Ustawa deregulacyjna - ułatwienia dla przedsiębiorców

Ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (tzw. ustawa deregulacyjna) wprowadza zmiany, które mają wyeliminować bariery i ograniczenia dotyczące m.in. sfery wolności gospodarczej przedsiębiorców.

Ustawa ma na celu zredukować nadmierne obciążenia finansowe i biurokratyczne, z jakimi zmagają się pracodawcy. Główne zamierzenia ustawy deregulacyjnej to m.in.:

• ograniczenie biurokracji,
• zmniejszenie kosztów faktycznych działalności,
• wprowadzenie instytucji oświadczenia w miejsce obowiązku przedkładania zaświadczeń,
• uproszczenie procedur podejmowania działalności gospodarczej,
• usuwanie z systemu prawa polskiego przepisów niekorzystnych dla przedsiębiorców,
• poprawa przepisów prawa dotyczących przedsiębiorców,
• uzupełnienie ustaw potrzebnymi z punktu widzenia przedsiębiorców rozwiązaniami prawnymi.

Oświadczenia zamiast zaświadczeń

Ustawa o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców wprowadza prawo składania oświadczeń w miejsce obecnego obowiązku przedstawiania zaświadczeń.

Zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami ZUS wyda przez internet >>

Powyższa zmiana może zredukować koszty pracodawcy wynikające ze sporządzania takich zaświadczeń.

Według zmienionego brzmienia art. 220 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego organ administracji publicznej nie może żądać m.in. od przedsiębiorcy zaświadczenia ani oświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, jeżeli:

• znane są one organowi z urzędu,
• możliwe są do ustalenia przez organ na podstawie:
  – posiadanych przez niego ewidencji, rejestrów lub innych danych,
  – rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których organ ma dostęp w drodze elektronicznej na zasadach określonych w przepisach ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
  – wymiany informacji z innym podmiotem publicznym na zasadach określonych w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
  – przedstawionych przez zainteresowanego do wglądu dokumentów urzędowych (dowodu osobistego, dowodów rejestracyjnych i innych).

Powyższa zmiana przepisów ma m.in. na celu to, aby zamiast od przedsiębiorcy organy administracji publicznej pozyskiwały jak najwięcej informacji od innych organów administracyjnych Państwa (w tym drogą elektroniczną).

Analogiczne zmiany wprowadzono w art. 306d ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Ponadto organ podatkowy żądający np. od przedsiębiorcy zaświadczenia albo oświadczenia w celu potwierdzenia określonych faktów albo stanu prawnego jest zobowiązany wskazać przepis prawa wymagający urzędowego potwierdzenia tych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia albo oświadczenia.

Poza tym na organy podatkowe nałożono obowiązek udostępniania informacji zawartych w aktach spraw podatkowych (z wyłączeniem informacji uzyskanych na żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego od banków, zakładów ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych, domów maklerskich oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych i towarzystw funduszy inwestycyjnych), organom, które na podstawie odrębnych ustaw są zobowiązane do przyjęcia zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości dochodów (przychodów) lub zaświadczenia albo oświadczenia o niezaleganiu w podatkach, w zakresie niezbędnym do weryfikacji treści oświadczenia (dodany art. 299c Ordynacji podatkowej). Regulacja ta umożliwia organowi, do którego zostanie złożone np. oświadczenie o wysokości dochodu lub o braku zaległościach podatkowych, przeprowadzenie sprawdzenia takiego oświadczenia.

Od 1 lipca br. pracownik, który będzie się ubiegać w urzędzie gminy/miasta o dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, do wniosku o przyznanie i wypłatę świadczeń rodzinnych może złożyć zamiast zaświadczenia od pracodawcy stosowne oświadczenie potwierdzające termin i okres, na jaki został udzielony przez pracodawcę urlop wychowawczy, oraz okresy zatrudnienia.

Oświadczenie to pracownik składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Ponadto pracownik jest zobowiązany do zawarcia w nim klauzuli o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Uprzednio przepisy wymagały bezwzględnego dołączenia zaświadczenia od pracodawcy o terminie urlopu wychowawczego i okresie, na jaki został udzielony, oraz o okresach zatrudnienia.

Prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług: pośrednictwa pracy, doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego, pracy tymczasowej, polegających na zatrudnianiu pracowników tymczasowych i kierowaniu tych pracowników oraz osób niebędących pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika, na zasadach określonych w przepisach o zatrudnianiu pracowników tymczasowych – jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia. Wpisu tego dokonuje marszałek województwa na podstawie pisemnego wniosku o wpis do rejestru, złożonego przez podmiot zamierzający prowadzić agencję zatrudnienia.

Czy osobę, która pracowała jako pracownik tymczasowy, można zatrudnić w tej samej firmie na okres próbny >>

Na podstawie zmienionego brzmienia art. 18h ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.) marszałek województwa przed dokonaniem wpisu do rejestru może wezwać podmiot do dostarczenia, w wyznaczonym terminie, zaświadczenia albo oświadczenia potwierdzających numer identyfikacji podatkowej NIP, jeżeli został nadany, oraz numer w Krajowym Rejestrze Sądowym albo numer w ewidencji działalności gospodarczej, jeżeli został nadany, a także nazwę i adres organu ewidencyjnego. Oświadczenie to podmiot składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest ponadto zobowiązany do zawarcia w nim klauzuli o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. W obowiązującym stanie prawnym marszałek województwa mógł tylko żądać dokumentów potwierdzających te dane.

Badanie stanu trzeźwości pracownika

W ustawie z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zmieniono definicję „wydzielonego stoiska”. Obecnie stanowi ono oddzielony od pozostałej powierzchni punkt sprzedaży, ciąg handlowy lub ladę. W wyniku nowelizacji zlikwidowano wymóg posiadania kasy fiskalnej przez każde wydzielone stoisko sprzedające alkohol, co m.in. może obniżyć koszty zatrudnienia kasjerów, ochrony stoiska związanego z obecnością gotówki w kasie, transportu gotówki. Ponadto zostanie zredukowany obowiązek tworzenia osobnych grafików pracy kasjerów, jak również nadzoru nad ich pracą.

Co może zrobić pracodawca, gdy pracownik jest nietrzeźwy lub pod wpływem narkotyków >>

Jednocześnie, na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie samego pracownika, badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (znowelizowany art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości...). Obecnie obowiązujące przepisy przewidują taką możliwość badania, ale tylko na żądanie pracownika. Zabiegu pobrania krwi będzie mógł dokonać tylko fachowy pracownik służby zdrowia.

Podstawa prawna:

• art. 1, art. 5, art. 23, art. 52, art. 63 ustawy z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (DzU nr 106, poz. 622).