To trzeba wiedzieć o rencie rodzinnej w 2025 r.

• Waloryzacja renty rodzinnej 2025
• Jaka jest wysokość renty rodzinnej w 2025?
• Od kiedy i jak wypłaca się rentę rodzinną?
• Ile wynosi najniższa renta rodzinna w 2025?
• Kto ma prawo do renty rodzinnej?
• Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?
• Czy renta rodzinna może być zawieszona albo zmniejszona?
• Limity dorabiania do renty rodzinnej
• Kiedy przysługuje dodatek dla sieroty zupełnej?

Przepisy w zakresie renty rodzinnej są rygorystyczne. Wielu mogłoby się wydawać, że jest to świadczenie gwarantowane każdemu, po śmierci bliskiego członka rodziny, ale tak nie jest. Renta rodzinna jest świadczeniem pochodnym świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej. W pierwszej kolejności, w każdej sprawie rozpoznaniu podlega najpierw spełnienie przez osobę zmarłą przesłanek do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, a brak uprawnień osoby zmarłej do jednego z tych świadczeń pociąga za sobą również brak uprawnień członka rodziny tej osoby do renty rodzinnej po zmarłym. Dochodzenie renty rodzinnej nie jest świadczeniem przyznawanym z uwagi na potrzeby, nawet najbardziej uzasadnione, ale świadczeniem zależnym od okresów opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (przez zmarłego). Tak więc, np. prawo do renty rodzinnej nie przysługuje dziecku osoby zmarłej, która w chwili śmierci nie była uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, ani też nie spełniała warunków do przyznania tego świadczenia. 

Autopromocja

Waloryzacja renty rodzinnej 2025

Renta rodzinna nie może być niższa niż kwota najniższej renty socjalnej. Jeśli obliczona renta jest niższa niż najniższe świadczenie, to łączna kwota renty dla wszystkich uprawnionych jest podwyższana do najniższej renty rodzinnej. Renta rodzinna jest wiec co roku podwyższana. Dzieje się to za sprawą przepisów, a w szczególności komunikat przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (M.P. 2025 poz. 152). W komunikacie wprost określono wartości kwotowe w związku z tzw. marcową waloryzacją w wysokości 5,5%. Taką coroczną waloryzację przeprowadza się a komunikat wydaje się na podstawie art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674, dalej: ustawa).

Jaka jest wysokość renty rodzinnej w 2025?

Renta rodzinna wynosi:

• 85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba;
• 90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby;
• 95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.

Od kiedy i jak wypłaca się rentę rodzinną?

Rentę rodzinną wypłaca się od dnia powstania prawa do niej, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono o nią wniosek. Rentę wypłaca się albo za pośrednictwem poczty albo na rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Ile wynosi najniższa renta rodzinna w 2025?

Od 1 marca 2025 renta rodzinna w minimalnej wartości wynosi tyle samo co najniższa emerytura, renta socjalna czy renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli 1878,91 zł. To właśnie jest ta znaczna zmiana, w stosunku do wysokości kwoty renty rodzinnej z 2024 r. Kwota podwyżki może nie jest duża, ale być może w 2026 r. świadczenie wyniesie wreszcie 2000 zł. W 2025 r. podwyżka była o 97,95 zł.

Kto ma prawo do renty rodzinnej?

Do renty rodzinnej mają prawo członkowie rodziny osoby, która w chwili śmierci:

• miała ustalone prawo do emerytury, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
• miała ustalone prawo do emerytury pomostowej;
• miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania;
• pobierała zasiłek przedemerytalny;
• pobierała świadczenie przedemerytalne;
• pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

ZUS przy badaniu tego czy przysługuje renta przyjmuje, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?

Do renty rodzinnej mają prawo:

1. Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione:

• do ukończenia 16 lat;
• jeśli się uczą – do ukończenia 25 lat (jeżeli dziecko ukończyło 25 lat na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty przedłużamy do zakończenia tego roku studiów);
• bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub w przypadku kontynuowania nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat.

2. Wnuki i rodzeństwo – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności.
3. Inne dzieci – przyjęte co najmniej na rok przed śmiercią na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, z wyjątkiem dzieci które były wychowywane i utrzymywane w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.
4. Małżonek (wdowa lub wdowiec), który do dnia śmierci pozostawał we wspólności małżeńskiej, jeżeli spełniają konkretne przesłanki.
5. Rodzice, jeżeli spełniają warunki takie jak dla wdowy/ wdowca (odnośnie wieku, wychowywania dzieci lub niezdolności do pracy); zmarły ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania.

Czy renta rodzinna może być zawieszona albo zmniejszona?

Tak, jeżeli osiąga się przychód z tytułu zatrudnienia albo innej działalności, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, ZUS może zawiesić lub zmniejszyć rentę rodzinną. Jeżeli przychód przekroczy 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia świadczenie będzie zawieszone. Jeśli natomiast przychód będzie wyższy niż 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie przekroczy 130% tego wynagrodzenia, rentę rodzinną ZUS zmniejszy o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Limity dorabiania do renty rodzinnej

Jak zostało wskazane wyżej dzieci zmarłego mają prawo do renty rodzinnej. Uczniowie i studenci, którzy pobierają rentę rodzinną z ZUS mogą sobie więcej dorobić do otrzymywanej renty po zmarłym rodzicu. Zmieniły się kwoty graniczne przychodu. Jak podaje Rzecznik ZUS Paweł Żebrowski: "Wielu młodych ludzi w trakcie nauki, czy w trakcie wakacyjnej przerwy podejmuje zatrudnienie. Wśród nich są także uczniowie i studenci pobierający rentę rodzinną z ZUS-u, którzy muszą zwracać uwagę na swoje dodatkowe przychody, aby ich świadczenie nie zostało zmniejszone lub zawieszone. Od 1 czerwca wzrosły kwoty graniczne przychodów. Młodzież, która pobiera rentę rodzinną z ZUS, może zatem więcej dorobić do swojego świadczenia". 

Od 1 marca 2025 r. kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyższej jednak niż 130 % tego wynagrodzenia, wynoszą:

• 939,61 zł – dla emerytur lub rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 704,75 zł – dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 798,72 zł – dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

UMOWA ZLECENIA BEZ LIMITÓW (chyba, że dwie umowy: o pracę i zlecenia, z tym samym podmiotem)

ZUS wskazał, że wyjątek stanowi umowa zlecenia zawarta z uczniem lub studentem do 26 roku życia, która nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.  Zatem przychody osiągane z umowy zlecenia (co do zasady nie są wliczane do limitu przychodów, od których zależy zmniejszenie lub zawieszenie renty rodzinnej). Przychód będzie miał znaczenie, jeśli uczeń, student wykonuje umowę zlecenia dla zakłądu pracy, w której jednocześnie jest pracownikiem.

Kiedy przysługuje dodatek dla sieroty zupełnej?

Jeżeli sierota zupełna pobiera rentę rodzinną, a jej rodzice nie żyją, możesz otrzymać dodatek dla sieroty zupełnej. Dodatek taki przysługuje również, jeżeli nie jest się sierotą zupełną, ale ojciec jest nieznany a matka nie żyje.