REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?
Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ochrona sygnalistów w firmie - od kiedy przepisy dyrektywy unijnej zaczynają obowiązywać w Polsce? Kto może być sygnalistą? Co się zmieni?

Ochrona sygnalistów w Polsce od 17 grudnia 2021 r.

REKLAMA

Wszystkie kraje członkowskie, w tym Polska, mają czas do 17 grudnia 2021 roku na implementację unijnej Dyrektywy o ochronie sygnalistów. W związku z tym polscy pracodawcy muszą być przygotowani na wdrożenie nowych procedur. Założeniem Dyrektywy o ochronie sygnalistów jest stworzenie skutecznych kanałów informowania o naruszeniach unijnego prawa w obrębie danej organizacji. Osoby dokonujące takich zgłoszeń na gruncie Dyrektywy nazywane są sygnalistami. Jest coraz mniej czasu, by zarządy przekonały pracowników do zmiany podejścia do kwestii informowania o nadużyciach.

REKLAMA

Niestety w naszej mentalności bycie sygnalistą jest postrzegane w bardzo negatywny sposób jako donoszenie na swojego pracodawcę. Osobiście, uważam że nie procedury czy wymogi formalne, ale właśnie konieczność zmian w mentalności to zdecydowanie największe wyzwanie dla przedsiębiorstw w związku z unijną dyrektywą o ochronie sygnalistów. Należy pamiętać o tym, że w polskim prawie już istnieją odniesienia do uprawnień sygnalisty. Co prawda, wprowadzone zostały obligatoryjne procedury zgłaszania nadużyć w sektorze finansowym oraz w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ale to wejście w życie dyrektywy unijnej będzie prawdziwą zmianą.  

Kto może być sygnalistą?

Zacznijmy od tego, kto może być sygnalistą: pracownik, samozatrudniony współpracownik, wspólnik, wykonawca, stażysta, podwykonawca, dostawca, były pracownik, a nawet osoba w trakcie rekrutacji. Tak naprawdę w praktyce sygnalistą może być każdy, kto miał styczność z daną organizacją. Należy wspomnieć również o tym, że sygnaliście przysługuje prawna ochrona przed działaniami represyjnymi, odwetowymi, tutaj jednak musi byś spełniony pewien warunek, a mianowicie, że sygnalista musi działać w dobrej wierze, więc nadużycie musi być realne i faktyczne. Gdyby było inaczej, ochrona nie będzie takiej osobie przysługiwała.

3 rodzaje zgłoszeń sygnalisty

Dyrektywa przewiduje 3 rodzaje zgłoszeń:

  1. wewnętrzne (obowiązujące na terenie firmy),
  2. zewnętrzne (gdy informacja o nadużyciach trafia do zewnętrznej instytucji) i
  3. ujawnienia publiczne.

Przepisy unijne o sygnalistach - co się zmieni?

REKLAMA

Dyrektywa zakłada, że na początku nadużycie powinno być zgłoszone na poziomie wewnętrznym. Polska znajduje się w gronie 21 państw, które rozpoczęły już prace nad wdrożeniem Dyrektywy do porządku prawnego. Finalnie gotowe prawo o ochronie sygnalistów musi wejść w życie najpóźniej 17 grudnia 2021 roku.  Nie mamy co prawda jeszcze naszych krajowych przepisów, niemniej unijny akt prawny odnosi się do ogólnych warunków, jakie przedsiębiorca musi spełnić w celu zapewnienia ochrony sygnalistom. Nie wspomina się w nim o konkretnych działaniach, dlatego wierzę, że krajowy ustawodawca być może doprecyzuje te wymogi. Na chwilę obecną musimy jednak zakładać, że to na przedsiębiorcy będzie spoczywać obowiązek wdrożenia takich narzędzi, które będą spójne z unijnymi wytycznymi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jakoś dziwnie przypomina mi się tutaj Unijne rozporządzenie RODO. My, przedsiębiorcy, mamy już doświadczenie we wprowadzaniu przepisów, które są dość mocno ogólne. W chwili obecnej bazując na samym akcie unijnym dotyczącym ochrony sygnalistów, możemy określić kluczowe i zarazem minimalne treści nowych wymogów. Mam tutaj na myśli tworzenie nowych, odpowiednich kanałów i regulacji, procedur, które będą umożliwiały swobodne zgłaszanie naruszeń przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony sygnalistom. Do obowiązków pracodawcy należeć będzie zapewnienie możliwości anonimowego zgłoszenia uchybień i nieprawidłowości. W ramach wdrażania Ustawy o ochronie sygnalistów pracodawca musi mieć świadomość, że wprowadzone procedury mają mieć wymiar realny, a nie tylko czysto formalny, to muszą być faktycznie działające narzędzia, dobrze dobrane procedury. Czynności te wymagać będą gruntownej analizy regulaminów obowiązujących w danej firmie i znormalizowania procedur postępowania, niezbędne mogą się okazać szkolenia pracowników w zakresie ich nowych uprawnień. 

Sygnaliści - obowiązki pracodawcy

Ochrona sygnalistów daje jednak pewną swobodę działania przedsiębiorcom. Sami mogą dokonać wyboru w zakresie kanałów informacyjnych, osoby przyjmującej zgłoszenie czy też samego sposobu informowania. Przedsiębiorca może na drodze wewnętrznych regulaminów stworzyć system informowania na podstawie ogólnie dostępnych środków przekazu. Na chwilę obecną może wyróżnić m.in. kanały cyfrowe, takie jak: dedykowany system informatyczny, dedykowana skrzynka e-mail, czy też infolinia. Mogą to być również papierowe formy informowania: notatki, oficjalne pisma czy anonimowe głoszenia na piśmie. Brak jednoznacznej ustawy o ochronie sygnalistów pozwala na większą swobodę co do wyboru kanałów informowania. Należy jednak pamiętać, że dowolność we wdrażaniu wewnętrznych systemów sygnalizowania opiera się na określonych w Dyrektywie standardach.         

Sygnalista - jakie korzyści może przynieść firmie?

Na koniec zastanówmy się, dlaczego w ogóle nadużycia warto zgłaszać? Jedną z korzyści jest ograniczenie finansowych i reputacyjnych strat firmy. Badania wykazują, że firmy tracą około 5% rocznych przychodów z powodu nadużyć. Poprawia się też konkurencja rynkowa, ponieważ działania sygnalistów mogą ograniczać korupcję. Każde przedsiębiorstwo, każda firma, każdy pracodawca powinien sam sobie odpowiedzieć na pytanie jak ważną rolę w jego zespole może spełnić sygnalista i dać jasny sygnał że takie działania są mile widziane a wręcz pożądane bo mogą z nich płynąć wymierne korzyści dla firmy. 

Nowe przepisy związane z sygnalistami - od kiedy?

Czasu na wdrożenie zmian mamy coraz mniej - regulacje mają obejmować instytucje publiczne oraz firmy prywatne zatrudniające co najmniej 250 pracowników od 17 grudnia 2021 r., a od 17 grudnia 2023 r. firmy prywatne zatrudniające co najmniej 50 pracowników.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

REKLAMA

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA