Rynek pracy. Deficyty chętnych do pracy pojawią się w 29 zawodach. Takie są prognozy na 2024 r.

• Zawody deficytowe w 2024 r.
• Zawody trwale deficytowe w 2024 r.
• Deficyty na rynku pracy pogłębiają się
• Co powoduje deficyty na rynku pracy

„Barometr zawodów 2024” to raport podsumowujący badanie w Polsce opublikowany jak co roku przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie. Klasyfikuje on zawody na trzy grupy: zawody deficytowe, w których nie powinno być trudności ze znalezieniem pracy w najbliższym czasie; zawody zrównoważone, czyli takie, w których liczba ofert pracy będzie zbliżona do liczby osób zdolnych i chętnych do podjęcia zatrudnienia; zawody nadwyżkowe, w których znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na nadmiar pracowników spełniających wymagania pracodawców.

Autopromocja

Zawody deficytowe w 2024 r.

Według autorów prognozy na 2024 r. deficytowych będzie 29 zawodów, o dwa więcej niż rok wcześniej. Grupa zawodów deficytowych powiększy się o nauczycieli przedszkoli oraz pracowników (funkcjonariuszy) służb mundurowych – te zawody w poprzednich badaniach uznawano za zrównoważone.

Zdaniem ekspertów biorących udział w badaniu w 2024 r. powiększą się problemy z rekrutacją kandydatów do pracy w sferze budżetowej. To skutek uznania za deficytowe takich zawodów jak nauczyciele przedszkoli oraz pracownicy służb mundurowych. Eksperci nie przewidują większych zmian w pozostałych sektorach gospodarki. Poszukiwani będą nadal chętni do pracy w branżach: budowalnej, medyczno-opiekuńczej, edukacyjnej, produkcyjno-przetwórczej, czy TSL (transport-spedycja-logistyka). 

Zawody trwale deficytowe w 2024 r.

Spośród 29 zawodów deficytowych w ośmiu niedobór pracowników występuje nieprzerwanie od 2016 r., kiedy to rozpoczęto prowadzenie badania w całej Polsce. Zawody trwale deficytowe to: 

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

• cieśle i stolarze budowlani,
• dekarze i blacharze budowlani,
• kierowcy autobusów,
• kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych,
• operatorzy obrabiarek skrawających,
• pielęgniarki i położne,
• samodzielni księgowi,
• spawacze.

Jak zauważają autorzy raportu, z perspektywy pracodawców utrzymujące się na przestrzeni lat braki kadrowe stanowią duży problem. Stały niedobór kandydatów powoduje, że nie można zapełnić wolnych miejsc pracy. Skutkiem tego jest ograniczenie rozwoju przedsiębiorstw, czasem nawet – konieczność zawężenia ich działalności. 

Deficyty na rynku pracy pogłębiają się

W niektórych zawodach deficyty chętnych do pracy nie tylko się utrzymują w kolejnych latach, ale wręcz pogłębiają się. Przykładem jest sytuacja pielęgniarek i położnych. W 2016 r. deficyty w tych zawodach występowały w 233 powiatach w Polsce, z czego w 28 były to duże deficyty. Zarazem nadwyżki osób chętnych do pracy występowały w 21 powiatach. Według prognozy na 2024 r. liczba powiatów, gdzie wystąpi deficyt osiągnie 336, a w 58 z nich deficyt będzie duży. Jednocześnie prognozuje się, że nadwyżka nie wystąpi w ani jednym powiecie.

Co powoduje deficyty na rynku pracy

Główną przyczyną deficytów w poszczególnych zawodach – jak wskazują autorzy „Barometru zawodów 2024” – jest wciąż brak wystarczającej liczby kandydatów do pracy. Jest on skutkiem rozwoju branży, zmian demograficznych czy braku kształcenia w zawodzie – ze względu na brak oferty w szkołach lub brak chętnych do nauki. 

Brak wystarczającej liczby kandydatów do pracy stanowi główny powód deficytu w zawodach: lekarze, pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci, fizjoterapeuci i masażyści, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, nauczyciele przedszkoli, pracownicy służb mundurowych.

Według wyników Barometru kolejną przyczyną deficytów są nieodpowiednie kwalifikacje kandydatów, które uniemożliwiają podjęcie pracy w zawodzie. Powoduje ona deficyty w takich zawodach jak: ślusarze, spawacze, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, magazynierzy, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, samodzielni księgowi, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, mechanicy pojazdów samochodowych.

Najrzadziej występującą – według ekspertów biorących udział w badaniu – przyczyną luk kadrowych jest niechęć kandydatów do podejmowania zatrudnienia ze względu na niskie wynagrodzenia czy trudne warunki pracy. Przyczyna ta odrywa dominującą rolę w przypadku operatorów obrabiarek skrawających, robotników budowlany, opiekunów osoby starszej lub niepełnosprawnej oraz  kucharzy.

Główne powody deficytu w 2023 i 2024 

Eksperci zaangażowani w badanie wskazują, że w porównaniu do 2023 r., deficyty w mniejszym stopniu będą skutkiem braku wystarczającej liczby kandydatów (w 2023 – 50% wskazań, w 2024 – 45%). Większą rolę odegra niespełnianie wymagań przez kandydatów (w 2023 – 28% wskazań, w 2024 – 29%), a także to, że kandydatom nie odpowiadają warunki pracy (w 2023 roku 20% wskazań, w 2024 – 25%). 

Autopromocja

Jak optymalizować koszty zatrudnienia

Sprawdź