Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niekorzystna zmiana zasad wypłacania premii regulaminowej

Niekorzystna zmiana zasad premiowania. /Fot. Fotolia
Niekorzystna zmiana zasad premiowania. /Fot. Fotolia
Umowa o pracę może przewidywać prawo do premii. W zakresie zmiany regulaminu premiowania na mniej korzystny dla pracownika pracodawca ma ograniczoną swobodę. Niekorzystna zmiana zasad wypłacania premii regulaminowej może zostać wprowadzona tylko za porozumieniem stron lub za wypowiedzeniem.

Jeżeli prawo pracownika do premii wynika z umowy o pracę, to niekorzystna zmiana regulaminu premiowania może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną w porozumieniu zmieniającym umowę lub w drodze wypowiedzenia warunków płacy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 10 października 2012 r., sygn. akt III APa 13/12).

Stan faktyczny

Pracownica była zatrudniona od 1 stycznia 2000 r. w banku na stanowisku dyrektora oddziału. Umowa o pracę została rozwiązana 7 kwietnia 2009 r. na mocy porozumienia stron. Pracownica nabyła prawo do emerytury.

W czasie trwania umowy o pracę, poza wynagrodzeniem zasadniczym, pracownica miała prawo do premii rocznej uzależnionej od wykonania postawionych zadań indywidualnych. Załącznik do umowy o pracę określał zasady przyznawania punktów i obliczania bonusu rocznego. Jego wysokość była obliczana na podstawie liczby punktów osiągniętych przez pracownika za wykonanie tych zadań. Bonus nie przysługiwał za osiągnięcie mniej niż 80 punktów.

Wypłata premii miała następować w ciągu 1 tygodnia od dnia zatwierdzenia przez walne zgromadzenie akcjonariuszy sprawozdania finansowego banku za poprzedni rok.

Zobacz również serwis: Rozliczanie wynagrodzeń

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownica i pracodawca 27 marca 2006 r. zawarli aneks do umowy o pracę, na mocy którego datę doręczenia indywidualnych zadań zmieniono z 31 marca na 30 czerwca danego roku. W pozostałym zakresie warunki umowy pozostały bez zmian. W 2008 r. za 80 punktów przysługiwał bonus w wysokości 44 000 zł, za 100 punktów 63 250 zł, a za 120 punktów 101 200 zł.

Pracownica za pierwsze półrocze 2008 r. uzyskała 37 punktów, a za II półrocze 68,88 punktów. Zdaniem pracodawcy, ponieważ w żadnym z okresów rozliczeniowych nie osiągnęła 80 punktów, a średnia za cały rok wyniosła 52,94 punkty, pracownicy nie przysługiwał bonus za 2008 r.

Pracownica złożyła przeciwko pracodawcy pozew, w którym domagała się wypłaty premii za 2008 r.

Orzeczenia sądów

Sąd okręgowy zasądził od banku na rzecz pracownicy kwotę 44 275 zł z ustawowymi odsetkami od 13 maja 2009 r. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że aneksem do umowy o pracę został zmieniony jedynie termin doręczania pracownikowi zakresu indywidualnych zadań, natomiast nie uległ zmianie sposób rozliczania ich wykonania. Jednostronne oświadczenie pracodawcy o wprowadzeniu dwóch okresów rozliczeniowych, co powodowało oddzielne liczenie punktów za poszczególne półrocza, stanowiło naruszenie postanowień umowy.

Zdaniem sądu, sposób ustalania punktów uprawniających do bonusu należało określić na podstawie umowy z 1 stycznia 2000 r., zgodnie z którym do końcowego rezultatu będą wliczane wyniki osiągnięte przez pracownika między 1 stycznia a datą otrzymania celów. Skoro pracownica w II półroczu 2008 r., a więc po otrzymaniu celów, osiągnęła do końca roku rezultat 68,88 punktów, do tego wyniku należało dodać 37 punktów osiągniętych w I półroczu, co daje sumę 105,88 punktów.

Polecamy: Kodeks pracy 2013 z komentarzem - praktycznie o rewolucyjnych zmianach


Bank złożył apelację od wydanego wyroku, podkreślając, że pracownica nie nabyła prawa do premii za 2008 r. W ocenie pracodawcy, umowa o pracę wyraźnie przewidywała sposób ustalania wyników, a nie punktów.

Sąd Apelacyjny w Lublinie uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi okręgowemu. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że w omawianej sprawie bonus ma charakter premii, ponieważ umowa o pracę w zakresie przyznawania bonusu odsyła do kryteriów możliwych do weryfikacji.

W ocenie sądu apelacyjnego istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma zmiana sposobu rozliczania wykonania zadań przez przyjęcie dwóch okresów rozliczeniowych: I i II półrocza 2008 r. Zmiana nastąpiła w połowie roku i mogła mieć wpływ na realizację zadań. Łatwiej jest bowiem osiągnąć stawiane cele, jeśli są rozłożone na dłuższy czas, a pracownik ma od początku okresu rozliczeniowego świadomość czasu, jaki jest przypisany do osiągnięcia oczekiwanych wyników pracy.

Sąd stwierdził, że w sytuacji gdy prawo pracownika do premii wynika z umowy o pracę, to niekorzystna zmiana regulaminu premiowania może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną w porozumieniu zmieniającym umowę lub w drodze wypowiedzenia warunków płacy.

Taka sytuacja miała miejsce w omawianej sprawie. Niekorzystna zmiana zasad przyznawania rocznego bonusu, polegająca na podziale rocznego okresu realizacji zadań na dwa półrocza, o czym pracownica dowiedziała się w połowie roku rozliczeniowego, powinna być dokonana za porozumieniem stron stosunku pracy lub za wypowiedzeniem zmieniającym warunki płacy. Skoro do takich czynności nie doszło, to ocena realizacji postawionych zadań powinna być dokonana według zasad obowiązujących przed zmianą.

Polecamy także: Premia uznaniowa a wynagrodzenie za nadgodziny

Sąd uznał za błędny pogląd sądu okręgowego, że do zbadania, czy pracownica uzyskała bonus roczny, wystarczy proste zsumowanie punktów uzyskanych przez nią w I i II półroczu. Dlatego sąd pierwszej instancji będzie musiał zbadać, czy nabyłaby ona prawo do bonusu według zasad obowiązujących przed zmianą, a jeśli tak, to w jakiej wysokości i ewentualnie z jakich przyczyn bonus ten nie przysługuje.

Komentarz

Premia jest dodatkowym składnikiem wynagrodzenia. W odróżnieniu od nagrody, której przyznanie zależy od swobodnej i uznaniowej decyzji pracodawcy, premia dotyczy konkretnych i sprawdzalnych warunków. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 20 stycznia 2005 r., sygn. akt I PK 146/04, skoro regulamin wynagradzania określa pozytywne i negatywne warunki premiowania, które są wystarczająco konkretne i sprawdzalne, to premia z natury nie może mieć charakteru uznaniowego. Świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia są określone w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia. Przyznanie premii pracownikowi nie zależy zatem od uznania pracodawcy, lecz od spełnienia warunków przewidzianych w regulaminie. Dlatego pojęcie premii uznaniowej jako wewnętrznie sprzeczne nie powinno być stosowane w regulaminach wynagradzania, które określają konkretne i sprawdzalne warunki jej przyznawania. Jeżeli zatem pracownik spełnił konkretne warunki zawarte w regulaminie premiowania, to ma prawo otrzymać premię.

Premia jest składnikiem wynagrodzenia, którego pracownik może dochodzić od pracodawcy. Jeżeli zatrudniony nabył prawo do premii, a następnie zmianie uległ regulamin premiowania, nie może to prowadzić do obniżenia wysokości tego świadczenia, a pracownik powinien je otrzymać według zasad obowiązujących w dniu spełnienia warunków do jego otrzymania.

W wyroku z 9 kwietnia 1991 r., sygn. akt I PRN 13/91, OSP 1992/4/88, Sąd Najwyższy stwierdził, że przyznanie pracownikowi w umowie o pracę świadczenia nieprzewidzianego w przepisach o wynagrodzeniu dla danego stanowiska i nadanie mu charakteru stałego składnika wynagrodzenia nakłada na zakład pracy obowiązek jego wypłacania. Zwolnienie się pracodawcy od tego obowiązku może nastąpić w drodze wypowiedzenia zmieniającego warunki płacy.


Jeżeli zmiana regulaminu premiowania polega na zmianie podstawy obliczania premii lub wprowadzenia nowych czynników warunkujących nabycie do niej prawa w określonej wysokości i jeżeli prawo do tej premii wynika z umowy o pracę, to umowa ta wymaga wypowiedzenia zmieniającego przewidzianego w art. 42 Kodeksu pracy. Pracodawca i pracownik mogą także zmienić zasady przyznawania premii w drodze porozumienia zmieniającego umowę o pracę.

Jeżeli pracodawca i pracownik ukształtują prawo do premii korzystniej dla pracownika niż wynika to z regulaminu premiowania, to przepisy regulaminu premiowania (wynagradzania) nie będą miały zastosowania.

Zadaj pytanie: Forum Kadry

Może się również zdarzyć, że regulamin przewiduje tzw. premię zespołową, co oznacza, że jej wysokość nie jest znana. W takiej sytuacji pracodawca powinien zastosować odpowiednie kryteria dotyczące rodzaju wykonywanej pracy, a także kwalifikacji wymaganych przy jej wykonywaniu oraz ilości i jakości świadczonej pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 465/99, OSNP 2001/10/345). W przypadku tego rodzaju premii jej wysokość dla poszczególnych pracowników może być określona proporcjonalnie do faktycznych zarobków pracowników uprawnionych do premii.

Pracodawca ma też obowiązek przyznać premię byłym pracownikom, jeżeli uzyskali oni do niej prawo w okresie zatrudnienia.

UWAGA!

Zmiana zasad przyznawania premii może nastąpić w drodze wypowiedzenia warunków płacy lub porozumienia pracownika i pracodawcy zmieniającego umowę o pracę.

Podstawa prawna:

  • art. 42 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 675

Więcej przeczytasz w czasopiśmie Sposób na płace >>>

Reklama
Źródło: Sposób na płace
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zmiany w minimalnym wynagrodzeniu, ochrona działaczy związkowych w kpc, 600 zł miesięcznie dla pracowników DPS. Porozumienie NSZZ "Solidarność" z rządem

    7 czerwca 2023 r. w Hucie Stalowa Wola odbyła się uroczystość, podczas której doszło do podpisania porozumienia rząd – NSZZ "Solidarność". W ramach tego porozumienia ustalono m.in. zmiany w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu, zapewnienie ochrony działaczy związkowych w kodeksie postępowania cywilnego, wypłatę dodatku w kwocie 600 zł miesięcznie dla pracowników domów pomocy społecznej (za okres od 1 kwietnia do końca 2023 roku)  i zaprzestanie procesu wygaszania emerytur pomostowych. 

    Prawa młodocianych pracowników. O czym powinni wiedzieć rodzice?

    Większość pracodawców deklaruje, że chętnie zatrudniłoby (np. na wakacje) pracownika młodocianego. W krajach zachodnich pracujący nastolatek nikogo nie dziwi. W Polsce ten widok nie jest jeszcze powszechny – z danych CBOS wynika, że co piąty uczeń szkoły ponadpodstawowej podejmował w wakacje etat. Większość nadal nie robi tego, mimo że prawo im na to pozwala. Przepisów dot. zatrudniania nieletnich nie znają również rodzice. Warto jednak wiedzieć, na jaką ochronę prawną mogą liczyć małoletni.

    Co po maturze? Absolwenci liceów chcą pracować podczas studiów. Stawiają na branżę IT

    Część licealistów planuje swoją przyszłość od lat, inni dopiero po egzaminach maturalnych podejmą kluczowe decyzje. Aż 60% z nich połączy studia z pracą, a co piąty absolwent poświęci się wyłącznie nauce. Choć większość z nich obawia się wejścia na rynek pracy (57%), głównie z powodu braku doświadczenia i odpowiednich umiejętności, to ma wobec pierwszego zajęcia konkretne oczekiwania finansowe. 38% zapytanych chciałoby na początku zarabiać od 5 tys. do 7 tys. zł miesięcznie. Najbardziej perspektywiczną branżą w opinii co drugiego licealisty jest IT.

    Stopa bezrobocia w maju wyniosła 5,1 proc.

    Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w maju 5,1 proc., 0,1 pkt. proc. mniej niż w kwietniu – wynika ze wstępnych danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Najniższe bezrobocie w maju zanotowano w Wielkopolsce (3 proc.).

    Kadry: Iwona Wencel nową VP HR WeNet Group

    Do zespołu WeNet Group S.A. spółki specjalizującej się w doradztwie internetowym, od czerwca dołączyła Iwona Wencel, obejmując stanowisko VP HR. Iwona Wencel będzie ściśle współpracować z zarządem oraz dyrektor personalną Dorotą Malarską, aby rozwinąć i wzmocnić funkcję HR.

    Zmniejszenie lub zawieszenie emerytur lub rent od 1 czerwca 2023 r.

    Zmniejszenie lub zawieszenie emerytur lub rent od 1 czerwca 2023 r. - jak będzie to wyglądało? Ile wynosiło przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2023 r.? Jak ustalić czy doszło do przekroczenia rocznej kwoty podstawy wymiaru składek? Jakie świadczenia mogą być zmniejszone czy zawieszone?

    Rynek pracy. Jakie zmiany przygotowują polskie firmy HR Tech

    Gra badająca kompetencje miękkie kandydatów, narzędzie sprawdzające umiejętności programistów bez długotrwałych testów kodowania czy platforma do neuronauki, dzięki której pracownicy poświęcając 5 minut dziennie zwiększają swoje kwalifikacje. Polski rynek branży HR Tech liczący ponad 300 firm, z roku na rok rozwija się i pomaga zmienić to, w jaki sposób przebiegają m.in. procesy rekrutacyjne w firmach, szkolenia czy kadry i płace. Polskie Forum HR, zrzeszające największe firmy z branży usług HR, wyłoniło w konkursie trzy podmioty: Rankode, ReQiu i SeeWidely, które prezentowały najbardziej innowacyjne rozwiązania.

    Praca cudzoziemców. Zezwolenie na pracę a rodzaj umowy

    Zezwolenie na pracę legalizuje pracę cudzoziemca z kraju trzeciego. Jedną z informacji widniejącą na dokumencie jest rodzaj umowy, którą pracodawca powinien zawrzeć z cudzoziemcem. Co na ten temat czytamy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy? 

    Benefity pracownicze w Polsce i Europie. Pieniądze to nie wszystko

    Aż 93% pracodawców jest zaniepokojonych możliwym odejściem pracowników – takie dane podaje portal LinkedIn. Oprócz odpowiednio wysokiego wynagrodzenia sposobem na ich zatrzymanie mogą być atrakcyjne świadczenia pozapłacowe. 

    Bezpieczeństwo w transporcie. Jak wykryć, że kierowca ciężarówki przysypia

    Monitorowanie oczu kierowcy było do niedawna podstawą technologii stosowanych do wykrywania zasypiania za kierownicą. Japońscy naukowcy odkryli, że kluczowe znaczenie ma monitorowanie nie tylko oczu, ale także całego ciała kierowcy.

    Optymalizacja czasu pracy. Skompresowany tydzień pracy w Deloitte

    Dział Doradztwa Podatkowego firmy doradczej Deloitte został objęty rocznym programem pilotażowym w zakresie optymalizacji czasu pracy. Ma on sprawdzić gotowość firmy na wprowadzenie optymalizacji czasu pracy. Pracownicy testują m.in. skompresowany tydzień pracy.

    Praca nocą: Komu, kiedy i za ile wolno pracować w nocy

    Praca w porze nocnej ma specjalną regulację w Kodeksie pracy. Przepisy określają warunki wykonywania pracy w tej porze oraz świadczenia przysługujące z tego tyłu pracownikowi. Kiedy przypada pora nocna? Co należy się za pracę w nocy?

    Dni wolne od pracy we Włoszech: Świętowanie, równowaga i dziedzictwo kulturowe

    Dni wolne od pracy odgrywają istotną rolę we włoskim systemie pracy, zapewniając pracownikom odpowiednią równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Włochy mają bogatą tradycję świąt i dni wolnych, które są hołdem dla kultury, historii i religii tego kraju. W tym artykule przyjrzymy się dniom wolnym od pracy we Włoszech, ich znaczeniu i wpływowi na pracowników.

    Włochy – Dni wolne od pracy 2023

    Włochy posiadają umiarkowaną liczbę dni wolnych od pracy. W ciągu roku jest jedenaście ogólnowłoskich dni wolnych. Kiedy przypadają dni wolne od pracy we Włoszech?

    Badania okresowe. Co zmieni odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego

    Stan zagrożenia epidemicznego może zostać odwołany już z końcem czerwca. Zakończenie tego stanu będzie wiązało się z obowiązkiem odnowienia badań okresowych pracowników, który był czasowo zawieszony. Nie przegap tych terminów! 

    Legitna praca. Inspekcja pracy troszczy się o młodzież

    Upowszechnienie wiedzy dotyczącej prawa pracy, uświadamianie zagrożeń czyhających na młodych pracowników w ich pierwszej pracy oraz informowanie o możliwości skorzystania z pomocy w zakresie prawa pracy to główne cele kampanii „Legitna praca”. Państwowa Inspekcja Pracy kieruje ją do młodych osób, które właśnie wkraczają na rynek pracy. 

    Jak radzić sobie ze stresem w pracy. Rozmowa z Magdaleną Kaźmierczak

    Praca potrafi być stresująca. To banalne stwierdzenie, z którym zgodzi się chyba każdy pracownik i pracodawca. „To co najczęściej wskazywane jest jako źródło stresu w pracy to zbyt duże przeciążenie obowiązkami, brak poczucia kontroli nad tym co robimy, brak możliwości wyrażania siebie oraz konflikty i nieporozumienia pomiędzy współpracownikami” – mówi Magdalena Kaźmierczak, psycholog. Jak zatem radzić sobie ze stresem w pracy? Pani psycholog ma kilka dobrych rad. Zachęcamy do lektury. 

    Wynagrodzenia. Ponad połowa pracowników biurowych w Polsce jest niezadowolona

    Niesatysfakcjonujące wynagrodzenie jest jednym z głównym powodów żalu dzisiejszych pracowników – wynika z badania portalu pracy RocketJobs.pl. Co piąty z nich żałuje, że nie wybrał lepiej płatnego zawodu, a co czwarty, że nie prosił o podwyżkę. Czemu pieniądze wciąż są tematem tabu dla tak dużej liczby zatrudnionych i jakie są bariery w osiągnięciu satysfakcji finansowej?

    Dni wolne od pracy. Kiedy trzeba pracować w niedziele i święta

    Dni wolne od pracy to niedziele oraz święta. W niektórych przypadkach dozwolona jest jednak praca w dni, które co do zasady są od pracy wolne. Pracownikom, którzy muszą wtedy pracować przysługują z tego tytułu szczególne uprawnienia. Kiedy można, a nawet trzeba pracować w niedziele lub święta? Jaka rekompensata należy się pracownikowi pracującemu w te dni?

    Rynek pracy 2023 (II kwartał). 62 proc. pracowników oczekuje podwyżki

    Pracownicy coraz bardziej odczuwają słabnącą siłę nabywczą swoich wynagrodzeń i wyraźnie oczekują, że ich pensje będą nadążać za rosnącymi cenami. 28 proc. zamierza w nadchodzącym czasie starać się o podwyżkę, a wzrostu wynagrodzenia oczekuje aż 62 proc. – wynika z badania „Barometr rynku pracy” Gi Group Holding. 

    Długi weekend w czerwcu: Co zrobić, żeby w tym tygodniu pracować tylko trzy dni

    Długi weekend czerwcowy z okazji święta Bożego Ciała będzie mógł potrwać tradycyjnie cztery dni. Co zrobić, żeby skorzystać z długiego weekendu?

    Mama w pracy. Kiedy należy się przerwa na karmienie

    Jakie przerwy w pracy przysługują kobiecie karmiącej piersią? Co w przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy? Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na udzielenie przerwy na karmienie piersią? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule. 

    Podwyżki dla budżetówki i emerytów. „Solidarność” godzi się na porozumienie z rządem

    Podwyżki dla budżetówki i emerytur stażowych będą przedmiotem porozumienia pomiędzy NSZZ „Solidarność” a rządem. Komisja Krajowa związku zgodziła się na podpisanie dokumentu. 

    500 plus. Nowy okres świadczeniowy rozpoczął się

    Nowy okres świadczeniowy w programie „Rodzina 500 plus” rozpoczyna się 1 czerwca. Potrwa do 31 maja 2024 r. Jeśli wniosek o 500 plus zostanie złożony w czerwcu – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia wraz z wyrównaniem kwoty świadczenia od czerwca.

    Szczyt UE w sprawie BHP

    W dniach 15-16 maja 2023 r. w Sztokholmie odbył się szczyt UE w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, którego celem było wyznaczenie perspektyw i celów do 2027 r. Co jest priorytetem dla UE w zakresie BHP i jakie akry prawne obowiązują w tym obszarze?