Jakie zapisy nie mogą znaleźć się w regulaminie wynagradzania

Z problemem naruszenia zakazu dyskryminacji będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy ze względu na jedną z przykładowych przyczyn wymienionych w Kodeksie pracy, tj. wiek, płeć, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy – wynagrodzenie danego pracownika lub grupy pracowników będzie ukształtowane w sposób gorszy niż innych pracowników, a różnic tych pracodawca nie będzie mógł uzasadnić żadnymi obiektywnymi kryteriami.

Prawo do jednakowego wynagrodzenia

W zakresie ustalania zasad wynagradzania ustawodawca wprowadził do Kodeksu pracy przepisy, z których jednoznacznie wynika, że pracownicy za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości mają prawo do jednakowego wynagrodzenia. Przy czym jednakowe wynagrodzenie za pracę powinno obejmować wszystkie składniki wynagrodzenia bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna.

Kiedy i w jaki sposób wprowadzić regulamin wynagradzania >>

Z kolei jako prace o jednakowej wartości wskazano prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku. Nie dojdzie do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, jeżeli pracodawca zdecyduje się na zróżnicowanie wynagrodzenia pracowników, stosując kryterium stażu pracy, pod warunkiem że podjęte przez niego działania będą proporcjonalne do osiągnięcia zgodnego z prawem celu.

Zapisy w regulaminie wynagradzania

Przepisy prawa pracy nie precyzują konkretnie, jaka powinna być treść regulaminu wynagradzania, zakreślając jedynie jego ogólne ramy. Pracodawca, tworząc regulamin wynagradzania, powinien pamiętać o zachowaniu prawa pracowników do minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz o wyżej wymienionych zasadach dotyczących równego traktowania w zakresie ustalania warunków wynagradzania.

Pułapki w zakresie naruszenia zasady równego traktowania mogą pojawić się na etapie kształtowania wysokości wynagrodzenia zasadniczego, określanego najczęściej stawką godzinową lub miesięczną. Nierzadko wynagrodzenie takie w przepisach wewnątrzzakładowych określane jest widełkowo, np. w V kat. zaszeregowania – pracownicy mają prawo do wynagrodzenia w przedziale od 1500 do 2500 zł. Przy takim sposobie wynagradzania, w szczególności gdy zastosowana jest duża rozpiętość widełek, łatwo o zarzut nierównego traktowania. Pracodawca, stosując tego typu formę wynagradzania, powinien, w mojej ocenie, po pierwsze nie doprowadzać do zbyt dużej rozpiętości stawek, a dodatkowo określić chociażby ogólne kryteria, kiedy pracownik otrzyma minimum widełkowe (np. minimalna stawka w danej kategorii zaszeregowania przysługuje pracownikom bez stażu zawodowego, rozpoczynających pracę zawodową), a kiedy może liczyć na wyższą stawkę w ramach danej kategorii (np. kryterium uzasadniającym zastosowanie wyższej stawki mogą być kwalifikacje zawodowe, staż pracy w danym zawodzie, zaangażowanie w pracy itp.).