REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Program dobrowolnych odejść - zgłoszenie programu, jak stosować

Wojewódka i Wspólnicy Sp. k. Kancelaria Prawa Pracy
Warszawska kancelaria specjalizująca się wyłącznie w pomocy pracodawcom w zakresie zbiorowego i indywidualnego prawa pracy oraz świadczeń pracowniczych
Izabela Zawacka
Izabela Zawacka
Program dobrowolnych odejść - zgłoszenie programu, jak stosować/ fot. Fotolia
Program dobrowolnych odejść - zgłoszenie programu, jak stosować/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Programy dobrowolnych odejść (PDO) głównie są związane z restrukturyzacją zatrudnienia. Stosowane są jako alternatywa dla zwolnień grupowych. Jak zgłosić i stosować program? Czy odejścia w ramach programu są zwolnieniami grupowymi?

Programy dobrowolnych odejść (PDO) są efektem praktyki rynkowej wypracowanej przez pracodawców. Najczęściej związane są z procesami restrukturyzacyjnymi spółek związanymi ze zmniejszeniem zatrudnienia i są stosowane jako alternatywa dla zwolnień grupowych lub równolegle im towarzyszą. Jako niepodlegające regulacjom powszechnie obowiązującego prawa pracy mogą jednak budzić wątpliwości. Dotyczą one przede wszystkim zgodności tych programów z przepisami oraz ryzyka pracodawcy związanego z prawidłowością rozwiązywania stosunków pracy w ramach programu i wypłaty związanych z tym świadczeń.

Autopromocja

Podstawowe pytanie dotyczy tego, czy odejścia w ramach programu są zwolnieniami grupowymi w rozumieniu ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (ustawa o zwolnieniach grupowych, Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.), jeżeli liczba pracowników rozwiązujących stosunki pracy w drodze porozumienia stron przekroczy ustawowe limity przewidziane w art. 1 ust. 1 ustawy. Odpowiedź pozytywna rodzi przede wszystkim obowiązek wypłaty odprawy pieniężnej (art. 8 ustawy) oraz ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli pracodawca przeprowadza w tej grupie zawodowej rekrutacje w okresie roku od rozwiązania stosunku pracy (art. 9 ustawy). Powoduje także, że pracownicy nabędą prawo do zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia przedemerytalnego, jeżeli będą posiadali wymagany wiek i staż pracy.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami

Zgłoszenie programu

Problematyczne wydają się obowiązki notyfikacyjne i konsultacyjne, tj. np. zawiadomienie urzędu pracy o zamiarze redukcji zatrudnienia w ramach PDO ze wskazaniem m.in. przyczyn, liczby zatrudnionych pracowników czy grup zawodowych, do których jest on adresowany. Nie do końca też wiadomo, czy pracodawca powinien zgłosić zamiar wprowadzenia PDO związkom zawodowym, a samo PDO nie powinno być z nimi konsultowane w trybie art. 2 ustawy o zwolnieniach grupowych, a tym samym, czy program powinien mieć formę porozumienia albo regulaminu.

Biorąc pod uwagę cel PDO (dobrowolne odejście z pracy), wydaje się, iż po stronie pracodawcy nie ma obowiązku zgłaszania tego do urzędu pracy. Pracownik nie zostaje bowiem zwolniony, lecz samodzielnie podejmuje decyzję o rezygnacji z zatrudnienia. Jeżeli jednak u pracodawcy działają związki zawodowe, PDO powinno być z nimi skonsultowane celem zawarcia porozumienia. Jednak niedochowanie tych wymogów nie rodzi po stronie pracodawcy ryzyk odszkodowawczych, gdyż odejście w ramach programu następuje w trybie porozumienia stron, od którego kodeks pracy nie przewiduje odwołania i które nie podlega kontroli pod względem zachowania wymogów formalnych (jak przy wypowiedzeniu). Bezdyskusyjnie natomiast pracownikowi powinno wypłacić się odprawę oraz w określonych sytuacjach ponownie zatrudnić.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienia

PDO mogą być traktowane jak zwolnienia grupowe, jeżeli z ich treści będzie wynikało, że:

● są elementem procesu restrukturyzacji spółki (i np. poprzedzają ewentualne zwolnienia grupowe),

● następują z przyczyn dotyczących pracodawcy,

● rozwiązanie umów o pracę następuje z inicjatyw pracodawcy,

● nie są adresowane do grupy pracowników, która nie podlega bezwzględnej, szczególnej ochronie stosunku pracy (art. 5 ust. 5 ustawy).

Dla objęcia PDO ustawą wystarczające będzie, aby określone zostało łącznie, że inicjatywa rozwiązania umów o pracę w trybie porozumienia stron wychodzi od pracodawcy, a przyczyny leżą po stronie zakładu pracy.

Nie grupowe

PDO nie będą zwolnieniami grupowymi, jeżeli adresowane są do zatrudnionych podlegających szczególnej ochronie stosunku pracy, np. do pracowników w wieku przedemerytalnym. Wobec tej grupy zatrudnionych, bez ich zgody, nie jest możliwe rozwiązanie stosunku pracy w ramach zbiorowych redukcji. W tej sytuacji inicjatywa rozwiązania stosunku pracy będzie zawsze leżała po stronie pracownika. Pracodawca może jedynie ułatwić mu podjęcie decyzji, ale nie będzie mógł go zwolnić.

Zwolnieniami grupowymi nie będą też takie PDO, które nie stanowią, że odejście z pracy jest spowodowane przyczynami leżącymi po stronie zakładu pracy. Nie każde bowiem PDO oznacza restrukturyzację czy zmniejszenie kosztów wywołane redukcją zatrudnienia. Ich celem może być np. odświeżenie kadry, tj. zastąpienie jednych pracowników (np. mniej efektywnych, sprawnych) innymi (np. z większym doświadczeniem, ze znajomością języków obcych itp.), co np. w przypadku osób w wieku przedemerytalnym jest niemożliwe z uwagi na ich ochronę. W efekcie nie dochodzi więc do zmniejszenia zatrudnienia, lecz do jego przewartościowania.

Nie będą też traktowane jako zwolnienia grupowe takie PDO, które co prawda wskazują, że rozwiązanie stosunku pracy następuje z przyczyn dotyczących pracodawcy, ale z wyłącznej inicjatywy pracownika. W takiej sytuacji nie są bowiem spełnione łącznie przesłanki z art. 1 ust. 1 ustawy (tj. określona przyczyna i wymagany tryb rozwiązania umowy o pracę), a zatem nie będzie ona miała w ogóle zastosowania. Wyłączenie PDO z reżimu ustawy powoduje brak obowiązku wypłaty odprawy i ponownego zatrudnienia pracownika. Pracownik nie będzie też mógł skutecznie ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych czy świadczenie przedemerytalne.

Jak stosuje się programy dobrowolnych odejść (PDO)

Pracodawca ustala preferencyjne warunki, na jakich pracownicy w danym okresie mogą zrezygnować z zatrudnienia.

Ustalenia obejmują:

– termin obowiązywania PDO (czyli okres, w którym pracownicy mogą zgłosić chęć odejścia z firmy na warunkach określonych w programie),

– pracowników, którzy są nimi objęci, czyli mogą skorzystać z preferencyjnego odejścia,

Autopromocja

– osobę/jednostkę organizacyjną, do której należy zgłosić chęć skorzystania z PDO,

– warunki, na jakich pracownik odejdzie z firmy (w tym np. dodatkowe świadczenia dla decydujących się na odejście).

Pracownicy, którzy chcą skorzystać z PDO, składają deklaracje rezygnacji z zatrudnienia.

Przedstawione zasady mają charakter wyłącznie przykładowy (stosowany w praktyce w firmach). Przepisy nie określają bowiem zasad stosowania programów dobrowolnych odejść.

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wideoszkolenie: Zasady pracy przy monitorze ekranowym – nowe obowiązki pracodawców + WZORY DOKUMENTÓW

    Wideoszkolenie „Zasady pracy przy monitorze ekranowym – nowe obowiązki pracodawców” poświęcone jest zmianom wprowadzonym nowelizacją rozporządzenia ws. bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. 

    Badania profilaktyczne pracowników. Przeciwwskazania lekarskie do wykonywania pracy uzasadniają wypowiedzenie umowy o pracę

    Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Jeżeli w wyniku badań profilaktycznych lekarz medycyny pracy nie dopuścił pracownika do pracy ze względu na stan zdrowia, wówczas pracodawca może zmienić pracownikowi warunki pracy lub wypowiedzieć mu umowę o pracę.

    Nieobecność w pracy. Wezwanie urzędu, sądu, policji – jak się usprawiedliwić

    Nieobecność w pracy będąca skutkiem wezwania pracownika przez organ publiczny można usprawiedliwić. Przepisy prawa pracy określają sposób usprawiedliwiania tego rodzaju nieobecności. Jak można usprawiedliwić nieobecność na wezwanie organu publicznego? Wyjaśniamy.

    Praca zdalna w ciąży – wniosek [WZÓR]

    Wniosek o pracę zdalną w ciąży składa się na podstawie art. 6719 § 6 KP. Czy pracodawca może odmówić pracy zdalnej kobiecie w ciąży? Przedstawiamy wzór wniosku o pracę zdalną dla pracownicy w ciąży składany w trybie uprzywilejowanym. 

    REKLAMA

    Dni wolne od pracy w święta religijne. Czy pracownik nie będący katolikiem ma prawo do zwolnienia od pracy?

    W święta Bożego Narodzenia pracownikom przysługują dni ustawowo wolne od pracy. Osoby wyznające inną religię także mają prawo do obchodzenia swoich świąt i z tego tytułu przysługują im dni wolne. Muszą jednak złożyć pracodawcy wniosek o ich udzielenie.

    Webinarium: „20 problemów kadrowca na przełomie roku + WZORY”

    Początek roku zawsze oznacza w działach kadr i płac nowe obowiązki. Dla ułatwienia zebraliśmy je w jednym miejscu. Skorzystaj z praktycznych warsztatów pt. „20 problemów kadrowca na przełomie roku + WZORY”, które odbędą się już 15 grudnia 2023 r.

    Ponad 477 tys. niepełnosprawnych pracuje w Polsce. To 3,2 proc. ogółu pracujących. GUS podał dane za czerwiec 2023 r.

    Na koniec czerwca 2023 r. było 477,4 tys. niepełnosprawnych pracujących w gospodarce narodowej. Wśród niepełnosprawnych pracujących 51,5% stanowiły kobiety. Udział niepełnosprawnych pracujących w liczbie pracujących ogółem w czerwcu 2023 r. wyniósł 3,2%.

    Młodzieżowe Słowo Roku 2023. Jest zwycięzca i Nagroda Jury! Czy rozumiesz wszystkie słowa z finałowej dwudziestki?

    Zakończono już głosowanie na 20 finałowych słów w plebiscycie PWN – Młodzieżowe Słowo Roku 2023. Wyniki zostały ogłoszone 7 grudnia 2023 r. Znamy słowo nr 1 nr 2 i nr 3, przyznano także Nagrodę Jury. Czy wiesz co oznaczają wszystkie te słowa?

    REKLAMA

    Okulary lub szkła kontaktowe dla pracownika. Jak często pracownik może otrzymać dofinansowanie od pracodawcy?

    Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok pracownikom zatrudnionym przy obsłudze monitora ekranowego. Dofinansowanie do okularów lub soczewek kontaktowych przysługuje, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania.

    Jaka jest dopuszczalna minimalna temperatura w pomieszczeniach pracy? Z powodu chłodu pracownik może odmówić wykonywania pracy!

    Zimą pracodawcy powinni zapewnić odpowiednie temperatury w pomieszczeniach pracy. Z powodu zimna pracownik może odmówić wykonywania pracy. Natomiast pracodawca może ponieść karę, jeśli nie utrzyma prawidłowej temperatury w pomieszczeniach pracy.

    REKLAMA