REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto jest chroniony przed zwolnieniem? 5 przypadków

Ewelina Mazur
Ekspert z zakresu kadr i płac
ochrona przed zwolnieniem kto jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę ciąża wiek przedemerytalny urlop choroba
Ochrona przed zwolnieniem - kto jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Kto jest chroniony przed zwolnieniem w formie wypowiedzenia umowy o pracę? Oto 5 szczególnych przypadków przewidzianych w Kodeksie pracy. Przepisy te zapewniają stabilność zatrudnienia i ochronę przed niesprawiedliwym traktowaniem.

rozwiń >

Kto jest chroniony przed zwolnieniem?

Wypowiedzenie umowy o pracę jest jednym z najczęstszych sposobów zakończenia stosunku pracy, jednak nie każdy pracownik może zostać zwolniony w dowolnym momencie. Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę przed wypowiedzeniem dla określonych grup pracowników, aby zapewnić im stabilność zatrudnienia i ochronę przed niesprawiedliwym traktowaniem. W artykule omówimy, kto jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę, jakie są warunki tej ochrony oraz jakie przepisy regulują te kwestie. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe zarówno dla pracowników, jak i pracodawców, aby właściwie poruszać się w ramach obowiązujących przepisów prawa pracy.

REKLAMA

REKLAMA

1.Ochrona przed zwolnieniem pracowników w wieku przedemerytalnym

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Oznacza to, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takim pracownikom, chyba że zachodzą szczególne okoliczności, jak likwidacja zakładu pracy czy ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych przez pracownika. Przepis ten ma na celu zabezpieczenie stabilności zatrudnienia pracowników zbliżających się do wieku emerytalnego oraz zapewnienie pracownikom w wieku przedemerytalnym poczucia bezpieczeństwa i stabilności zatrudnienia w okresie, kiedy znalezienie nowej pracy może być trudniejsze.

Ważne

Zgodnie z art. 40 Kodeksu pracy ochrona przez wypowiedzeniem nie ma zastosowania w odniesieniu do osób, które uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

2. Ochrona przed zwolnieniem podczas urlopu i choroby

Zgodnie z art. 42 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika, na przykład podczas urlopu wypoczynkowego lub choroby pracownika. Przepis ten ma na celu zapobieganie nadużyciom i zapewnienie, że pracownicy nie będą tracili zatrudnienia w sytuacjach, w których nie są obecni w pracy z przyczyn od nich niezależnych. Wyjątkiem od tego zakazu mogą być szczególne okoliczności, takie jak upadłość lub likwidacja zakładu pracy.

3. Ochrona przed zwolnieniem umowy w przypadku ciąży

Zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy. Ochrona ta obejmuje zarówno umowy na czas nieokreślony, jak i określony, oraz umowy na okres próbny przekraczający jeden miesiąc. Przepisy te mają na celu zapewnienie stabilności zatrudnienia kobietom w ciąży, chroniąc je przed utratą pracy w okresie, gdy szczególnie potrzebują bezpieczeństwa i wsparcia.

REKLAMA

Ważne

Art. 177 § 3 Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.

4. Ochrona przed zwolnieniem na urlopach związanych z macierzyństwem i rodzicielstwem

Zgodnie z art. 177 Kodeksu pracy chronieni przed wypowiedzeniem są również pracownicy przebywający na urlopach macierzyńskich, rodzicielskich oraz zgodnie z art. 183 § 3 urlopie ojcowskim. Przepis wprost uniemożliwia pracodawcom wypowiadania ani rozwiązywania umów o pracę podczas korzystania z tego rodzaju urlopów, gwarantując rodzicom bezpieczeństwo zatrudnienia. Dzięki takiej regulacji pracownicy mogą w pełni skupić się na opiece nad dzieckiem, bez obaw o utratę zatrudnienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

5. Ochrona przed zwolnieniem pracowników z obniżonym wymiaru czasu pracy

Zgodnie z art. 1867 Kodeksu pracy pracownicy powracający z urlopów związanych z rodzicielstwem mają możliwość obniżenia wymiaru czasu pracy oraz połączenie go z przerwą na karmienie. Aby skorzystać z tej regulacji pracownik musi mieć staż pracy wynoszący co najmniej 6 miesięcy i nie ma tu znaczenia, czy staż ten nabył u obecnego, czy innego pracodawcy. Dodatkowym wymogiem jest tutaj wiek dziecka. Pracownik może obniżyć wymiar czasu pracy najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat. Taki pracownik jest chroniony przed wypowiedzeniem przez okres 12 miesięcy. Należy jednak pamiętać, że pracownik musi złożyć odpowiedni wniosek pracodawcy nie wcześniej niż na 21 dni przed rozpoczęciem pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy.

Ważne

Jeżeli wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy nie zostanie złożony, pracownik powracający z urlopu związanego z rodzicielstwem nie jest chroniony przed wypowiedzeniem.

oprac. Emilia Panufnik
Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Dwa dni wolnego ponad ustawowy urlop. Kto otrzyma bonusowe 2 dni wolne w 2026 roku?

W 2026 roku, zgodnie z Kodeksem pracy, pracownicy zyskają dwa dodatkowe dni wolne, ponieważ dwa święta państwowe wypadną w sobotę. Otrzymanie tych rekompensat nastąpi jednak dopiero w drugiej połowie tego roku kalendarzowego.

Czy 1 sierpnia stanie się dniem wolnym od pracy? Sejmowa komisja zabiera głos

Powstanie Warszawskie to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski XX wieku. Choć od jego wybuchu minęło już ponad osiem dekad, pamięć o walczących i ofiarach nadal żyje, a coroczne obchody 1 sierpnia mają szczególny i uroczysty charakter. Teraz pojawiła się szansa, by ta data została uznana za dzień ustawowo wolny od pracy. Sejmowa Komisja do Spraw Petycji skierowała w tej sprawie oficjalny dezyderat do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Usuną to święto z dni wolnych od pracy??? Do rządu trafił zaskakujący dezyderat na skutek petycji o wykreślenie tego dnia wolnego - co to oznacza?

Dyskusja o dniach wolnych od pracy w Polsce zazwyczaj dotyczy dodawania nowych dat do kalendarza – dość wspomnieć niedawne debaty o wolnej Wigilii (z sukcesem) czy Wielkim Piątku. Tym razem jednak na biurko minister trafił dokument idący w zupełnie innym kierunku. Chodzi o "porządkowanie" prawa, które w teorii nie powinno nic zmienić w życiu przeciętnego Kowalskiego, ale w praktyce budzi szereg wątpliwości prawnych, od Kodeksu pracy po relacje z Kościołem Katolickim. Autorzy petycji domagają się bowiem usunięcia jednego święta z katalogu dni wolnych od pracy. Jakie będą tego skutki?

Kiedy zachodzi wyłączenie ochrony przedemerytalnej? Jeden ważny przepis - czy go znasz?

Kiedy zachodzi wyłączenie ochrony przedemerytalnej? Jeden ważny przepis - czy go znasz? Przepis znosi szczególną ochronę przed wypowiedzeniem w przypadku pracowników w wieku przedemerytalnym. Pracodawca może więc wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi nawet jeżeli brakuje dosłownie kilku lat czy nawet kilku miesięcy lub dni do emerytury.

REKLAMA

Outsourcing pracowniczy i outsourcing procesowy w Kodeksie pracy? Sejmowa Komisja apeluje o wprowadzenie legalnych definicji, a outsourcing ma być uregulowany jak praca tymczasowa. Czy to bat na korporacje?

W polskim prawie pracy brakuje legalnych definicji outsourcingu pracowniczego i procesowego, co rodzi poważne problemy interpretacyjne i otwiera pole do obchodzenia przepisów chroniących pracowników. Sejmowa Komisja do Spraw Petycji przyjęła dezyderat nr 167, w którym apeluje do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o ocenę propozycji legislacyjnych z petycji, mających uregulować to zjawisko w Kodeksie pracy.

100% płatny, dodatkowy urlop wypoczynkowy za staż w wymiarze do 13 dni rocznie (również w 2026 r.). Kto ma do niego prawo?

Zapewne wielu pracowników, tak jak ma to miejsce w poszczególnych pragmatykach pracowniczych (i specyficznie uregulowanych zawodach odrębnymi ustawami), chciałoby mieć 100% płatny, dodatkowy urlop wypoczynkowy za staż w wymiarze do 13 dni rocznie. Kto ma zatem do niego prawo i w jakich okolicznościach może korzystać z dodatkowych urlopów?

Demografia Polski nie pozostawia złudzeń. Trzeba aktywować zawodowo osoby w wieku 18-24 lat, 50-64 lat i kobiety w wieku produkcyjnym

Demografia Polski nie pozostawia złudzeń. Negatywnie wpływa na rynek pracy. Trzeba aktywować zawodowo dostępne rezerwy czyli najmłodsze osoby w wieku 18-24 lat, starszych pracowników w wieku 50-64 lat i kobiety w wieku produkcyjnym. Jakie są na to sposoby?

Pijany pracownik w pracy: co robić? Kto odpowiada? 5 działań kok po kroku, które musi podjąć pracodawca. Kiedy bada alkomatem Policja

Pijany pracownik w pracy to sytuacja niebezpieczna i zabroniona. Kto odpowiada za pracownika będącego pod wpływem alkoholu? Oto 5 działań kok po kroku, które musi podjąć pracodawca w przypadku podejrzenia, że pracownik jest pod wpływem. Kiedy bada alkomatem pracodawca, a kiedy Policja?

REKLAMA

Pracownicy 55+ oraz seniorzy silversi: niedoceniany potencjał czy wykluczeni z rynku pracy? Tak można pomóc seniorom i polskiemu rynkowi pracy

Silversi wyróżniają się tym, czego coraz częściej brakuje na rynku pracy – lojalnością, stabilnością i zaangażowaniem. Wśród pracowników po 55. roku życia obserwujemy dużą odpowiedzialność i przywiązanie do miejsca pracy. Często wynika to z trudności w znalezieniu nowego zatrudnienia, ale w praktyce przekłada się na wyjątkową rzetelność i chęć utrzymania dobrej pozycji w firmie. To właśnie ta grupa może skutecznie wypełnić luki w zawodach wymagających dojrzałości, cierpliwości i doświadczenia życiowego – cech, których nie da się zastąpić szkoleniem czy technologią. Jeśli nie zaczniemy aktywnie włączać ich do rynku pracy, wkrótce zabraknie nam osób do zastąpienia odchodzących pracowników. Starzejące się społeczeństwo to nie tylko wyzwanie, to również szansa na redefinicję tego, co naprawdę znaczy „pracownik wartościowy” – takie wnioski i komentarze można wysnuć w ważnych badań i raportu SS HR. Szczegóły poniżej.

Raz w roku przysługuje gratyfikacja urlopowa, nie mniej niż 12,6% z wypłaty na jedną osobę z rodziny. Ustawa w mocy od 14 października 2025 r. Jednak grupa docelowa jest wąska – za wąska – pomstują pracownicy

Raz w roku przysługuje gratyfikacja urlopowa, nie mniej niż 12,6% z wypłaty na jedną osobę z rodziny, nie chodzi jednak o typowe świadczenie urlopowe. Ustawa wprowadzająca tę instytucję prawną, która jest w mocy od 14 października 2025 r. i ma ogromne znaczenie dla zatrudnionych. Jednak grupa docelowa jest wąska – za wąska – pomstują pracownicy.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA