REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakich informacji może żądać od pracodawcy związek zawodowy

Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).

REKLAMA

Na żądanie związku zawodowego pracodawca musi udzielić informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji  o warunkach pracy i zasadach wynagradzania. Informacje te nie mogą obejmować danych osobowych poszczególnych pracowników bez wyraźnej pisemnej zgody tych osób.

Aby można było mówić o jakiejkolwiek współpracy ze związkiem zawodowym i zobowiązaniach pracodawcy w stosunku do niego, pracodawca w pierwszej kolejności powinien posiąść wiedzę na temat działania w jego zakładzie pracy związku zawodowego, któremu przepisy przyznają określone prawa.

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy można pominąć konsultację ze związkiem zawodowym przy wypowiedzeniu umowy o pracę >>

Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują wyłącznie organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących:

  • pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo
  • funkcjonariuszami pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji (art. 251 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych).

Nie jest to jednak kwestia jednorazowej informacji. Na każdą organizację związkową – bez względu na jej liczebność – został bowiem nałożony obowiązek przedstawiania pracodawcy co kwartał (według stanu na ostatni dzień kwartału), w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po tym kwartale, informacji o łącznej liczbie członków tej organizacji. Informacja musi zawierać dokładną liczbę członków związku należących do poszczególnych wymienionych wyżej grup (pracowników, wykonawców pracy nakładczej i funkcjonariuszy). Podanie tej informacji jest związane z uzyskaniem przez organizację związkową pewnych uprawnień, gdy ma co najmniej 10 członków.

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 251 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji.


Udzielanie informacji

Organizacja związkowa musi mieć pewien – czasami dosyć szczegółowy – zakres wiedzy dotyczącej działalności zakładu pracy, aby podejmować działania i należycie wypełniać swoje funkcje. A zatem organizacja ta może domagać się od pracodawcy udzielenia informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących warunków pracy i zasad wynagradzania (art. 28 ustawy o związkach zawodowych).

Czy pracodawca może złożyć skargę na związek zawodowy do Państwowej Inspekcji Pracy >>

Nie ma możliwości wyliczenia zakresów działania zakładu pracy, które wskazane będą we wniosku organizacji związkowej. Przykładowo można wskazać, że będą to dane dotyczące organizacji pracy, kryteriów rekrutacji i zwalniania pracowników, kwestii szeroko pojętego bhp czy funkcjonowania zfśs.

Do prowadzenia działalności związkowej niezbędne są także dane o sytuacji ekonomicznej pracodawcy.

Przykład

Związek zawodowy nie może prowadzić rokowań dotyczących płac bez znajomości sytuacji ekonomicznej pracodawcy, zysku netto, przychodach ze sprzedaży towarów lub usług itp.

Na wniosek związku

Pracodawca nie jest zobowiązany do informowania związku o każdej zaistniałej w zakładzie pracy istotnej sytuacji. To organizacja związkowa musi wystąpić z zapytaniem w konkretnej sprawie i dopiero po przekazaniu takiego wniosku uaktualnia się obowiązek pracodawcy do przekazania informacji.

Przykład

Pracodawca, który otrzymał od związku zawodowego wniosek o udzielenie informacji o planach restrukturyzacji firmy, domaga się uzasadnienia wniosku. Organizacje związkowe nie mają jednak obowiązku uzasadniać, dlaczego konkretna informacja jest niezbędna do prowadzenia ich działalności. W tym przypadku mamy do czynienia z informacją z zakresu tematycznego bezpośrednio związanego z działalnością związkową.

Związek zawodowy określa we wniosku zakres potrzebnych informacji. Wniosek nie może być zbyt ogólny („wszelkie informacje o działalności zakładu pracy”), gdyż jako taki w praktyce nie jest realizowalny. Dokładne dookreślenie zakresu danych pozwoli uniknąć dyskusji i konfliktów powstałych na tle zakresu udzielonej informacji przez pracodawcę.

Wszystkie informacje przekazane związkom zawodowym przez pracodawcę muszą być rzetelne i prawdziwe. Odmowa przekazania stosownej informacji przez pracodawcę (albo osobę działającą w jego imieniu) lub przekazanie informacji wadliwej stanowi utrudnienie prowadzenia działalności związkowej i jako takie podlega karze grzywny albo ograniczenia wolności.


Przykład

Pracodawca przedstawił na żądanie związku zawodowego wstępny bilans zysku (straty) firmy za ostatni kwartał. Związek zawodowy domaga się dołączenia do niego również analizy danych przedstawionych w bilansie. Organizacja związkowa otrzymała informację, której się domagała, jednak art. 28 ustawy o związkach zawodowych nie obliguje pracodawcy do przedstawiania analiz i wniosków w przekazywanych związkowi informacji.

Dane osobowe pracownika

Pracodawca nie może na żądanie związku zawodowego przekazywać danych odnoszących się do konkretnego pracownika. Do takiego działania niezbędna byłaby zgoda danej osoby wyrażona w formie pisemnej. W szczególności dotyczy to informacji o wynagrodzeniu. W uchwale z 16 lipca 1993 r. Sąd Najwyższy wskazał, że ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 k.c. (I PZP 28/93, OSNC 1994/1/2). Uzasadniając to stanowisko, można stwierdzić, że przez pojęcie „informacja o zasadach wynagradzania” nie można rozumieć tylko informacji o przepisach regulujących kształtowanie wynagrodzeń, które przecież ze swojej istoty są jawne i powszechnie dostępne.

Jak zmniejszyć wymiar zwolnienia od pracy związkowca >>

Informacja o zasadach wynagradzania obejmuje dane o:

  • konkretnych zjawiskach gospodarczych występujących w zakładzie pracy,
  • sytuacji finansowej firmy,
  • określonych funduszach, w tym zwłaszcza funduszu płac,
  • wysokości wynagrodzeń określonej grupy zawodowej,
  • kształtowaniu się wynagrodzeń na określonych rodzajach stanowisk.

Informacja „o zasadach wynagradzania” z natury rzeczy musi zawierać pewien stopień ogólności, jest więc czymś innym niż informacja o wysokości wynagrodzenia indywidualnego pracownika. Dopóki można mówić o „informacji o zasadach wynagradzania”, dopóty nie pozwala ona na indywidualizację tej informacji, tzn. przypisanie konkretnego wynagrodzenia za pracę poszczególnym, personalnie wskazanym pracownikom.

Podstawa prawna

Orzecznictwo

  • uchwała SN z 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93, OSNC 1994/1/2).
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Umowa o pracę bez formy pisemnej, uproszczone zatrudnianie cudzoziemców – jaką deregulację postulują przedsiębiorcy?

Konfederacja Lewiatan od lat przedstawia propozycje zmian, które mają zmniejszyć liczbę skomplikowanych regulacji. Odejście od obowiązku stosowania umowy pisemnej w przepisach prawa pracy czy też skrócenie czasu trwania procedur legalizujących pobyt i pracę cudzoziemców oraz uproszczenie wymogów przy zmianie warunków ich zatrudnienia – to tylko niektóre z postulatów deregulacyjnych.

Komunikat ZUS: Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe 2025/2026

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że wysłał płatnikom zawiadomienia o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy 2025/2026.

Wolne 2 maja i 10 listopada 2025 r. dla wybranych pracowników. Jest zarządzenie premiera

Prezes Rady Ministrów wydał zarządzenie w sprawie czasu pracy i dni wolnych. Wiadomo już kto zgodnie z nowymi przepisami ma wolne 2 maja i 10 listopada 2025 r. Dwa dodatkowe dni wolne są jednak tylko dla niektórych pracowników.

Pierwsze trzynaste emerytury ZUS wypłaci 1 kwietnia. Jaka będzie wysokość dodatkowej emerytury?

1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów. Nie każdy dostanie dodatkową trzynastą emeryturę w takiej samej kwocie. Kwota, która wpłynie na konta seniorów jest uzależniona od tego jak wysoka jest ich comiesięczna wypłata z ZUS, ponieważ trzynastka będzie opodatkowana i oskładkowana.

REKLAMA

BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA