REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o pracę a składki ZUS

Piotr Kostrzewa

REKLAMA

Świadczenia pieniężne wypłacane pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę lub jej wygaśnięciem są zwolnione z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia. Zwolnione ze składek są także dodatkowe świadczenia wypłacane na podstawie wewnątrzzakładowych przepisów płacowych.

Rozwiązaniu bądź wygaśnięciu stosunku pracy niejednokrotnie towarzyszy wypłata na rzecz pracownika odszkodowania, odprawy bądź rekompensaty z tego tytułu. Dokonując wypłaty takiego rodzaju świadczenia pieniężnego, pracodawcy mają często wątpliwości, czy potrącić od niego składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika, czy też wypłacić je bez potrąceń.

REKLAMA

Autopromocja

Przychód ze stosunku pracy

Ustawodawca, określając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników, odwołał się do pojęcia przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof). Jak nietrudno zauważyć, definicja przychodu ze stosunku pracy zawarta w art. 12 ust. 1 updof jest bardzo szeroka i obejmuje wszelkie świadczenia, które pozostają w związku prawnym lub faktycznym ze stosunkiem pracy, który łączy pracownika z pracodawcą (np. wyrok NSA z 24 czerwca 2009 r., II FSK 251/08). Nie ulega więc wątpliwości, że wypłacane pracownikowi przez pracodawcę odprawy, odszkodowania lub rekompensaty są przychodami ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Nie jest to jednak jednoznaczne z tym, że zawsze od wypłaconej pracownikowi odprawy, odszkodowania lub rekompensaty są należne składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Zwolnienie ze składek

Wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne są przychody ze stosunku pracy wymienione w § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (zwane dalej rozporządzeniem). Do tych przychodów należą m.in. odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu: wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.


Wypłata odszkodowań i odpraw

W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika nie uwzględnia się tych odpraw i odszkodowań, do których pracownik ma prawo na mocy przepisów Kodeksu pracy, czyli:

  • odszkodowań z tytułu nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony,
  • odszkodowań z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów,
  • odszkodowań z tytułu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie,
  • odszkodowań z tytułu naruszenia przez pracodawcę przepisów o wygaśnięciu umowy o pracę,
  • odszkodowań z tytułu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Omawianym zwolnieniem objęte są również odprawy pieniężne wypłacane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia na podstawie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wypłata dodatkowych świadczeń

Użycie w § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia zwrotu „w tym” sprawia, że przedmiotowym zwolnieniem objęte są również te odprawy, odszkodowania i rekompensaty, które są wypłacane na podstawie wewnątrzzakładowych przepisów płacowych, porozumienia pracodawcy ze związkami zawodowymi czy też indywidualnego porozumienia pracownika z pracodawcą, pod warunkiem że ich wypłata pozostaje w związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Na potrzeby ewentualnej kontroli ze strony ZUS czy też postępowania sądowego pracodawca powinien więc zadbać o stosowne udokumentowanie okoliczności, że wypłacona pracownikowi odprawa, odszkodowanie bądź rekompensata miała związek z wygaśnięciem bądź rozwiązaniem stosunku pracy. Do zastosowania omawianego zwolnienia nie ma natomiast znaczenia, jak doszło do wygaśnięcia (np. śmierć pracodawcy) lub rozwiązania stosunku pracy (np. wypowiedzenie umowy o pracę, rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron) ani wysokość wypłaconej odprawy, odszkodowania bądź rekompensaty.

Podstawa prawna:

  • art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1, art. 20 ust. 1 oraz art. 21 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.),
  • art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.),
  • art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.),
  • § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Orzecznictwo:

  • wyrok NSA z 24 czerwca 2009 r. (II FSK 251/08, niepubl.).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe, obowiązkowe badania medycyny pracy dla pracowników w 2025 r. Jakie badania dojdą? Od kiedy?

Nowe, obowiązkowe badania medycyny pracy dla pracowników w 2025 r. Jakie badania dojdą? Od kiedy? Co to oznacza dla pracodawców? Lekarz medycyny pracy będzie mógł wystawić skierowanie na dodatkowe, profilaktyczne badania. Jakie?

Premia inflacyjna - dobrowolne wsparcie dla pracowników wolne od podatku i składek

Premia za wyrównanie inflacji ma na celu wsparcie pracowników w trudnych okresach ekonomicznych. To dobrowolne świadczenie wprowadził niemiecki rząd w październiku 2022 r. Pracodawcy mogą wypłacać premię do końca grudnia 2024 r.

Emerytura 1891,37 zł + zasiłek z MOPS zmniejsza świadczenie do 127,96 zł. Z 500 zł [Przykłady]

Świadczenie uzupełniające 500 zł, to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

Dofinansowanie od pracodawcy do ferii zimowych 2024/2025 nie tylko dla obecnych, ale również dla byłych pracowników i ich rodzin. Komu, na jakich zasadach i w jakiej wysokości przysługuje?

Mowa o świadczeniu urlopowym „wczasy pod gruszą” (które – na takich samych zasadach jak w okresie letnim – może być również pobierane w okresie zimowym) oraz dofinansowaniu zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży. Obydwa świadczenia, mogą otrzymać pracownicy i ich rodziny, jak również byli pracownicy, którzy przeszli na emeryturę lub rentę i ich rodziny, których pracodawcy mają obowiązek utworzenia lub dobrowolnie tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, ale nie tylko. Pracownikom, których pracodawcy nie tworzą ZFŚS – pracodawcy również mogą wypłacać świadczenie urlopowe. 

REKLAMA

Wigilia dniem wolnym od pracy. Czy sklepy będą czynne? [projekt ustawy do wglądu]

Projekt ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw jest już w Sejmie. Poparcie dla wprowadzenia dnia wolnego od pracy w Wigilię wyraził prezydent Andrzej Duda. Pojawił się także pomysł, żeby Wigilia zastąpiła inny dzień wolny.

Wynagrodzenie zasadnicze nie niższe od wynagrodzenia minimalnego. Będą surowe kary za nieprzestrzeganie przepisów

Projektowana ustawa o minimalnym wynagrodzeniu zmienia zasady określania wysokości wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Nowe przepisy zwiększą także sankcje grożące pracodawcy za łamanie praw pracowniczych, w tym dotyczących wynagrodzenia. Projekt ustawy zakłada, że przepisy o ustalaniu wynagrodzenia pracownika wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.

Dzień wolny w Wigilię. Czy zastąpi inny dzień wolny od pracy?

W Sejmie jest już projekt ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. Projektodawcy proponują ustanowić 24 grudnia – Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy. Warto zastanowić się, czy Wigilia nie mogłaby zastąpić innego wolnego dnia, który nie jest dla ludzi tak istotny - uważa minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Komunikat ZUS: Późniejszy termin wyłączenia możliwości wystawiania e-ZLA

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że z opóźniony został termin planowanego wyłączenia możliwości wystawiania e-ZLA z Pulpitu Lekarza.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Portal PUE/eZUS będzie niedostępny

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o konieczności przeprowadzenia prac serwisowych portalu PUE/ZUS. W związku z powyższym portal będzie niedostępny.

Będzie dłuższy termin ważności zaświadczeń lekarskich. Zostaną też określone wzory mLegitymacji osoby niepełnosprawnej

Już wkrótce zmienią się przepisy rozporządzenia o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zostanie wydłużony termin ważności zaświadczeń lekarskich. Ponadto określone zostaną wzory mLegitymacji osoby niepełnosprawnej.

REKLAMA