REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwalnianie pracowników zatrudnionych na zastępstwo

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Czajkowska

REKLAMA

Pracodawca zatrudniający pracownika na zastępstwo jest w uprzywilejowanej sytuacji. Może rozstać się z nim w ciągu 3 dni, a dodatkowo nie ma obowiązku konsultacji jego zwolnienia z zakładową organizacją związkową ani podawania przyczyny.

REKLAMA

Ogólna zasada głosi, że niedopuszczalne jest wypowiadanie umów terminowych. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Zarówno umowa na zastępstwo, jak i umowa na czas wykonywania określonej pracy są szczególnymi rodzajami umowy na czas określony. Ustawodawca wyróżnił je ze względu na cel, jakiemu mają służyć.

REKLAMA

Umowa na zastępstwo jest zawierana wówczas, gdy zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności (art. 25 § 1 k.p.). Umowę tę można wypowiedzieć z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego 3 dni robocze (art. 331 k.p.). W zakresie wypowiadania umowy na zastępstwo brak jest takiej regulacji, jaką ustawodawca przewidział dla podstawowego typu umowy terminowej – umowę można wypowiedzieć także wówczas, gdy zgodnie z przewidywaniami stron ma ona trwać krócej niż 6 miesięcy. Jak widać, pracodawca zatrudniający pracownika na podstawie umowy na czas zastępstwa jest w uprzywilejowanej sytuacji. Nie tylko może rozstać się z pracownikiem w krótkim czasie, ale dodatkowo nie ma obowiązku zachowywania trybu konsultacji z zakładową organizacją związkową ani podawania w wypowiedzeniu przyczyny zwolnienia.

Jak zmienić umowę o pracę zawartą na czas określony na umowę o pracę na czas nieokreślony >>

Konstrukcję umowy na okres wykonywania pracy znają przede wszystkim pracodawcy planujący prace o charakterze sezonowym. Mowa tu w szczególności o pracy w sezonie turystycznym, przy sporządzaniu audytów, a ostatnio także o zatrudnianiu pracowników na czas sprawowania funkcji członka zarządu (wyrok SN z 25 stycznia 2007 r., I PK 213/06).

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracodawca, planując zatrudnienie na podstawie umowy na okres wykonywania pracy, powinien wziąć pod uwagę to, że taka umowa nie należy do elastycznych form zatrudnienia ze względu na niemożność jej wypowiedzenia przed zakończeniem wykonywania pracy.

Wyjątki od tej reguły zachodzą jedynie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy; w okolicznościach opisanych poniżej.


Zwolnienia grupowe

REKLAMA

Niekiedy redukcja zatrudnienia musi się odbyć na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwanej dalej ustawą. Przepisy ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje określoną przez ustawę liczbę pracowników (zwolnienia grupowe).

Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników mogą dotknąć zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umów na czas nieokreślony, jak i na podstawie umów terminowych. Może zdarzyć się tak, że w grupie zwalnianych znajdą się tylko osoby z umowami terminowymi, gdy w zakładzie pracy dominuje ten rodzaj zatrudnienia. Umowy o pracę zawarte na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy mogą być rozwiązane przez każdą ze stron, w ramach zwolnienia grupowego, za 2-tygodniowym wypowiedzeniem (art. 5 ust. 7 ustawy).

Skutki niezastosowania przepisów o zwolnieniach grupowych do pracowników zatrudnionych na czas określony >>

Przepis nie odnosi się do umów zawartych na czas zastępstwa, co należy uznać za właściwy zabieg ustawodawcy. Skoro w normalnych warunkach umowę można wypowiedzieć z zachowaniem 3-dniowego okresu wypowiedzenia, to nie byłoby uzasadnione wydłużenie tego okresu do 2 tygodni w przypadku zwolnień grupowych.

Obowiązkiem pracodawcy przeprowadzającego zwolnienia grupowe jest skorzystanie z procedury konsultacyjno-informacyjnej. W wyroku z 4 grudnia 2008 r. (II PK 137/08) Sąd Najwyższy uznał, że przepisy art. 2–6 ustawy stosuje się także przy rozwiązywaniu w ramach zwolnień grupowych umów o pracę zawartych na czas określony. W razie naruszania ww. przepisów pracownikowi przysługuje roszczenie o odszkodowanie na podstawie art. 50 § 3 k.p. Istnieją wszelkie podstawy do tego, aby to orzeczenie stosować także do osób zatrudnionych na podstawie umów na czas wykonywania określonej pracy.

Pracodawca jest zobowiązany skonsultować zamiar przeprowadzenia zwolnienia grupowego z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u niego. Jeżeli u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, w konsultacjach uczestniczą przedstawiciele pracowników wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

Konsultacje powinny doprowadzić do zawarcia porozumienia w sprawie zwolnień grupowych. Jeżeli rozmowy prowadzono z przedstawicielami pracowników, to zamiast porozumienia pracodawca wydaje regulamin. Regulamin sporządza się także wtedy, gdy negocjacje z zakładowymi organizacjami związkowymi zakończyły się niepowodzeniem.


Oba akty określają zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia. Wypowiadanie umów (także terminowych) powinno odpowiadać kryteriom przyjętym w ww. aktach.

W przypadku umów na czas nieokreślony zawarcie porozumienia w sprawie zwolnień grupowych zwalnia pracodawcę z obowiązku stosowania art. 38 k.p. Natomiast jeśli w wyniku rozmów zostanie wydany regulamin, pracodawca będzie zobowiązany prowadzić konsultacje z zakładowymi organizacjami związkowymi oraz uzasadniać wypowiedzenia. W sprawie konieczności sięgania do art. 38 k.p. także w odniesieniu do umów terminowych zdania w literaturze są podzielone.

Planowanie zwolnień korzystne dla pracodawcy >>

Podstawowym uprawnieniem przysługującym pracownikom zredukowanym zgodnie z przepisami ustawy jest odprawa pieniężna.

Zwolnienia indywidualne

Pracodawcy nie zawsze mają świadomość, że ustawę stosuje się także do zwolnień indywidualnych, jeżeli u ich podstaw leżą wyłącznie przyczyny niedotyczące pracowników. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 10 października 1990 r. (I PR 319/90), wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy zachodzi wówczas, gdy bez jego zaistnienia nie zostałaby podjęta indywidualna decyzja o zwolnieniu pracownika. Istnienie tylko takich przyczyn, które nie leżą po stronie pracownika, uprawnia pracodawcę do wypowiedzenia zawartej z tym pracownikiem umowy na czas wykonywania określonej pracy (art. 10 w zw. z art. 5 ust. 7 ustawy). W przypadku braku takiej przyczyny pracownikowi będzie przysługiwać roszczenie o przywrócenie do pracy. Ponadto pracownikowi, którego etat zredukowano w ramach zwolnień indywidualnych, przysługuje prawo do odprawy.

Podstawa prawna:

  • wyroki Sądu Najwyższego:

– z 10 października 1990 r. (I PR 319/90, OSNC 1992/11/204),

– z 25 stycznia 2007 r. (I PK 213/06, OSNP 2008/5–6/63),

– z 4 grudnia 2008 r. (II PK 137/08, niepubl.).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

REKLAMA

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

REKLAMA

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

REKLAMA