Umowa zlecenia 2023

• Umowa zlecenie – przepisy
• Umowa zlecenie jako częsta forma zatrudnienia - podstawowe informacje
• Umowa zlecenie a stosunek pracy
• Jakich elementów unikać przy umowie zlecenia?
• Oskładkowanie umów zleceń – dopiero od 2024 roku
• Zaliczka na podatek dochodowy za zleceniobiorcę przy umowie zlecenie
• PIT-2 od umów zlecenia
• Umowa zlecenie - stawka godzinowa 2023
• Termin płatności wynagrodzenia
• Zaliczka
• Podwykonawstwo
• Rozwiązanie umowy zlecenia
• Przedawnienie roszczeń
• Umowa zlecenia po angielsku

Umowa zlecenie – przepisy

Umowa zlecenia została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. 2022 r. poz. 1360).

Umowa zlecenie jako częsta forma zatrudnienia - podstawowe informacje

Umowa zlecenia jest umową starannego działania, nie rezultatu jak umowa o dzieło. Zleceniobiorca powinien wykonać umowę przy dochowaniu należytej staranności ,według swojej najlepszej wiedzy, kwalifikacji i doświadczenia. Jeżeli np. zleceniobiorca uzna, że zleconą do wykonania czynność należałoby wykonać w inny sposób, niż jak pierwotnie umawiały się na to strony, ponieważ stan rzeczy się zmienił, to może bez uprzedniej zgody zleceniodawcy odstąpić od wskazanego przez niego sposobu wykonania zlecenia, jeżeli nie ma możności uzyskania jego zgody, a zachodzi uzasadniony powód do przypuszczenia, że dający zlecenie zgodziłby się na zmianę, gdyby wiedział o istniejącym stanie rzeczy.

Umowa zlecenie a stosunek pracy

W prawie funkcjonuje zasada swobody umów. Strony umowy mogą zdecydować czy zawierają np. umowę o pracę, o dzieło, zlecenia, agencyjną czy świadczenia usług. Strony same określają treść umowy, jednak powinny przestrzegać ich wymogów. Jeżeli charakter świadczonych zadań, warunki i okoliczności, w których realizowana jest umowa przemawiają za innym rodzajem umowy i i innym stosunkiem prawym - ZUS czy PIP mają prawo przeprowadzić kontrolę, zakwestionować rodzaj zawartej umowy i objąć ubezpieczeniami.

Co istotne, charakter umowy określa nie tylko sama nazwa umowy, ale przede wszystkim jej treść, a także warunki i okoliczności, które towarzyszą jej wykonywaniu.

Jakich elementów unikać przy umowie zlecenia?

Przy zawieraniu umowy zlecenia należy unikać elementów, które są charakterystyczne dla stosunku pracy, a przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Zatrudnienie w warunkach określonych wyżej zawsze i bezwzględnie jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z prawem pracy nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy w rozumieniu stosunku pracy.

Co ważne, kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu zawiera umowę cywilnoprawną w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Oskładkowanie umów zleceń – dopiero od 2024 roku

Rada Ministrów przyjęła Krajowy Program Reform 2022/2023, przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Celem reformy jest ograniczenie segmentacji rynku pracy poprzez zwiększenie ochrony socjalnej wszystkich osób pracujących na podstawie kolejnych umów zleceń, poprzez objęcie tych umów składkami na ubezpieczenia społeczne, niezależnie od uzyskiwanych przychodów. Planowane zmiany przyczynią się do uporządkowania systemu ubezpieczeń społecznych, uszczelnienia zasad podlegania ubezpieczeniom, zwiększenia ochrony ubezpieczeniowej czy podwyższenia przyszłych świadczeń krótko- i długoterminowych.

Na I kwartał 2024 r. planowane jest wejście w życie przepisów wprowadzających obowiązek objęcia wszystkich kolejnych umów zleceń składkami na ubezpieczenie społeczne, niezależnie od osiąganych przychodów.

Zmiany miały wejść w życie w 2023 r. jednak rząd to odłożył. 

Po zmianach zbieg tytułów ubezpieczeń nie wiele już da. Wydaje się, że umowy zlecenia nie będą już tak opłacalne, co być może sprawi, że będzie zawieranych więcej umów o pracę, bo nie będzie już istniała konieczność omijania przepisów prawa pracy i zastępowania umów o pracę umowami cywilnoprawnymi.

Zaliczka na podatek dochodowy za zleceniobiorcę przy umowie zlecenie

Z drugiej strony umowy zlecenia mogą stać się o tyle bardziej atrakcyjne, ponieważ od 1 lipca 2022 r. obowiązuje inna stawka podatkowa. Doszło do nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i obniżki stawki podatku PIT z 17% do 12%. Obejmuje to wszystkich podatników rozliczających się według zasad ogólnych, w tym i zleceniobiorców.

PIT-2 od umów zlecenia

W 2023 r. będzie można składać PIT-2 od każdego źródła dochodu. Tak więc od 2023 r. osoby przyjmujące zlecenie, tak jak ma to miejsce w przypadku pracowników, będą mogli składać PIT-2. Obliczając PIT za 2022 r. zleceniobiorcy, którzy otrzymali ze zlecenia miesięcznie do 12 800 zł brutto będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania całą kwotę wolną od podatku i otrzymają stosowny zwrot z urzędu skarbowego.

Umowa zlecenie - stawka godzinowa 2023

Jak wskazuje Kodeks Cywilny, jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Co więcej, ustawodawca określił wysokość minimalnego wynagrodzenia, które od kilku lat sukcesywnie wzrasta.

Od 1 stycznia 2023 r. minimalna stawka godzinowa będzie wynosiła 22,80 zł brutto za każdą godzinę świadczenia zlecenia czy usługi.

Od 1 lipca 2023 r. minimalna stawka godzinowa będzie wynosiła 23,50 zł brutto za każdą godzinę świadczenia zlecenia czy usługi.

Minimalnej stawki godzinowej dla umów cywilnoprawnych nie należy mylić ze stosunkiem pracy i minimalnym wynagrodzeniem za pracę, w zw. z zawartą umową o pracę.

Termin płatności wynagrodzenia

Wynagrodzenie należy się zleceniobiorcy dopiero po wykonaniu zlecenia, chyba że co innego wynika z umowy lub z przepisów szczególnych.

Zaliczka

Jeżeli wykonanie zlecenia wymaga wydatków, zleceniodawca powinien na żądanie zleceniobiorcy udzielić mu odpowiedniej zaliczki.

Podwykonawstwo

Zleceniobiorca może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności. Oczywiście w takiej sytuacji zleceniobiorca zobowiązany jest zawiadomić niezwłocznie zleceniodawcę o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy i w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy.

Rozwiązanie umowy zlecenia

Zleceniobiorcy nie mogą liczyć na ochronę przed rozwiązaniem umowy, tak jak pracownicy, którzy mają zawartą umowę o pracę. Nie ma też okresów wypowiedzenia, tak jak w przypadku zawartej umowy o pracę, czy też szczególnych wymogów formalnych, np. pouczenie o prawie do odwołania się do sądu. Zleceniodawca może wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie.

Zleceniodawca obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.

Podobnie przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.

Przedawnienie roszczeń

Co do zasady roszczenia z Kodeksy pracy przedawniają się z upływem trzech lat, z kolei te wynikające z zawartej umowy zlecenia i Kodeksu Cywilnego, z upływem lat dwóch. Dotyczy to m.in. roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom.

Umowa zlecenia po angielsku

Umowa zlecenia po angielsku to: contract of mandate, z kolei umowa cywilnoprawna to: civil law contract.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. 2022 r. poz. 1360)