Potrącenia z wynagrodzenia w 2020 r. - jak ustalić kwotę wolną

Parametry wpływające na kwotę wolną od potrąceń

Uwagi

Obowiązująca w danym roku ustawowa kwota minimalnego wynagrodzenia

Od 1 stycznia 2020 r. ustawowe minimum płacowe dla pracownika pełnoetatowego wynosi 2600 zł brutto (rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r.).

Wymiar etatu pracownika

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwota chroniona przed potrąceniami ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do etatu.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

W tym celu w pierwszej kolejności wyznacza się kwotę minimalnego wynagrodzenia brutto w proporcji do etatu, a następnie od otrzymanej wartości odejmuje składki zusowskie i zaliczkę na podatek oraz wpłatę na PPK finansowaną przez zatrudnionego.

To samo dotyczy potrąceń dobrowolnych (stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy, który w piśmie z 22 lutego 2011 r., znak: GPP-364-4560-8-1/11/PE/RP).

Rodzaj potrącenia dokonywanego z pensji

Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• ustawowego, minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• 75% ww. minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
• 90% ww. minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w Kodeksie pracy.

Parametry podatkowe takie jak zryczałtowane koszty uzyskania przychodu i kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki na podatek

Ustalając w przypadku pracowników kwotę chronioną przed potrąceniami, płacę minimalną pomniejsza się m.in. o zaliczkę na podatek, przy kalkulowaniu której zgodnie z przepisami podatkowymi uwzględnia się:

• koszty uzyskania przychodu wynoszące miesięcznie 250 zł lub 300 zł - gdy pracownik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę i złożył pracodawcy oświadczenie potwierdzające fakt, iż miejsce jego stałego lub czasowego zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy;
• 1/12 rocznej kwoty zmniejszającej podatek, która wynosi obecnie 43,76 zł i może być stosowana przez pracodawcę tylko wtedy, gdy jest on w posiadaniu złożonego przez pracownika formularza PIT-2.

Korzystanie (lub nie) przez pracownika z "zerowego PIT"

Dzięki temu zwolnieniu podatkowemu, przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia (o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof), otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26 roku życia, są zwolnione w 2020 r. z podatku do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Korzystanie przez pracownika z ww. preferencji oznacza dla niego wyższą kwotę wolną od potrąceń i egzekucji. Wynika to z tego, iż przy kalkulowaniu płacy minimalnej nie pomniejsza się o podatek, albowiem nie jest on w takim przypadku należny.

Uczestnictwo w PPK i wysokość należnych z tego tytułu wpłat

Po przystąpieniu przez zatrudnioną osobę do PPK, trzeba ustalać dla niej kwoty wolne od potrąceń, uwzględniając dodatkowo:

• zaliczkę podatkową należną od wpłat na PPK finansowanych przez zakład pracy, pamiętając, że przychód z tytułu tych wpłat powstaje w miesiącu, w którym wpłata faktycznie zostanie przekazana przez podmiot zatrudniający na rachunek instytucji finansowej (por. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 października 2019 r., sygn. 0112-KDIL3-3.4011.382.2019.1.AM),
• wpłaty pokrywane ze środków zatrudnionego (zarówno te obowiązkowe, jak i dodatkowe).

Wysokość wpłat na PPK finansowanych przez pracodawcę:

• wpłata podstawowa - 1,5% wynagrodzenia uczestnika PPK;
• wpłata dodatkowa - do 2,5% wynagrodzenia uczestnika PPK (wysokość tej wpłaty może być zróżnicowana w zależności od stażu zakładowego lub na podstawie regulaminu wynagradzania albo układu zbiorowego pracy; podmiot zatrudniający może zmienić wysokość wpłaty dodatkowej lub zrezygnować z jej dokonywania w formie zmiany umowy o zarządzanie PPK).

Wysokość wpłat na PPK finansowanych przez zatrudnioną osobę:

• wpłata podstawowa - 2% wynagrodzenia (jeżeli wynagrodzenie z różnych źródeł osiągane w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności wynagrodzenia minimalnego, wpłata podstawowa może wynosić mniej niż 2%, ale nie mniej niż 0,5% podstawy);
• wpłata dodatkowa - do 2% wynagrodzenia (zatrudniony może w formie zmiany deklaracji zmienić wysokość wpłaty dodatkowej lub zrezygnować z jej dokonywania).