Zwolnienia od pracy - prawo, wynagrodzenia

Zwolnienia od pracy

W prawie pracy

Pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownika od pracy, jeżeli taki obowiązek wynika z Kodeksu pracy, z przepisów wykonawczych do Kodeksu pracy albo z innych przepisów prawa. Przykładowo pracodawca powinien zwolnić od pracy pracownika:

• wezwanego do osobistego stawienia się przed organem właściwym w zakresie powszech­nego obowiązku obrony na czas niezbędny w celu załatwienia sprawy będącej przedmio­tem wezwania,
• na czas niezbędny do stawienia się na wezwa­nie organu administracji rządowej lub samorzą­du terytorialnego, sądu, prokuratury, policji albo organu prowadzącego postępowanie w spra­wach o wykroczenia,
• na czas niezbędny do przeprowadzania obowiąz­kowych badań lekarskich i szczepień ochron­nych przewidzianych przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych, o zwalczaniu gruźlicy oraz o zwalczaniu chorób wenerycznych,
• wezwanego w charakterze świadka w postę­powaniu kontrolnym prowadzonym przez Najwyższą Izbę Kontroli i pracownika powoła­nego do udziału w tym postępowaniu w charak­terze specjalisty,
• będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi; pra­codawca jest również zobowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy,
• w celu przeprowadzenia zajęć dydaktycznych w szkole zawodowej, w szkole wyższej, w pla­cówce naukowej albo w jednostce badawczo­-rozwojowej oraz w razie prowadzenia szkole­nia na kursie zawodowym; łączny wymiar zwol­nień z tego tytułu nie może przekraczać 6 godzin w tygodniu lub 24 godzin w miesiącu,
• będącego członkiem rady nadzorczej, działają­cej u zatrudniającego go pracodawcy, na czas niezbędny do uczestniczenia w posiedzeniach tej rady.

Polecamy serwis: Zwolnienia od pracy

Ponadto pracodawca jest zobowiązany zwolnić od

pracy pracownika:

• będącego członkiem ochotniczej straży pożar­nej - na czas niezbędny do uczestniczenia w działaniach ratowniczych i do wypoczyn­ku koniecznego po ich zakończeniu, a także - w wymiarze nieprzekraczającym łącznie 6 dni w ciągu roku kalendarzowego - na szkolenie pożarnicze,
• będącego ratownikiem Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego - na czas niezbędny do uczestniczenia w akcji ratowniczej i do wypo­czynku koniecznego po jej zakończeniu.

Pracodawca jest także zobowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:

• 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodze­nia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu mał­żonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,
• 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozo­stającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

W wynagrodzeniach

Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia, sto­suje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wyna­grodzenia za urlop. Składniki wynagrodzenia usta­lane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesią­ca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy (a nie z 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc korzy­stania ze zwolnienia).

W celu obliczenia wynagrodzenia za czas zwol­nienia od pracy w pierwszej kolejności należy ustalić stawkę wynagrodzenia ze stałych skład­ników wynagrodzenia. Następnie należy usta­lić kwotę wynagrodzenia ze zmiennych składni­ków z miesiąca, w którym pracownik korzystał ze zwolnienia.

Zobacz również: Zwolnienie pracownika z powodu choroby