Lubasz i Wspólnicy
Kancelaria Radców Prawnych
Karolina Przybysz
Aplikant radcowski
Modyfikacja czasu pracy pracowników w czasie epidemii COVID-19
Modyfikacja czasu pracy pracowników w czasie epidemii COVID-19
shutterstock

REKLAMA

Epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 spowodowała znaczące trudności w prowadzeniu działalności gospodarczej. W wielu zakładach pracy wskutek zmniejszenia ilości zamówień i zleceń, zmniejszyło się również zapotrzebowanie na pracę. Nowe okoliczności często wymagają zmian organizacyjnych w przedsiębiorstwach. Niekiedy konieczna jest reorganizacja np. warunków pracy zmianowej lub wydłużenie czasu pracy pracowników w poszczególne dni. Stosunkowo sztywne reguły Kodeksu pracy nie zawsze pozwalają pracodawcom na szybkie wprowadzenie satysfakcjonujących i wystarczających rozwiązań organizacyjnych. Z pomocą przychodzą przepisy tzw. Tarczy antykryzysowej, czyli ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Ustawa ta umożliwia pracodawcom, którzy doznali spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, wprowadzenie modyfikacji w zakresie czasu pracy pracowników.

Ograniczenie nieprzerwanego odpoczynku

Przepisy Tarczy antykryzysowej, obowiązującej od 1 kwietnia 2020 r., przyznały pracodawcom możliwość ograniczenia nieprzerwanego dobowego wypoczynku pracownika do nie mniej niż 8 godzin. Również tygodniowy odpoczynek pracownika może być skrócony do 32 godzin, obejmujących co najmniej 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku.

Dla porównania, w Kodeksie pracy przewidziano, że pracownikowi w każdej dobie przysługuje prawo co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Zasada ta nie dotyczy niektórych rodzajów pracowników, np. zarządzających zakładem pracy. Z kolei tygodniowy nieprzerwany odpoczynek pracownika powinien wynosić co najmniej 35 godzin, obejmujących co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Co w praktyce oznacza ta zmiana? W okresie spadku obrotów gospodarczych oraz trudności wywołanych epidemią, pracodawca może zobowiązać pracownika do pracy w większym wymiarze godzin niż w standardowych warunkach, kiedy kraj nie jest dotknięty epidemią. Skróceniu do 8 godzin może więc ulec dobowa przerwa pracownika pomiędzy dniami roboczymi. Również suma dobowych odpoczynków pracownika z całego tygodnia nie musi wynosić 35, lecz jedynie 32 godziny, przy czym należy zachować reguły dotyczące dobowego wypoczynku.

Tym samym w okresach zwiększonego zapotrzebowania na pracę pracodawca może przeorganizować pracę w sposób odpowiadający potrzebom zakładu pracy i zlecić pracownikom wykonywanie pracy w większym wymiarze godzinowym. Należy jednak pamiętać o ważnych zasadach równoważenia okresu odpoczynku, które zostały przewidziane przepisami Tarczy antykryzysowej. Mianowicie, jeśli pracodawca ograniczy pracownikowi odpoczynek dobowy, pracownikowi będzie przysługiwał równoważny okres odpoczynku w wymiarze różnicy pomiędzy 11 godzinami a liczbą godzin krótszego wykorzystanego przez pracownika okresu wypoczynku. Jeśli więc dobowy wypoczynek pracownika wyniósł jedynie 8 godzin, pracownikowi należy przyznać dodatkowy okres odpoczynku w wymiarze 3 godzin. Rozliczenia równoważnego okresu odpoczynku należy dokonać w okresie nie dłuższym niż 8 tygodni.

Autopromocja

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Kup książkę:

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

System równoważnego czasu pracy

W Kodeksie pracy przewidziano możliwość zastosowania systemu równoważnego czasu pracy, gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. System polega na tym, że dobowy wymiar czasu pracy może zostać przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 godzin. Okres rozliczeniowy wynosi 1 miesiąc, ale może być przedłużony do 3 miesięcy, zaś przy pracach uzależnionych od pory roku lub warunków rozliczeniowych – do 4 miesięcy. W ustalonym okresie rozliczeniowym równoważy się przedłużony dobowy wymiar czasu pracy krótszym dobowym wymiarem czasy pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tarcza antykryzysowa zliberalizowała powyższe zasady. Mianowicie, pracodawca ma możliwość zawarcia z pracownikami porozumienia o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym przedłużenie dobowego wymiaru czasy pracy nadal możliwe jest do 12 godzin, ale okres rozliczeniowy może trwać nawet 12 miesięcy. Pracodawca zobowiązany jest do równoważenia przedłużonego dobowego wymiaru pracy, ale może to zrobić w okresie 12-miesięcznym. Tym samym „oddanie” pracownikom dni wolnych od pracy lub dni ze skróconym dobowym wymiarem czasu pracy może nastąpić nawet po kilku lub kilkunastu miesiącach od zastosowania wydłużonego dobowego wymiaru czasu pracy.

Warunki skorzystania z uprawnień

Pierwszym warunkiem ograniczenia nieprzerwanego odpoczynku pracownika oraz wprowadzenia systemu równoważnego czasu pracy jest wykazanie spadków obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

Autopromocja

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Kup książkę:

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online
  1. nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 1 stycznia 2020 r. do dnia skorzystania z uprawnień, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; lub
  2. nie mniej niż 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 1 stycznia 2020 r. do dnia skorzystania z uprawnień, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.

Pracodawcy, u których wystąpienie epidemii nie spowodowało tak rozumianego spadku obrotów, a którzy chcą skrócić wymiar odpoczynku pracownika lub wprowadzić system równoważnego czasu pracy, muszą zastosować się do ogólnych reguł wynikających z Kodeksu pracy.

Po drugie, z omawianych uprawnień mogą skorzystać jedynie ci pracodawcy, którzy do końca trzeciego kwartału 2019 r. nie zalegają w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy.

Autopromocja

Bieżące aktualności o zmianach przepisów

Czy biuro rachunkowe ma nowe obowiązki w związku z wprowadzeniem KSeF? Zmiany w podatkach dochodowych na 2024 r. i innych zmianach w VAT 2024 oraz prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. I wiele innych bieżących tematów ...

IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Powyższe warunki są jedynymi wymogami, jakie trzeba spełnić, aby ograniczyć wymiar dobowego i tygodniowego odpoczynku pracownika. Z kolei wprowadzenie systemu równoważnego czasu pracy wymaga dodatkowych formalności. Przede wszystkim pracodawca zobowiązany jest zawrzeć z pracownikami porozumienie w tym przedmiocie. Jeżeli u pracodawcy działa organizacja związkowa, porozumienie należy zawrzeć właśnie z nią. Jeśli w zakładzie pracy nie ma takiej organizacji, porozumienie zawiera się z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Może się okazać, że z powodu COVID-19 występują trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli pracowników, np. z związku z nieobecnością w miejscu pracy. Wówczas pracodawca może zawrzeć porozumienie z przedstawicielami wybranymi przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy. Należy pamiętać, że przedstawiciele pracowników wybrani dla celów wdrożenia Pracowniczych Planów Kapitałowych w zakładzie pracy, nie są reprezentacją wybraną na podstawie przepisów prawa pracy, a zatem nie będzie to reprezentacja odpowiednia dla zawarcia porozumieniu o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy.

W porozumieniu powinny znaleźć się postanowienia dotyczące długości okresu rozliczeniowego, okresu obowiązywania systemu równoważnego czasu pracy, maksymalnego dobowego wymiaru czasu pracy oraz sposobu jego równoważenia. Kopię zawartego porozumienia należy przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni od jego zawarcia. W zakresie i przez czas określony w porozumieniu nie stosuje się warunków umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy, które wynikają z ponadzakładowego lub zakładowego układu zbiorowego pracy, o ile pracownicy są objęci którymś z nich.

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)

Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Podsumowanie

Warto pamiętać, że Tarcza antykryzysowa to nie tylko dofinansowania do wynagrodzeń pracowniczych i innego rodzaju wsparcie finansowe przedsiębiorców. Nowopowstałe przepisy przyznają bowiem pracodawcom również uprawnienia mające na celu usprawnienie organizacji pracy i dostosowanie jej do potrzeb pracodawcy, stosownie do aktualnego zwiększonego lub zmniejszonego zapotrzebowania na pracę. W okresie trudności gospodarczych, takich jak epidemia, warto korzystać z tych rozwiązań, aby w miarę możliwości utrzymać miejsca pracy oraz uchronić przedsiębiorstwo przed utratą płynności finansowej i upadłością.

Podstawa prawna:

Karolina Przybysz, Aplikant radcowski w Lubasz i Wspólnicy - Kancelaria Radców Prawnych

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    BHP - wszystko co trzeba wiedzieć na ten temat

    Każdy przedsiębiorca powinien mieć na uwadze, że przestrzeganie przepisów BHP jest obowiązkowe, a te kwestie mogą zostać skontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy. Co jeszcze warto wiedzieć na ten temat? Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej. 

    Do 30 września był czas, żeby wykorzystać zaległe urlopy. Pracownicy lubią chomikować dni wolne

    Dlaczego urlopy powinny być wykorzystywane na bieżąco? Zbyt duża kumulacja dni wolnych może spowodować, że pracownik będzie musiał wykorzystać go w momencie, gdy będzie on pracodawcy bardzo potrzebny. 

    Praca zdalna szansą dla osób z niepełnosprawnościami

    Upowszechnienie pracy zdalnej i hybrydowej może ułatwić zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza na stanowiskach biurowych czy specjalistycznych, niewymagających fizycznej obecności w biurze - przekonują eksperci w raporcie „Uwarunkowania i korzyści zatrudniania osób z niepełnosprawnościami” przygotowanym przez Lewiatana.

    PPK. Deklarację o rezygnacji można „odwołać”

    Powrót do oszczędzania w PPK, po złożeniu deklaracji o rezygnacji, następuje poprzez złożenie wniosku o dokonywanie wpłat do PPK. Pracownik może go złożyć w każdej chwili i jest on skuteczny od momentu przekazania go pracodawcy.

    REKLAMA

    Praca cudzoziemców. Co zrobić po zarejestrowaniu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

    Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi legalizuje zatrudnienie cudzoziemców z pięciu krajów: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Po jego zarejestrowaniu pracodawca ma obowiązek informacyjny. Jaki? Ponadto, opisujemy kiedy nie jest wymagany wpis nowego oświadczenia do ewidencji. 

    Kurs dla pracowników administracji publicznej

    Kursy dla pracowników administracji publicznej dają możliwość rozwoju osobistego i zawodowego. Właśnie trwa rekrutacja w ramach kolejnego projektu. Czym jest Young Leaders’ Program 2024-2026 i jakie umiejętności można nabyć? 

    Wzrost zatrudnienia w fotowoltaice słonecznej

    Pomimo kryzysów gospodarczych, inflacji, wojny i globalnych problemów współczesnego świata - da się zauważyć dynamiczny rozwój sektora zielonej energii. Raport MOP oraz organizacji IRENA pokazuje, że liczba miejsc pracy w sektorze energii odnawialnej prawie podwoiła się w ciągu ostatniej dekady, do 13,7 mln w 2022 r.

    Niezdolności do pracy i choroby zawodowe rolników. Orzeczenia KRUS.

    Niezdolności do pracy i choroby zawodowe rolników - powstają stosunkowo często ze względu na specyfikę pracy na roli. Orzeczenia w KRUS wydawane są przez lekarzy rzeczoznawców czy komisje lekarskie KRUS, które doty. przyznania konkretnych świadczeń. Czy od decyzji KRUS przysługuje odwołanie? 

    REKLAMA

    Dzień chłopaka w pracy

    30 września to Dzień Chłopaka. Dzień Chłopaka to co innego niż Międzynarodowy Dzień Mężczyzn, który przypada w dniu 10 marca. Jakie prawa pracownicze mają zatrudnieni nastoletni młodociani?

    Rozwiązanie umowy o pracę - kiedy pracownik powinien dostać wynagrodzenie?

    Kiedy po rozwiązaniu umowy o pracę należy się wypłata wynagrodzenia? Czy to dzień rozwiązania umowy czy ustalony w danym zakładzie pracy dzień wypłat? 

    REKLAMA