Po 10 latach masz 31 dni 100% płatnego urlopu; po 15 latach – 35 dni; po 20 latach – 39 dni. Czy w 2025 r. będzie dla każdego dodatkowy urlop?
REKLAMA
REKLAMA
- Urlop wypoczynkowy a pragmatyki zawodowe
- Dla kogo urlop dodatkowy?
- Dodatkowy urlop dla kontrolera NIK
- Dodatkowy urlop wypoczynkowy dla strażaka
- Dodatkowy urlop w służbie cywilnej
Urlop wypoczynkowy a pragmatyki zawodowe
Wiadomo, że Kodeks Pracy reguluje kwestię urlopów pracowniczych. Niemniej jednak to są uniwersalne rozwiązania, a w stosunku do konkretnych grup zawodowych mogą istnieć odmienne (korzystniejsze) regulacje. I istnieją. Przykład? Bardzo proszę:
REKLAMA
- służba cywilna
- nauczyciele
- pracownicy akademiccy
- sędziowie
- prokuratorzy
- kontrolerzy zatrudnieni w Najwyższej Izbie Kontroli
- kuratorzy sądowi
- strażacy
- policjanci
- służba zagraniczna
- służba więzienna
- pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej
- straż graniczna
- funkcjonariusze ABW
- i wiele, wiele innych zawodów... My pytamy, ale dlaczego akurat te grupy zawodowe?
Istnieją różne pragmatyki zawodowe i takie odmienne traktowanie jest potwierdzone przez przepis KP, który wskazuje w art. 5, że jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami. Pierwszeństwo mają zatem poszczególne pragmatyki zawodowe, nawet w kwestii urlopu i nawet jeżeli są korzystniejsze. W prawie pracy istnieje DYFERENCJACJA czyli usprawiedliwione, odmienne traktowanej danej osoby, czy grupy osób (w tym przypadku danego zawodu), bardziej korzystnie niż innego. Takie różnicowanie nie jest ani dyskryminacją ani nierównym traktowaniem. O ile pewne jest to, że osoby w wieku przedemerytalnym, osoby z niepełnosprawnościami, dzieci, młodociani czy kobiety w ciąży zasługują na takie odmienne i lepsze traktowanie, to pytanie dla np. pewne grupy zawodowe mają prawo do dodatkowego urlopu? Czym sobie służyli? Jest to pytanie retoryczne.
Pracownicy zatrudnieni klasycznie, w ramach umowy o pracę, w oparciu o przepisy Kodeksu Pracy postulują więc o to, aby i im przyznano takie dodatkowe urlopy. Okazuje się, że 26 dni urlopu, 100% płatnego, to nie jest wystarczający czas na odpoczynek, kiedy w dzisiejszych realiach mocno stawiamy na work - life balance. Teraz już nie żyje się po to, aby pracować, ale pracuje po to, aby żyć. No chyba, że ktoś ma inaczej. Pewne jest to, że praca nie jest tak jak kiedyś towarem, a człowiek i wynagrodzenie nie są ceną za ten towar. Praca w dzisiejszych czasach ery postindustrialnej ma wymiar wolnościowy, podmiotowy. Dla pracowników coraz ważniejsze staje się ich życie i zdrowie. Zdrowiem, w tym psychicznym i fizycznym mogą cieszyć się kiedy są wypoczęci i zregenerowani. Czemu więc nie zwiększyć wymiaru urlopu wypoczynkowego? Polacy to jeden z bardziej zapracowanych narodów. Wśród społeczeństwa słychać głosy, że chcą tak jak w innych zawodach (jak np. mają nauczyciele czy służba mundurowa) mieć prawo do dodatkowego urlopu. Przecież nie tylko funkcjonariusze wykonują pracę w szkodliwych warunkach. W wielu zawodach jest narażanie na chorobę zawodową. Pracownicy chcą mieć np. po 10 latach pracy prawo do 31 dni urlopu (a nie 26 dni); po 15 latach do 35 dni urlopu, a po 20 latach pracy do 39 dni urlopu. Im człowiek jest starszy i ma większy staż pracy, tym jego "moce przerobowe" i stan zdrowia pogarszają się. Tacy pracownicy powinni mieć więc prawo do dłuższego wymiaru urlopu.
W konsekwencji różnych postulatów organizacja reprezentująca interesy pracowników NSZZ „Solidarność” złożyła wniosek do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o wydłużenie urlopu wypoczynkowego dla wszystkich grup zawodowych do 35 dni. Czekamy na dalszy rozwój sytuacji. Wiadome jest jedno, aktualnie resort pracy zajmuje się dodatkowym urlopem, ale w założeniu ma być on skierowany jedynie dla opiekunek i opiekunów pracujących w żłobkach. Już teraz przedstawiciele innych zawodów pytają: dlaczego? Dlaczego dodatkowy urlop tylko dla tej grupy? Mówią: "To jawna dyskryminacja!"
Dla kogo urlop dodatkowy?
Jednym z przykładów dodatkowego wymiaru urlopu są np. regulacje ustawy o Służbie Więziennej z dnia 9 kwietnia 2010 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1869). Funkcjonariuszowi przysługuje płatny dodatkowy urlop wypoczynkowy. Urlop ten jest wymiarze do 13 dni rocznie, z tytułu pełnienia służby w warunkach szkodliwych dla zdrowia albo szczególnie uciążliwych, a także z tytułu osiągnięcia przez funkcjonariusza stażu służby. Urlop dodatkowy przysługujący funkcjonariuszowi z tytułu stażu służby wynosi:
- 5 dni - dla funkcjonariusza, który pełni służbę co najmniej przez 10 lat;
- 9 dni - dla funkcjonariusza, który pełni służbę co najmniej przez 15 lat;
- 13 dni - dla funkcjonariusza, który pełni służbę co najmniej przez 20 lat.
Dodatkowy urlop dla kontrolera NIK
Przykładowo kontrolerowi zatrudnionemu w Najwyższej Izbie Kontroli na stanowisku (zatem co: dyrektorów kontrolnych jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli; wicedyrektorów kontrolnych jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli; radców Prezesa Najwyższej Izby Kontroli; doradców prawnych, ekonomicznych i technicznych; głównych specjalistów kontroli państwowej; specjalistów kontroli państwowej; starszych inspektorów kontroli państwowej; inspektorów kontroli państwowej; młodszych inspektorów kontroli państwowej) przez okres nie krótszy niż 10 lat przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni roboczych, a po 20 latach pracy - w wymiarze 12 dni roboczych.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy dla strażaka
Strażakowi przysługuje płatny dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 13 dni rocznie, z tytułu pełnienia służby w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych, albo osiągnięcia przez strażaka określonego wieku lub stażu służby. Przykładowo dodatkowy urlop wypoczynkowy, przysługujący strażakowi z tytułu osiągnięcia określonego wieku, wynosi odpowiednio:
- 5 dni w roku - po ukończeniu 40. roku życia;
- 9 dni w roku - po ukończeniu 45. roku życia;
- 13 dni w roku - po ukończeniu 55. roku życia.
Czy też dodatkowy urlop wypoczynkowy przysługujący strażakowi z tytułu osiągnięcia określonego stażu służby wynosi odpowiednio:
- 5 dni w roku - po osiągnięciu co najmniej 15-letniego stażu służby;
- 9 dni w roku - po osiągnięciu co najmniej 20-letniego stażu służby;
- 13 dni w roku - po osiągnięciu co najmniej 25-letniego stażu służby.
Dodatkowy urlop w służbie cywilnej
Urzędnikowi służby cywilnej przysługuje corocznie dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze wynoszącym po 5 latach zatrudnienia w służbie cywilnej 1 dzień. Urlop ten wzrasta z każdym rokiem pracy o 1 dzień aż do osiągnięcia 12 dni. Do okresu zatrudnienia uprawniającego do dodatkowego urlopu wypoczynkowego wlicza się okres zatrudnienia w administracji publicznej.
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
REKLAMA