REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transformacja działów HR

Monika Dawid-Sawicka
Transformacja działów HR. /Fot. Fotolia
Transformacja działów HR. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

20 ostatnich lat to okres transformacji działów HR. Wiąże się z otwarciem rynku, wolnością gospodarczą i rozwojem przestrzeni biznesowej w Polsce. W dalszym ciągu zmian wymaga podejście do kapitału ludzkiego. Jak wygląda proces ewolucji zarządzania zasobami ludzkimi?

Zmiany w HR

Polskie działy HR na przestrzeni ostatnich 20 lat przeszły dużą transformację. Paradoksalnie, jej główną przyczyną nie jest to, że mamy do czynienia z zalewem nowych zadań, czy wygórowanymi oczekiwaniami względem działów personalnych. Kluczowym czynnikiem jest ewolucja, jaką przeszły całe organizacje i rynek biznesowy w Polsce. Jakie zaszły zmiany i jak wpłynęły na funkcję HR w firmach?

REKLAMA

Autopromocja

Po transformacji politycznej 1989 roku, wraz z wolnością gospodarczą oraz otwarciem rynku, coraz większą rolę zaczęła odgrywać wiedza o tym, jak w nowoczesny sposób skutecznie zarządzać organizacją. Jednym z ważnych elementów zarządzania było inne podejście do kapitału ludzkiego, które dziś, w świecie ciągłej zmiany, ponownie wymaga transformacji. W konsekwencji działy personalne muszą zmierzyć się z nowymi wyzwaniami.

Kluczowe wyzwania

Z jednej strony, w wielu aspektach udało się nam zbliżyć pod względem wielkości oraz profesjonalizacji praktyk do zachodnich organizacji. Nie tylko wykorzystaliśmy ostatnie 25 lat na rozwój i budowę działów personalnych, lecz także nadrobiliśmy spore zaległości. Z drugiej strony – zamiast chwili oddechu – musimy się zmierzyć z nieprzewidywalnością fundowaną przez otoczenie zewnętrzne. Czekają nas zmiany demograficzne, które trudno sobie wyobrazić mimo twardych statystyk. Obserwujemy cykle koniunkturalne, które uległy tak dużemu skróceniu, że mówimy o gospodarce „po recesji”, jednak nie umiemy określić „przed czym”. Dotykamy zmian pokoleniowych i zderzamy się z praktyką podejścia work-life balance, której uczy nas generacja Y, a w perspektywie kolejne pokolenia, których do końca nie umiemy jeszcze nazwać. Na to nakładają się rosnące wymagania stawiane przed działami personalnymi przez otoczenie biznesowe. Proces transformacji działów HR – jak się okazuje – jest procesem ciągłym. Z czym wiąże się obecnie? Jak swoją rolę widzą przedstawiciele działów HR? Co będzie ich kluczowym zadaniem w najbliższych latach?

Maszyna zamiast pracownika działu HR

Z tymi pytaniami zmierzyli się dyrektorzy personalni podczas kolejnego Spotkania HR, które odbyło się 4 września w Warszawie. Organizatorem Spotkania HR była Monika Dawid-Sawicka, współorganizatorem firma Monster Polska.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czas zmian

Teoria transformacji działów personalnych wydaje się znacznie bardziej uporządkowana niż praktyka. Model zaproponowany przez Dave’a Ulricha opiera się na czterech głównych fazach – przy czym można go też zdefiniować poprzez postawienie czterech prostych pytań: why?, what?, how?, who? Pierwsze uzasadnia, „dlaczego?” powinniśmy przeprowadzić transformację. Kolejne odpowiada na pytanie, „co?” powinno się wydarzyć po dokonaniu zmian. Trzecie określa, „jak?” przeprowadzić transformację. Czwarte zaś mówi, „kto?” odpowiada za transformację i „kto?” powinien być angażowany w przeprowadzenie zmian.

W opiniach dyrektorów personalnych nie zawsze pytanie „dlaczego?” występuje jako pierwsze. Polskie organizacje bez względu na to, jak szybko rosną, często nie są jeszcze na tyle dojrzałe, aby móc odpowiedzieć, „jak?” będzie przebiegał ich rozwój. Zdaniem biorących udział w spotkaniu przedstawicieli działów personalnych, zdecydowanie częściej dyskusja rozpoczyna się od „co?”, czyli: co chcę osiągnąć, jak to zrobię, kto weźmie odpowiedzialność za dany proces. Odpowiedź na pytanie „dlaczego?” przychodzi znacznie później. – Moi koledzy z zachodniej Europy mają inne wyzwania i trochę inaczej patrzą na rozwój. To, gdzie my jesteśmy i dokąd zmierzamy to permanentna droga, podczas której każdego dnia otwieram nowe drzwi i nie wiem, co zastanę. Gospodarka funduje nam mnóstwo niewiadomych, dlatego myślę, że nasza rola w coraz większym stopniu będzie polegała na holistycznym przygotowaniu ludzi do tego, aby byli gotowi sprostać temu, co każdego kolejnego dnia zastaną za tymi drzwiami – wskazała kierunek transformacji Marzena Grzonkowska-Przyklęk, menedżer HR na Europę w firmie Jabil Circuit. – Zamiast filozoficznego pytania „dlaczego”, preferuję pytanie „po co”. Jest to pytanie o to, co chcę osiągnąć. Jest to pytanie, które każe patrzeć w przód – podkreślała Katarzyna Reinfuss, dyrektor personalna w Motorola Solutions.

Porozmawiaj o tym na FORUM

Wielu z obecnych na spotkaniu dyrektorów personalnych wskazało na jeszcze jeden aspekt, który znacząco podnosi poprzeczkę osobom zajmującym się kapitałem ludzkim. Ostatnie lata to liczne awanse polskich dyrektorów personalnych w strukturach międzynarodowych. Oprócz struktur HR w Polsce odpowiadają oni również za Rosję, Ukrainę czy kraje bałtyckie. Okazuje się, że niedojrzały HR w Rosji czy raczkujący na Ukrainie nie jest wcale największym problemem. Zarządzanie działami personalnymi w tych krajach jest i będzie wyzwaniem z powodu kontekstu geopolitycznego.

Niezbędna elastyczność

W konsekwencji transformacja modelu funkcjonowania działów HR wymuszana jest zewnętrznie przez położenie geograficzne i rynek, wewnętrznie przez same organizacje, odgórnie przez zarządzających, a dodatkowo oddolnie przez pracowników. Wszystko to sprawia, że jedną z kluczowych kompetencji działów personalnych staje się elastyczność. Potwierdzają to liczne wypowiedzi praktyków HR „Powinniśmy dobrze wsłuchiwać się w to, czego potrzebuje od nas biznes. Później patrzeć też, jak zmienia się świat i gospodarka. [...] Wiele prac zostało zautomatyzowanych, dlatego musimy nauczyć się współpracować z centrami kompetencyjnymi i poszukać dla siebie nowej roli. [...] Jesteśmy takimi samymi menedżerami, jak nasi koledzy ze sprzedaży, finansów czy innych obszarów w firmie. Naszą rolą, w dużo większej mierze, jest inspirowanie i zadawanie pytań umożliwiających patrzenie w przyszłość, jednak potrzebujemy tych samych umiejętności – uczenia się na wcześniejszych doświadczeniach i elastycznej zmiany zachowania na podstawie wyciąganych wniosków. Jeśli jednak chcemy, aby nasi menedżerowie potrafili korzystać z tzw. learning agility, musimy zacząć od nas samych”.

Ewolucja działu HR

Dwustronne partnerstwo

REKLAMA

Uczestnicy spotkania zwrócili uwagę, że w działach personalnych nastąpiły zmiany mentalne. HR-owcy nie stoją z boku, czekając na zlecone zadania. Sami stają się bardziej aktywni. Aktywizacja dotyczy zarówno podejmowania działań, jak i ich wyboru. Za tym idzie samodzielność w określaniu własnej roli oraz redefinicja słowa partnerstwo. Do tej pory bardzo często partnerstwo było w domyśle jednostronne – to dział HR miał być partnerem biznesu. Pomoc oraz wsparcie – te funkcje przypisane działom personalnym zakładały bardziej pasywny model współpracy. Według uczestników spotkania taka sytuacja powinna się zmienić, ale wiele zależy od nich samych. „Musimy sami zadbać, jakie miejsce będziemy zajmować w szeroko rozumianej organizacji. Uczymy tego ludzi, ale musimy też uczyć samych siebie. [...] Mogę stać z boku, czekać na zlecenia i wykonywać je zgodnie z potrzebami organizacji. Ale mogę też sama je zainicjować czy zainspirować. Ten rodzaj współpracy jest preferowanym kierunkiem. [...] Pamiętajmy, że partnerstwo jest dwustronne. Nie może być tak, że tylko dział HR ‚partneruje’ biznesowi. [...] My też musimy uwierzyć w to, że nasza rola i zadania to bardzo sprawcza funkcja”.

Dyskusja pokazała, że kierunkiem transformacji działów personalnych będzie aktywizacja, o tyle łatwiejsza, że na polskim rynku mamy już wielu dyrektorów personalnych, którzy pełnią funkcję członków zarządu i doskonale poruszają się w strukturach międzynarodowych. Doczekaliśmy się już charyzmatycznych postaci, które zbudowały własne zespoły personalne i mają odwagę wyprzedzać zmiany oraz poszukiwać wyzwań w nowych branżach.

Kompetencje XXI wieku

Transformacja trwa. Dzisiaj HR-owcy mają odwagę, aby dokonać jej na własnych zasadach. Stwierdzenie, że dział HR powinien być w awangardzie, pokazuje zmiany mentalne oraz to, że osoby kierujące działami personalnymi znają swoją wartość i potrafią uzasadnić, że to, co robią, odgrywa strategiczną rolę w działaniach firmy.

Niezbędna znajomość nowych technologii cz.1

Alvin Toffler, amerykański pisarz znany głównie z prac na temat cyfrowej rewolucji, rewolucji komunikacyjnej i korporacyjnej, twierdzi, że analfabetami XXI wieku nie będą ci, którzy nie umieją czytać i pisać, lecz ci, którzy nie potrafią się uczyć, oduczyć i ponownie nauczyć. W przypadku HR-owców działania wynikające z tego twierdzenia nie wydają się wystarczające. Potrzebna będzie jeszcze umiejętność wdrożenia tej nowej wiedzy i zarażenia nią całej organizacji.

Budowanie relacji

Dyskusja, która toczyła się podczas spotkania, pokazała, że podwaliny, na których zbudowane są działy personalne, nie zostały naruszone. Twierdzenia, że najważniejszy jest człowiek i że to ludzie tworzą biznes, nie zeszły na dalszy plan. Dlatego mimo wszelkich rozwiązań technologicznych warto dbać o bezpośrednie relacje z pracownikami. – Obserwuję rosnący deficyt w obszarze kompetencji miękkich, tych najbardziej podstawowych, jak budowanie relacji z innymi ludźmi. Oczywiście bierze się to z prostej digitalizacji naszego życia, w którym uśmiechnięta buźka ma powiedzieć wszystko. Ja natomiast głęboko wierzę, że dział HR nie straci na swojej mocy, chociażby nie wiem, jak daleko przebiegały zmiany w rozwoju technologii. Prosta rozmowa, umiejętność powiedzenia – tak, jestem zadowolony z tego, jak pracujesz, chciałbym żebyś został z nami dłużej, widzę Cię w tym miejscu naszej organizacji, ma i będzie miała coraz większe znaczenie. Tutaj właśnie widzę obszar, który będzie bardzo ważny w naszej pracy – wskazywała Dominika Ludwiczak, dyrektor personalna w Sage Sp. z o.o.

Dalsza transformacja działów HR jest nieunikniona. Jak przebiegnie? Kiedy? Kto jej dokona? To wciąż aktualne pytania. Najważniejsze jest jednak to, czy rozgrywającymi będą przedstawiciele działów personalnych, czy może... dadzą się rozegrać?

Zarządzanie talentami w firmie

Więcej informacji przeczytasz w czasopiśmie Personel i Zarządzanie >>>

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Personel i Zarządzanie

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Plan urlopów 2025 do druku [WZÓR]

Plan urlopów na 2025 rok – do kiedy powinien zostać sporządzony? Czy pracodawca ma obowiązek tworzenia planu urlopów wynikający z Kodeksu pracy? Pobierz wzór planu urlopów na 2025 rok.

Czy pracownik musi zawiadomić pracodawcę o zwolnieniu lekarskim? Przecież e-ZLA trafia do firmy automatycznie. Co grozi za brak zawiadomienia?

Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia, że choć od kilku lat zwolnienia lekarskie (e-ZLA) wystawiane są elektronicznie i automatycznie przesyłane do pracodawcy, to nie zwalnia to pracownika z obowiązku poinformowania o chorobie swoich przełożonych. W jaki sposób i w jakim terminie trzeba to zrobić? Co grozi za brak zawiadomienia?

Ile dni wolnych od pracy jest w Hiszpanii w 2025 roku?

Hiszpania to piękny i ciepły kraj, który w ostatnich latach cieszy się ogromną popularnością wśród Polaków, którzy nie tylko są turystami, ale i właścicielami nieruchomości. Kto z nas nie chciałby uciec przez ponurą i zimową aurą do słonecznej Hiszpanii. Przed wyjazdem warto jednak wiedzieć kiedy w kraju Basków są dni ustawowo wolne od pracy w 2025 r. Nie od dzisiaj wiadomo, że Hiszpanie celebrują sjestę i czas wolny! 

Nowelizacja Kodeksu pracy. Przepisy wprowadzające jawność wynagrodzeń powinny być powiązane z wdrożeniem dyrektywy o równości wynagrodzeń

Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca jawność wynagrodzeń powinna być powiązana z nowelizacją przepisów całościowo wdrażających unijną dyrektywę o równości wynagrodzeń. Konfederacja Lewiatan uważa, że takie regulacje powinny być przygotowywane przy współudziale partnerów społecznych oraz rządu.

REKLAMA

Co z handlem 15 grudnia w najbliższą niedzielę? Decyzja już zapadła

Co do niedziel handlowych na 2024 r. decyzja zapadła i to już dawno. Wielu do ostatniej chwili liczyło, że i 24 grudnia (we wtorek) handel w palcówkach będzie ograniczony a wigilia wolna od pracy. Tak się jednak nie stało. W dniu 9 grudnia 2024 r. ustawę zmieniającą w tym zakresie przekazano Prezydentowi RP do podpisu, ale najwcześniej wolna Wigilia będzie w 2025 r. Jeżeli Prezydent podpisze ustawę to w grudniu 2025 r. będą aż 3 niedziele handlowe!

Świadczenie wzrosło o 100 proc., wypłata z wyrównaniem od października. Nowe przepisy już obowiązują

Nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów została już opublikowana w Dzienniku Ustaw. Zmiany obowiązują od 12 grudnia 2025 r.

3000 zł grzywny dla pracodawcy za odmówienie zatrudnienia kandydata na pracownika. Przepisy już obowiązują

Przepisy prawa pracy chronią nie tylko pracowników, ale również kandydatów na pracowników. Taka ochrona przysługuje już na etapie procesu rekrutacyjnego. Co ważne, potencjalni pracodawcy mogą ponieść konsekwencje finansowe za wadliwie sformułowane oferty pracy czy nawet za odmówienie zatrudnienia ze względu na pewne kryteria. 

Kiedy trzeba wypłacić odprawę z tytułu zwolnienia grupowego?

Kiedy przysługuje odprawa z tytułu zwolnienia grupowego? Jak liczy się odprawę? Od czego zależy jej wysokość? W jakim terminie pracodawca powinien ją wypłacić pracownikowi?

REKLAMA

Pracownicy samorządowi: Rekompensata za godziny nadliczbowe. Jak naliczać wynagrodzenie?

Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny. Wynagrodzenie należy się bez dodatku, o którym mowa w ustawie Kodeks pracy.

ZUS: Kiedy będą kolejne wypłaty świadczeń z programu Aktywny Rodzic?

ZUS wypłaci w grudniu 2024 r. świadczenia z programu Aktywny Rodzic - Aktywni rodzice w pracy, Aktywnie w żłobku oraz Aktywnie w domu. Świadczenia wypłacane są w danym miesiącu za miesiąc poprzedni, czyli np. w grudniu za listopad. Na kiedy zaplanowane są wypłaty w grudniu br.?

REKLAMA