Jaka renta dla osoby która nigdy nie pracowała 2025 r. i 2026 r.?

• Renta w 2025 r. i 2026 r. bez stażu pracy
• Ile wynosi renta socjalna 2025 r.?
• Czy prezes ZUS może przyznać rentę?
• Kiedy przyznaje się świadczenie specjalne w 2025 r.?
• Jaki dokument złożyć aby otrzymać świadczenie specjalne w drodze wyjątku do Prezesa ZUS?
• Jaka renta dla osoby która nigdy nie pracowała 2025 r. i 2026 r.?
• Decyzja Prezesa ZUS

Generalna zasada w prawie, obowiązująca w 2025 r. i pewnie też w 2026 r. (bo na ten moment nie ma propozycji zmian przepisów) jest taka, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy;
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w poszczególnych przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r., poz. 1251 ze zm.) oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;
4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Autopromocja

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:
1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Jak widzimy potrzebny jest więc chociaż minimalny staż pracy, okres za który są odprowadzane składki (czy też nawet nie, np. trakcie urlopu bezpłatnego), jak i niezdolność do pracy - aby mieć w 2025 r. i pewnie też w 2026 r. prawo do chociaż minimalnej renty. Jednak może być tak, że ktoś nie ma wymaganego stażu pracy, czy też nawet nigdy nie pracował. Co w takiej sytuacji, czy ma prawo do jakiegokolwiek minimalnego świadczenia?

Renta w 2025 r. i 2026 r. bez stażu pracy

Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Okres 6 miesięcy od ustania okresu składkowego lub nieskładkowego należy traktować jako przerwę w ubezpieczeniu. Powstanie niezdolności do pracy po upływie dłuższego niż 6 miesięcy czasu nie daje uprawnień wynikających z omawianego przepisu nawet wówczas, gdy nastąpiło przed upływem 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia (zob. wyr. SN z 20.9.2005 r., II UK 30/05).

Ile wynosi renta socjalna 2025 r.?

Renta socjalna jest finansowana z budżetu państwa. Co ważne renta socjalna nie zależy od stażu pracy. Środki na rentę socjalną pochodzą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W 2025 r. renta socjalna wynosi 1780,96 zł brutto. Od marca 2025 r. świadczenie ulegnie podwyższeniu, ponieważ renta socjalna też ulega waloryzacji. Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdziły całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18. roku życia, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej − przed ukończeniem 25. roku życia, w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Czy prezes ZUS może przyznać rentę?

W 2025 r. przysługuje również świadczenie w drodze wyjątku - ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może przyznać w drodze wyjątku świadczenia w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Kiedy przyznaje się świadczenie specjalne w 2025 r.?

W polskim prawie istnieje wyjątkowy tryb przyznawania ubezpieczonym prawa do renty lub emerytury decyzją Prezesa ZUS. 

Jaki dokument złożyć aby otrzymać świadczenie specjalne w drodze wyjątku do Prezesa ZUS?

Należy złożyć dokument ERP-15, tj. oświadczenie o stanie rodzinnym, majątkowym i o sytuacji materialnej.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Jaka renta dla osoby która nigdy nie pracowała 2025 r. i 2026 r.?

Wysokość przyznanej renty od Prezesa ZUS, będzie uzależnione właśnie od indywidualnej sytuacji każdej osoby, dlatego tak ważne jest poprawne wypełnienie ww. wniosku o stanie rodzinnym, majątkowym i o sytuacji materialnej.

Decyzja Prezesa ZUS

Dopiero kiedy ma miejsce ustalenie wystąpienia powyższych przesłanek, uruchomiona zostaje konstrukcja decyzji uznaniowej, na gruncie której organ może przyznać przedmiotowe świadczenie. Organ wydaje decyzję i samodzielnie ocenia, czy dana sytuacja może być szczególną okolicznością, która uniemożliwiła spełnienie ww. warunków nabycia prawa do świadczeń. Decyzje Prezesa w kwestii przyznania świadczenia nie podlegają kontroli sądów powszechnych. Decyzja odmawiająca przyznania świadczenia w drodze wyjątku może jednak zostać zaskarżona do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który zbada jej zgodność z prawem. Świadczenia przyznane w drodze wyjątku przysługują od dnia wydania decyzji albo od dnia wskazanego w decyzji. Świadczenia udzielane w trybie wyjątkowym są finansowane z budżetu państwa.