REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie z umowy o zakazie konkurencji

Mariusz Pigulski
ekspert ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowej
Odszkodowanie z umowy o zakazie konkurencji. /Fot. Fotolia
Odszkodowanie z umowy o zakazie konkurencji. /Fot. Fotolia
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o zakazie konkurencji, oprócz m.in. zakresu działalności konkurencyjnej, której pracownik powinien się powstrzymać czy okresu obowiązywania tego zakazu, powinna zawierać informacje o wysokości odszkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji oraz termin i sposób jego wypłaty. Odszkodowanie z tytułu takiej umowy musi wynosić przynajmniej 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy na stanowisku objętym klauzulą konkurencyjną.

Odszkodowanie należy wypłacać za okres, na jaki zawarto umowę o zakazie konkurencji. Jeżeli umowa została podpisana na okres trwającego zatrudnienia, to odszkodowanie może być ustalone w dowolnej wysokości lub strony mogą postanowić o jego niewypłacaniu.

Autopromocja

Umowa o zakazie konkurencji

Pracodawca może zabezpieczyć interesy firmy m.in. przez stosowanie umów o zakazie konkurencji, zawieranych z pracownikami zarówno w czasie trwania zatrudnienia, jak też po jego ustaniu. Ten drugi rodzaj umowy jest najczęściej podpisywany z osobami mającymi dostęp do szczególnie ważnych informacji dla firmy, których ujawnienie mogłoby narazić ją na szkodę. Aby umowa o zakazie konkurencji była ważna, powinna zostać zawarta na piśmie.

Treść tej umowy powinna zawierać przede wszystkim:

  • okres obowiązywania zakazu konkurencji,
  • wysokość wynagrodzenia lub odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy za powstrzymywanie się od działań konkurencyjnych,
  • termin oraz sposób wypłaty odszkodowania,
  • zakres działalności (również planowanej) uważanej przez pracodawcę za konkurencyjną, od której pracownik powinien się powstrzymywać,
  • zasięg terytorialny obowiązywania zakazu konkurencji (w razie braku ustaleń dotyczących tej kwestii uznaje się, że zakaz odnosi się do terytorium działania pracodawcy),
  • postanowienia dotyczące ewentualnej kary umownej należnej pracodawcy za złamanie przez pracownika zakazu konkurencji.

Wzór umowy o zakazie konkurencji jest dostępny na www.mp.infor.pl w zakładce „Aktywne formularze”.

Oprócz postanowień obowiązkowych, umowa o zakazie konkurencji może zawierać ustalenia fakultatywne, wynikające z możliwości wyboru rozwiązania zawartej wprost w przepisach lub uznane przez strony za ważne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Odszkodowanie z tytułu dyscyplinarnego zwolnienia z pracy

Odszkodowanie z klauzuli konkurencyjnej

Pracodawca powinien szczególnie rozważnie ustalić grupę pracowników, których chce zobowiązać do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej po ustaniu zatrudnienia. Obowiązek zapłaty odszkodowania obciąża bowiem pracodawcę nawet wtedy, gdy nie obawia się on już konkurencji ze strony byłego pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 14 maja 1998 r., I PKN 121/98, OSNP 1999/10/342).

Wysokość odszkodowania należnego pracownikowi za przestrzeganie umowy o zakazie konkurencji zależy od tego, czy umowa obowiązuje w okresie zatrudnienia, czy po jego zakończeniu. Jeśli umowa o zakazie konkurencji została zawarta na czas trwania stosunku pracy, odszkodowanie może zostać ustalone w dowolnej wysokości, może go też nie być wcale – jeśli strony przewidziały w umowie takie rozwiązanie. W przypadku zawarcia umowy o zakazie konkurencji obowiązującej po ustaniu zatrudnienia wysokość odszkodowania nie może być niższa niż 25% wynagrodzenia, jakie pracownik otrzymywał przed zakończeniem pracy u danego pracodawcy. Wysokość odszkodowania może być również wyższa, jeśli strony tak postanowią.

UWAGA!

Przy umowie o zakazie konkurencji zawartej na okres po ustaniu stosunku pracy minimalną wysokością odszkodowania dla pracownika jest równowartość 25% wynagrodzenia otrzymanego przez niego przed ustaniem stosunku pracy.

Odszkodowanie może być płatne w całości na początku lub na zakończenie trwania zakazu konkurencji, w ratach miesięcznych lub w dłuższych okresach – zarówno bezgotówkowo, jak i do rąk pracownika. Za dopuszczalne należy uznać postanowienie umowne, w myśl którego pracodawca zwalnia się z obowiązku wypłaty odszkodowania przy jednoczesnym zachowaniu ważności samej klauzuli do końca okresu jej obowiązywania w przypadku, gdy pracownik naruszy zakaz konkurencji.

Polecamy także serwis: Zatrudnianie i zwalnianie

Sposób obliczania odszkodowania

Przepisy nie zawierają wskazówek co do sposobu obliczania pieniężnej rekompensaty dla byłego pracownika za przestrzeganie klauzuli konkurencyjnej. Ponieważ regulacje kodeksowe w kontekście wspomnianej rekompensaty mówią o wynagrodzeniu otrzymanym, za zasadne należy uznać przyjęcie do podstawy wymiaru odszkodowania wszystkich składników o charakterze wynagrodzenia za pracę wypłaconego pracownikowi w okresie, w którym sprawował on funkcję, w związku z którą został objęty klauzulą konkurencyjną. Takimi składnikami są m.in.: wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, premie, nagrody, różnego rodzaju dodatki, takie jak np. dodatek stażowy, funkcyjny itp. Nie ma żadnych podstaw do wykluczenia któregokolwiek z tych elementów wynagrodzenia.

Do podstawy obliczania odszkodowania nie należy natomiast wliczać świadczeń nieposiadających charakteru wynagrodzenia za pracę, czyli m.in. diet za podróże służbowe, ryczałtów za pranie odzieży roboczej, świadczeń finansowanych ze środków zfśs, jednorazowych zasiłków na zagospodarowanie czy świadczeń urlopowych.

PRZYKŁAD

Piotr P., zajmujący stanowisko kierownika działu produkcyjnego, złożył wypowiedzenie umowy o pracę, które zakończyło się 30 września 2013 r. Firma zawarła z nim umowę o zakazie konkurencji na okres jednego roku po ustaniu stosunku pracy. Na mocy tej umowy Piotrowi P. należy się odszkodowanie w wysokości 25% wynagrodzenia. Odszkodowanie będzie wypłacane w 12 miesięcznych ratach. Podstawą do jego wyliczenia jest wynagrodzenie otrzymane przez pracownika w okresie 12 miesięcy poprzedzających datę rozwiązania stosunku pracy, tj. od 1 października 2012 r. do 30 września 2013 r. W tym okresie Piotr P. otrzymał:

  • wynagrodzenie zasadnicze: od października do grudnia 2012 r. – 6000 zł, a od stycznia do września 2013 r. – 7000 zł,
  • dodatek funkcyjny: 500 zł miesięcznie,
  • wynagrodzenie za godziny nadliczbowe w łącznej wysokości 3410 zł.

Aby wyliczyć całkowitą wysokość odszkodowania, należy:

Krok 1. Obliczyć sumę wypłaconego wynagrodzenia zasadniczego:

(6000 zł x 3 miesiące) + (7000 zł x 9 miesięcy) = 81 000 zł.

Krok 2. Obliczyć sumę wypłaconego dodatku funkcyjnego:

500 zł x 12 miesięcy = 6000 zł.

Krok 3. Zsumować wszystkie składniki wynagrodzenia z okresu od października 2012 r. do września 2013 r.: 81 000 zł + 6000 zł + 3410 zł = 90 410 zł.

Krok 4. Wyliczyć kwotę należnego odszkodowania:

90 410 zł × 25% = 22 602,50 zł.

Krok 5. Obliczyć kwotę miesięcznej raty odszkodowania:

22 602,50 zł : 12 miesięcy = 1883,54 zł.

W przypadku gdy stosunek pracy trwał krócej niż będzie trwał zakaz konkurencji po ustaniu zatrudnienia, wysokość odszkodowania należy ustalać na podstawie otrzymywanego przez pracownika wynagrodzenia. przeliczonego do czasu trwania klauzuli konkurencyjnej. W wyroku z 8 stycznia 2008 r., I PK 161/07, OSNP 2009/3–4/42, Sąd Najwyższy uznał, że:

(...) wysokość odszkodowania należnego pracownikowi za powstrzymanie się od prowadzenia działalności konkurencyjnej w stosunku do byłego pracodawcy (art. 1012 § 3 k.p.), jeżeli stosunek pracy trwał krócej niż umowny okres zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia, powinna być odniesiona do okresu, przez jaki byłego pracownika ma obowiązywać zakaz konkurencji, a nie do okresu jego faktycznego zatrudnienia (...).

Zadaj pytanie: Forum Kadry

PRZYKŁAD

Z dyrektorem pionu handlowego, otrzymującym miesięczne wynagrodzenie w wysokości 8000 zł, rozwiązano za wypowiedzeniem umowę o pracę po 10-miesięcznym okresie zatrudnienia. Wcześniej podpisano z nim umowę o zakazie konkurencji na 12 miesięcy po ustaniu stosunku pracy, w której nie określono wysokości przysługującego pracownikowi odszkodowania. W takim przypadku należne dyrektorowi odszkodowanie powinno zostać obliczone następująco:

  • 8000 zł x 12 miesięcy = 96 000 zł,
  • 96 000 zł x 25% = 24 000 zł.

Podstawa prawna:

Autor:

Mariusz Pigulski

ekspert i praktyk, od ponad 12 lat zajmujący się prawem pracy i ubezpieczeń społecznych, absolwent Podyplomowego Studium Prawa Pracy na Uniwersytecie Łódzkim, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowej

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    ZUS: Od 1 kwietnia 2024 r. wyższe kwoty odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    1 kwietnia 2024 r. zwiększą się kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony otrzyma 1431 zł. W razie śmierci ubezpieczonego kwota jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka wzrośnie do 128799 zł.

    Najbardziej poszukiwany zawód w Polsce! Sprawdź, kogo poszukują pracodawcy.

    Jaki zawód jest najbardziej poszukiwany w Polsce? Kogo na polskim rynku pracy brakuje nawet bardziej niż kierowców i informatyków? Kompetencje tych pracowników są niezbędne do uruchamiania nowych, dużych inwestycji.

    Pracownicy urzędów państwowych. Będą nowe przepisy o czasie pracy w urzędach

    Prezes Rady Ministrów określi w rozporządzeniu zasady ustalania przez kierowników urzędów czasu pracy urzędów, w których są zatrudnieni urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy. Nowe przepisy mają m.in. na celu umożliwienie zastosowania bardziej elastycznych rozwiązań w zakresie organizacji pracy urzędów.

    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    REKLAMA

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    REKLAMA

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    REKLAMA