REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatkowe obowiązki pracownika a wysokość wynagrodzenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Tomaszewska

REKLAMA

Brak pisemnej zgody pracownika na wykonywanie dodatkowych obowiązków bez podwyżki wiąże się z możliwością powództwa sądowego o ustalenie wysokości dodatkowego wynagrodzenia.

Wynagrodzenie za pracę to jeden z podstawowych elementów umowy o pracę. Pensja ma być tak ustalona, aby odpowiadała w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniała ilość i jakość świadczonej pracy (art. 78 k.p.).

REKLAMA

Autopromocja

Sąd Najwyższy w wyroku z 2 października 2008 r. stwierdził, że „rodzaj pracy może być określony w sposób bardziej lub mniej szczegółowy. Strony stosunku pracy, określając rodzaj pracy w sposób ogólny, pozostawiają pracodawcy – w ramach jego uprawnień kierowniczych – uszczegółowienie zakresu czynności pracownika. Zakres czynności pracownika stanowi konkretyzację umówionego rodzaju pracy, stanowi zbiorcze polecenie pracodawcy i nie wymaga zgody pracownika na jego zmianę. Natomiast w razie poczynienia przez strony stosunku pracy szczegółowych ustaleń co do rodzaju pracy w treści umowy o pracę ustalenia te stają się z woli stron istotnymi jej elementami, których zmiana wymaga zgody pracownika, a w razie jej braku – wypowiedzenia zmieniającego” (wyrok SN z 2 października 2008 r., I PK 73/08).

WAŻNE!

Ustalony zakres czynności pracownika nie może wykraczać poza umówiony rodzaj pracy.

Zakres obowiązków a wynagrodzenie

REKLAMA

Zdarza się tak, że pracodawcy w ramach swoich uprawnień polecają pracownikom wykonanie dodatkowej pracy. Polecenia takie powinny mieć co do zasady charakter incydentalny. Jeżeli będą się powtarzać, pracodawca powinien liczyć się z dodatkowymi kosztami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wiążące dla pracownika są tylko te polecenia, które mieszczą się w granicy ustalonego rodzaju umowy, oraz te, na które pracownik wyraził zgodę, podpisując zakres obowiązków. Takie dodatkowe polecenia będą się dla pracodawcy wiązały co najwyżej z koniecznością rekompensaty pracy w godzinach nadliczbowych.

Przykład

Pracownica jest zatrudniona na stanowisku sekretarki. Pracodawca poprosił o przesłuchanie i spisanie raportu ze spotkania z kontrahentami z innego działu. Czynność ta nie należy do obowiązków pracownicy, ale mieści się wciąż w rodzaju powierzonej pracy.

Tworzenie raportu zajęło pracownicy w sumie 5 godzin. Ponieważ w tym czasie wykonywała również swoje zasadnicze obowiązki – ta dodatkowa praca doprowadziła do powstania nadgodzin, za które pracodawca będzie zobowiązany zapłacić pracownicy wynagrodzenie wraz z dodatkiem lub udzielić czasu wolnego.

Jeżeli pracodawca będzie polecał pracownikowi czynności, które nie mieszczą się w ramach ustalonego rodzaju pracy, a co za tym idzie, będzie rozszerzał zakres obowiązków pracownika, musi liczyć się z tym, że zmienia podwładnemu rodzaj pracy. W takim przypadku niedopuszczalne jest dokonanie tego bez zgody pracownika. Taka zmiana rodzaju umowy wymaga bowiem albo wypowiedzenia zmieniającego albo porozumienia stron. Pracownik nie ma obowiązku wykonywania czynności, które wykraczają poza określony w umowie rodzaj pracy. Taka odmowa nie może powodować negatywnych konsekwencji dla pracownika.


REKLAMA

Jak orzekł Sąd Najwyższy, „pracodawca, który nie ma pisemnej zgody pracownika na wykonywanie dodatkowych obowiązków bez podwyżki, może zostać zmuszony przez sąd do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia” (wyrok SN z 11 lutego 2010 r., I PK 185/09).

W uzasadnieniu wyroku Sąd zawarł tezę, zgodnie z którą powierzenie pracownikowi dodatkowego rodzaju pracy (nieobjętego treścią umowy o pracę) wymagało od pracodawcy albo podwyższenia wynagrodzenia stosownie do rozmiaru dodatkowych obowiązków wykraczających poza te przewidziane w umowie o pracę, albo dokonania wypowiedzenia zmieniającego warunki zatrudnienia (w przypadku powierzenia dodatkowych obowiązków bez odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia).

Sąd w wyżej powołanym wyroku z 2 października 2008 r. podkreśla, że zmiana warunków pracy może być istotna lub nieistotna. Nieistotna zmiana warunków pracy lub płacy mieści się w zakresie uprawnień kierowniczych pracodawcy i jest dokonywana w drodze polecenia służbowego, które wiąże pracownika. Istotna zmiana tych warunków – w razie braku zgody pracownika – wymaga wypowiedzenia zmieniającego. Na to zróżnicowanie Sąd zwracał uwagę wielokrotnie m.in. w orzeczeniu z 22 sierpnia 1950 r., (C 194/50), w którym stwierdził, że przeniesienie pracownika bez jego zgody na inne stanowisko, do innej pracy i ze znacznym zmniejszeniem uposażenia może być uważane za niezachowanie przez pracodawcę istotnych warunków umowy o pracę. Takie zachowanie pracodawcy może stanowić ważną przyczynę do niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy.

Przykład

Pracownica zatrudniona na stanowisku fryzjerki była regularnie proszona o sprzątanie salonu, w którym pracowała. Sprzątanie to nie ograniczało się jedynie do jej stanowiska pracy, lecz dotyczyło całego obiektu. Takie polecenie na dłużej niż 3 miesiące jest niedopuszczalne. W tej sytuacji pracownicy powinna zostać zmieniona umowa o pracę. Na podstawie opisanego wyroku Sądu Najwyższego pracodawca – polecając pracownicy dodatkowe obowiązki – powinien liczyć się z obowiązkiem zapłaty wyższego wynagrodzenia.

Polecenie dodatkowej pracy nie może także stanowić „uzupełnienia” dnia pracy, gdyż zawarty w umowie rodzaj pracy nie wypełnia całej dniówki (wyrok z 11 lutego 2010 r., I PK 185/09). Pracodawca ma bowiem tak zaplanować pracę, aby wypełniała ona całą dniówkę roboczą lub zapłacić za niedopracowane do wymiaru godziny co najmniej wynagrodzenie przestojowe.

Zakres obowiązków

Aby pracodawca miał pewność, za które czynności musi dodatkowo zapłacić, a które mieszczą się w ramach wykonywanej przez pracownika umowy o pracę, może zaproponować pracownikowi sporządzenie zakresu obowiązków. Dokument taki musi być podpisany przez pracodawcę i pracownika. Należy jednak pamiętać, że nie jest to dokument obowiązkowy. Przepisy nie określają, w jakiej formie powinien być on sporządzony, jednak do celów dowodowych powinien mieć formę pisemną.

Co do zasady pracownik nie ma obowiązku podpisywania przedłożonego mu zakresu obowiązków. Przyjęcie zakresu do wiadomości nie musi być bowiem tożsame z jego podpisaniem.

WAŻNE!

Obowiązki określone w zakresie obowiązków muszą mieścić się w ramach wykonywanego przez pracownika rodzaju pracy. Stosowany często zapis „i inne polecenia wydane przez pracodawcę” nie mogą usprawiedliwiać polecania pracy zupełnie innego rodzaju niż przewidziany w umowie.

Inny rodzaj pracy bez zgody pracownika można jedynie polecić na okres do 3 miesięcy w roku.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 11 lutego 2010 r. (I PK 185/09, M.P.Pr. 2010/8/394),
  • wyrok SN z 2 października 2008 r. (I PK 73/08, niepubl.),
  • wyrok SN z 22 sierpnia 1950 r. (C 194/50, OSN 1951/2/36).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Skrócony tydzień pracy może być tragiczny dla gospodarki, firm i społeczeństwa

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. 15 września kończy się nabór firm i instytucji do projektu.

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

REKLAMA

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

REKLAMA

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

REKLAMA