Umowa na zastępstwo - wszystko co należy wiedzieć

W sezonie wakacyjnym przybywa ofert pracy na zastępstwo. Poszukiwani są księgowi, pracownicy biurowi, osoby do pracy na recepcji oraz doradcy klienta.

Decydując się na podjęcie pracy na zastępstwo, warto znać swoje prawa i obowiązki. Oto, co warto wiedzieć, zanim podpiszemy umowę.

Absencja pracownika

To powód, dla którego pracodawca może zatrudnić nową osobę na zastępstwo, a dokładnie na umowę na czas określony. Nieobecność pracownika musi być związana m.in. z urlopem wypoczynkowym, macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym bądź bezpłatnym. Może też być wynikiem niezdolności do pracy spowodowanym chorobą lub inną usprawiedliwioną nieobecnością.

BHP

Pracodawca ma obowiązek zorganizowania dla pracownika szkolenia BHP. Nie ma znaczenia czy zastępstwo będzie trwać trzy miesiące, czy też rok.

Polecamy: RODO dla kadrowych i HR. Wzory dokumentów z objaśnieniami

Czas pracy

To jeden z elementów, który należy szczegółowo opisać w umowie. Zgodnie z kodeksem czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę.

Dane do umowy

Standardowe przy umowie o pracę tj. dane osobowe, dane urzędu skarbowego oraz numer konta.

Elementy umowy

W umowie na zastępstwo powinno znaleźć się oznaczenie stron umowy, jej rodzaj, data zawarcia oraz sprecyzowane warunki pracy i płacy.

Formalny stan

Według kodeksu pracy po nowelizacji w 2016 roku umowa na zastępstwo już formalnie nie istnieje. Została zastąpiona umową o pracę na czas określony. Mimo to umowa na zastępstwo nawet gdy ustawodawca nazywa ją inaczej, musi zachować swoją specyfikę. I tak termin zakończenia współpracy na zastępstwie jest datą powrotu pracownika, który przebywa na urlopie czy zwolnieniu lekarskim.

Grafik 

Zastępując pracownika, można pracować w systemie jasno określonych godzin np. na podstawie grafiku. Jeśli grafik przewiduje pracę na trzy zmiany, w tym nocną, pracownik powinien dowiedzieć się o tym przed podpisaniem umowy.

Informacja

Pracownik ma prawo oczekiwać pełnej informacji dotyczącej zasad współpracy już w trakcie rekrutacji. Pracownik na zastępstwo jest ważnym członkiem zespołu, gdyż odciąża go w trudnym urlopowym czasie.

Konkretna data

Czasem np. z powodu przedłużającej się choroby etatowego pracownika, wskazanie konkretnego dnia powrotu do pracy może być niemożliwe. W takiej sytuacji trudno określić termin umowy na zastępstwo. W takiej sytuacji, w umowie na zastępstwo można wpisać, że stosunek pracy zostaje zawarty na czas nieobecności zastępowanego pracownika.

Lista obowiązków i praw wynika z prawa pracy oraz wewnętrznych ustaleń między pracownikiem a pracodawcą.

Miejsce wykonywania pracy

Powinno być wskazane w umowie na zastępstwo.

Nielimitowana liczba umów na zastępstwo

Przepisy dopuszczają możliwość zawarcia nielimitowanej liczby umów na zastępstwo na nielimitowany okres. Oznacza to, że jeżeli pracownik nie wróci w zapowiadanym terminie, to można podpisać kolejną umowę z zastępcą.

Oferty pracy

Z reguły poszukiwani są księgowi, pracownicy biurowi, osoby do pracy na recepcji, doradcy klienta oraz handlowcy. Wysyp ofert obserwowany jest w serwisach rekrutacyjnych tuż przed wakacjami.

Płaca

Wysokość wynagrodzenia powinna być określona w umowie o pracę.

Rodzaj pracy

Osoba zastępująca pracownika powinna być zatrudniona na takim samym stanowisku jak pracownik zastępowany oraz wykonywać taki sam rodzaj pracy.

Składki ZUS

Są odprowadzane w czasie trwania umowy.

Taryfa ulgowa

Nie można jej oczekiwać. Pracodawcy inwestują w pracownika, aby nie ucierpiały usługi oferowane przez firmę np. w okresie urlopowym.

Urlop

Na umowie na zastępstwo pracownik ma prawo do urlopu. „Pracownikowi należy się: 20 dni- jeśli jest zatrudniony krócej niż 10 lat oraz 26 dni- jeśli jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Co ważne, przy pierwszej pracy w pierwszym roku kalendarzowym zatrudnienia, urlop naliczany jest proporcjonalnie.” - przypomina Aleksandra Pocheć, ekspertka serwisu rekrutacyjnego Monster Polska

Wypowiedzenie

Trwa tyle samo, co w przypadku umów na czas nieokreślony i wynosi odpowiednio: 2 tygodnie - przy zatrudnieniu krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc - dla osoby zatrudnionej co najmniej przez 6 miesięcy, 3 miesiące - gdy zatrudnienie wynosi co najmniej 3 lata.

Zwolnienie

Strony umowy mają możliwość rozwiązania umowy o pracę na zastępstwo przed powrotem do pracy zastępowanego pracownika. „Przepisy pozwalają na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, bez wypowiedzenia z winy pracownika lub pracodawcy, przed końcem umowy poprzez złożenie wypowiedzenia.” – opowiada Aleksandra Pocheć, ekspertka serwisu rekrutacyjnego Monster Polska