REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

4 sposoby na obniżenie kosztów zatrudnienia pracowników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Kukla
radca prawny, ekspert z zakresu prawa pracy i ochrony danych osobowych
Jak można zmniejszyć koszty zatrudnienia? Oto 4 sposoby.
Jak można zmniejszyć koszty zatrudnienia? Oto 4 sposoby.
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

4 sposoby na obniżenie kosztów zatrudnienia pracowników w dobie wojny w Ukrainie: przestój z art. 81 KP, zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy, wypowiedzenie układu zbiorowego pracy, zmniejszenie wymiaru czasu pracy.

Obniżenie kosztów zatrudnienia pracowników - sposoby

W związku z wybuchem wojny w Ukrainie coraz więcej przedsiębiorstw zadaje sobie pytanie z jak poważnymi problemami przyjdzie się im mierzyć. Dla wielu firm, bowiem sytuacja za naszą wschodnią granicą może oznaczać problemy produkcyjne związane z problemami z dostępnością materiałów, towarów niezbędnych w procesie produkcji, a w konsekwencji konieczność podejmowania decyzji o zwolnieniach grupowych lub innych możliwościach obniżenia kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników. Poniżej krótkie wskazanie jakie działania może podjąć pracodawca w celu obniżenia kosztów związanych z zatrudnieniem, oprócz tych najbardziej radykalnych jak zwolnienia grupowe.

REKLAMA

Autopromocja

1. Przestój

W przypadku występowania przerw w pracy związanych np. z brakiem surowców, materiałów niezbędnych w procesie produkcji, pracodawca może sięgnąć do art. 81 kodeksu pracy, który pozwala na obniżenie kosztów związanych z wypłatą wynagrodzeń. Sytuacje takie mogą być bowiem kwalifikowane jako niezawiniony przez pracownika przestój lub czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonania.

Wynagrodzenie za przestój

REKLAMA

Zgodnie z omawianym art. 81 kodeksu pracy pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Oznacza to, że za czas przestoju pracownikom przysługiwać będzie wynagrodzenie zasadnicze ustalone przez strony w umowie o pracę lub innym akcie będącym podstawą stosunku pracy – zgodnie bowiem z orzecznictwem przez stawkę osobistego zaszeregowania, w rozumieniu art. 81 k.p., należy rozumieć wynagrodzenie zasadnicze.

Warto dodać, że część orzeczeń oprócz wynagrodzenia zasadniczego nakazuje uwzględniać również dodatek funkcyjny. Analiza orzecznictwa w przedmiotowej kwestii prowadzi do wniosku, że zagadnienie to nie zostało jednoznacznie rozstrzygnięte i nie można wskazać dominującej linii orzeczniczej. Nadto, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z 16 listopada 2000 r. (sygn. akt I PKN 455/00), do wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką godzinową lub miesięczną nie mają zastosowania zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop. Natomiast jeżeli nie można ustalić wynagrodzenia według osobistego zaszeregowania, to wynagrodzenie stanowi kwota 60% wynagrodzenia, ustalana zgodnie z zasadami obliczania wynagrodzenia za urlop szczegółowo określonymi w § 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 927).

2. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy

REKLAMA

Pracodawca może również podjąć rozmowy z działającymi u niego organizacjami związkowymi lub przedstawicielami pracowników, jeżeli takie organizacje nie działają u pracodawcy, w celu zawieszenia stosowania przepisów prawa pracy. Chodzi tutaj o zawieszenie stosowania regulaminów, statutów (art. 91 k.p. ) czy zakładowych układów zbiorowych pracy (art. 24127 k.p.). To rozwiązanie jest najlepszym rozwiązaniem pozwalającym na utrzymanie miejsc pracy przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów z tym związanych, ponieważ strony mają w tym zakresie duże możliwości czynienia ustępstw. Przede wszystkim celem zawarcia porozumienia będzie pozbawienie pracowników dodatkowych świadczeń, a może także dotyczyć obniżenia wynagrodzeń.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Skorzystanie z tej możliwości wymaga jednak po obu stronach sporych kompetencji negocjacyjnych oraz woli osiągnięcia porozumienia. Przede wszystkim pracodawca musi potrafić przekonać przedstawicieli pracowników, że proponowane rozwiązania są konieczne i pozwolą na zachowanie miejsc pracy, zaś przedstawiciele pracowników muszą potrafić zaakceptować pogorszenie warunków płacowych pracowników jako koszt gwarancji utrzymania miejsc pracy. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy może nastąpić na okres 3 lat. Brak jest jednolitego stanowiska orzecznictwa i doktryny co do możliwości zawarcia kolejnego porozumienia po upływie 3 lat. Zauważyć należy, że istotnie nie ma przepisu zakazującego zawarcia kolejnego porozumienia. Zgodnie z art. 24127 § 3 k.p. zmiany, także te niekorzystne dla pracownika, wchodzą w życie automatycznie z chwilą wejścia w życie porozumienia o zawieszeniu stosowania układu. Oznacza to brak konieczności składania pracownikom wypowiedzeń zmieniających, oczywiście pod warunkiem, że pogorszenie sytuacji pracowników wynika z zawieszenia postanowień układu, a nie postanowień znajdujących się w umowach o pracę.

3. Wypowiedzenie układu zbiorowego pracy

W przypadku braku możliwości osiągnięcia porozumienia pomiędzy pracodawcą a reprezentująca pracowników organizacją związkową (względnie przedstawicielami pracowników), pracodawca chcąc utrzymać miejsca pracy może wypowiedzieć zakładowy układ zbiorowy. Po upływie okresu wypowiedzenia postanowienia układu przestaną wiązać strony, jednak samo wypowiedzenie zakładowego układu zbiorowego pracy nie spowoduje automatycznego polepszenia sytuacji gospodarczej pracodawcy. Konieczne bowiem będzie złożenie przez pracodawcę pracownikom wypowiedzeń zmieniających. Wyraźnie wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 marca 2011 r. (sygn. akt II PK 107/10): „Rozwiązanie się układu zbiorowego pracy z upływem okresu, na jaki był zawarty (art. 2417 § 1 pkt 2 k.p.), nie oznacza, że automatycznie przestają obowiązywać korzystniejsze warunki umowy o pracę wynikające z rozwiązanego układu, które z mocy prawa zostały objęte treścią tej umowy (art. 24113 § 1 k.p.).”.

Co istotne rozwiązanie układu zbiorowego pracy stanowi przyczynę uzasadniająca wypowiedzenie wynikających z niego warunków pracy i płacy. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 2013 r. (sygn. akt II PK 211/12) potrzeba dostosowania indywidualnych warunków zatrudnienia do nowej sytuacji powstałej w wyniku rozwiązania układu zbiorowego stanowi samoistne uzasadnienie wypowiedzenia zmieniającego.

4. Zmniejszenie wymiaru czasu pracy

Zauważyć należy, że w określonych stanach faktycznych oszczędności pracodawcy może dać zmniejszenie wymiaru czasu pracy określonej grupie pracowników. Mechanizmy te były szeroko stosowane na kanwie rozwiązań specustawy mającej za zadanie przeciwdziałać negatywnym skutkom pandemii (Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych). Oczywiście w kontekście wojny w Ukrainie te rozwiązania nie będą znajdowały zastosowania, jednak niektórzy pracodawcy mogą próbować zastosować mechanizm obniżenia wymiaru czasu pracy w celu obniżenia kosztów zatrudnienia.

Co istotne, wobec braku możliwości powołania się na ww. specustawę, konieczne będzie stosowanie wypowiedzeń zmieniających, których przedmiotem będzie obniżenie wymiaru czasu pracy z proporcjonalnym zmniejszeniem wynagrodzenia. W takich przypadkach nie powstaje konieczność wypowiadania zakładowych układów zbiorowych, jednak może rodzić obowiązek wdrożenia procedury zwolnień grupowych (jeżeli wypowiedzenia zmieniające przekroczą limity określone w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników). Z kolei uprzednie wypowiedzenie zakładowego układu zbiorowego pracy i w konsekwencji składanie pracownikom wypowiedzeń zmieniających może pozwolić na uniknięcie procedury zwolnień grupowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2011 r., sygn. akt III PK 14/11).

Podsumowanie

Od okoliczności konkretnego przypadku zależeć będzie czy i ewentualnie które rozwiązania będą stosowane, jednak nie ulega wątpliwości, że najwięcej zyskać mogą obie strony stosunku pracy, dokonując zmian w drodze porozumienia.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA