REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracownik idzie do wojska – obowiązki pracodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pracownik idzie do wojska - obowiązki pracodawcy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kiedy pracownik idzie do wojska, przepisy prawne nakładają na pracodawcę obowiązki pozwalające na łączenie służby z pracą na etacie. Kiedy pracodawca wypłaca odprawę? Kiedy udziela urlopu bezpłatnego? Czy może zwolnić pracownika będącego żołnierzem?
rozwiń >

Gdy pracownik idzie do wojska

W niniejszym artykule omówione zostaną dwie sytuacje:

REKLAMA

Autopromocja
  1. pracownik odbywa dobrowolną zasadniczą służbę wojskową,
  2. pracownik odbywa wojskową służbę terytorialną (terytorialsi).

Zasadniczą służbę wojskową można podzielić na obowiązkową i dobrowolną. Od 1 stycznia 2010 roku obowiązkowa służba wojskowa jest zawieszona. 

Po odbyciu dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej na wniosek żołnierza powołuje się go do zawodowej służby wojskowej, albo terytorialnej służby wojskowej, albo aktywnej rezerwy. W przypadku braku wniosku przenosi się go do pasywnej rezerwy.

Terytorialsi - zarobki

Wojska Obrony Terytorialnej (WOT) to jeden z pięciu rodzajów Sił Zbrojnych RP (Wojska Lądowe, Siły Powietrzne, Marynarka Wojenna i Wojska Specjalne). WOT utworzono 1 stycznia 2017 roku i jest to najmłodsza formacja wojskowa w Polsce. Służba w WOT może być łączona z pracą „w cywilu”. W związku z tym na pracodawcę nałożone są obowiązki, które umożliwiają pracownikom wykonywanie dodatkowo terytorialnej służby wojskowej.

Zarobki terytorialsa składają się z wynagrodzenia za tzw. pozostawanie w gotowości oraz wynagrodzenie za dzień służby. W miesiącu są to zwykle 2 dni. Wynagrodzenie za gotowość do służby wynosi 10% uposażenia zawodowego szeregowego. Obecnie jest to 496,00 zł. Do tego należy dodać 2 x 130,00 zł za 2 dni szkolenia. W sumie terytorialsi na podstawowym stopniu otrzymują wynagrodzenie w wysokości 765,00 zł miesięcznie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dobrowolna służba wojskowa - wynagrodzenie

Dobrowolna służba wojskowa trwa do 12 miesięcy. Składa się z 27-dniowego szkolenia podstawowego (zasady musztry, regulaminy wojskowe, posługiwanie się bronią) oraz 11-miesięcznego szkolenia specjalistycznego. Po pierwszym szkoleniu składa się przysięgę i otrzymuje się książeczkę wojskową. Na tym szkoleniu można zakończyć dobrowolną służbę wojskową. Wówczas przechodzi się do rezerwy. Drugie szkolenie dotyczy tych żołnierzy, którzy decydują się na kontynuację służby. Szkolenie specjalistyczne łączy się z wykonywaniem obowiązków na stanowisku służbowym. Po 11 miesiącach można złożyć wniosek o służbę zawodowa, terytorialną czy rezerwę aktywną.

Żołnierzowi w trakcie odbywania dobrowolnej służby wojskowej przysługuje wynagrodzenie w wysokości najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego. Ile wynosi uposażenie zasadnicze w wojsku? Jest to kwota 4960,00 zł brutto. 

Zgodnie z art. 149 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny osoby, które odbyły dobrowolną zasadniczą służbę wojskową mają pierwszeństwo w zatrudnieniu w urzędach administracji publicznej zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami.

Ważną informacją dla pracodawców jest zaliczanie okresu odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w rozumieniu przepisów prawa pracy. Jest to istotne m.in. ze względu na obliczanie długości okresu wypowiedzenia czy urlopu wypoczynkowego.

Jak przepisy prawne regulują sytuację pracownika, który decyduje się na odbycie dobrowolnej służby wojskowej?

Urlop bezpłatny na czas służby wojskowej

Pracownik, który przedstawi pracodawcy kartę powołania na szkolenie z tytułu odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, powinien otrzymać na czas trwania służby (szkolenie wstępne/podstawowe i szkolenie specjalistyczne) urlop bezpłatny. Gwarantuje to art. 304 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny. Ustawa przewiduje pewne wyjątki, kiedy pracodawca nie ma takiego obowiązku. Należą do nich:

  • umowa o pracę na okres próbny albo 
  • umowa o pracę na czas określony nie dłuższy niż 24 miesiące, 
  • ogłoszenie upadłości lub likwidacji pracodawcy 
  • sytuacje określone w art. 52 Kodeksu pracy (rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika, np. ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienie przestępstwa) 
  • sytuacje określone w art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (zwolnienia grupowe).

Urlop bezpłatny dla terytorialsa

Ustawa o obronie Ojczyzny w art. 305 ust. 1 nakłada na pracodawcę obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego także pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie. Nie dotyczy to służby pełnionej jednorazowo w czasie lub dniu wolnym od pracy.

Niezbędny jest w tym celu wniosek, chyba że dochodzi do wezwania w trybie natychmiastowego stawiennictwa. Wówczas udziela się urlopu bezpłatnego na podstawie zawiadomienia szefa wojskowego centrum rekrutacji.

Terytorialna służba wojskowa jest pełniona rotacyjnie co najmniej raz w miesiącu przez 2 dni w czasie wolnym od pracy. W inne dni żołnierz pozostaje w gotowości do stawienia się do służby dyspozycyjnej. O terminie i miejscu decyduje dowódca jednostki wojskowej (art. 171 ust. 2 i 4 ustawy o obronie Ojczyzny). Terytorialną służbę wojskową żołnierz OT może pełnić rotacyjnie również w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, po uzgodnieniu z tym żołnierzem lub na jego wniosek.

Ważne

Pracodawca może zapoznać się z wykazem dni szkoleniowych pracownika. Powstaje on najpóźniej do 30 dni przed upływem roku kalendarzowego poprzedzającego rok pełnienia terytorialnej służby wojskowej. Natomiast pracownik jest zobowiązany do zapoznania pracodawcy z tym wykazem oraz informowania o ewentualnych zmianach terminów.

Terytorialsi w trakcie urlopu bezpłatnego zachowują wszelkie uprawnienia pracownicze, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia za pracę.

Powyższe zasady dotyczące urlopu dla terytorialsa stosuje się odpowiednio do żołnierza rezerwy.

16-dniowe szkolenie WOT a praca

Pracownik przystępujący do WOT przechodzi na początku szkolenie podstawowe. Jest to szkolenie wstępne mające na celu zapoznanie z podstawowymi umiejętnościami taktycznymi i strzeleckimi. Ochotnik wybiera czy odbędzie je w ramach 16-dniowego ciągłego szkolenia czy szkolenia w trybie weekendowym. Będzie to wówczas osiem 2-dniowych szkoleń.

W przypadku rezerwistów ochotnicy na terytorialsów przechodzą szkolenie wyrównawcze, które w trybie ciągłym trwa 8 dni, a w trybie weekendowym to cztery 2-dniowe szkolenia.

Na czas 16-dniowego szkolenia podstawowego oraz 8-dniowego szkolenia wyrównawczego pracodawca przyznaje urlop bezpłatny. Jeśli weekendy są dniami pracy pracownika, który szkoli się weekendowo, pracodawca udziela na te dni urlopu bezpłatnego.

Wojsko a ochrona przed zwolnieniem

Art. 304 ustawy o obronie Ojczyzny zapewnia pracownikowi odbywającemu dobrowolną służbę wojskową ochronę przez zwolnieniem z pracy. Otóż pracodawca nie może rozwiązać ani wypowiedzieć umowy o pracę z pracownikiem odbywającym wyżej wspomniane szkolenia. Zakaz zwalniania trwa od dnia uzyskania informacji o terminie rozpoczęcia szkolenia podstawowego do dnia jego zakończenia oraz w czasie szkolenia specjalistycznego, a nawet przez okres 12 miesięcy od dnia jego zakończenia.

Ważne

Zgodnie z art. 303 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny stosunek pracy z osobą powołaną do pełnienia zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej może być rozwiązany tylko za zgodą pracownika.

Zakaz rozwiązywania umów o pracę z pracownikiem odbywającym służbę wojskową nie dotyczy:

  • umów o pracę zawartych na okres próbny lub 
  • umów o pracę zawartych na czas określony nie dłuższy niż 12 miesięcy, 
  • rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 53 KP)
  • rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (z art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników).
Ważne

Jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu powołania pracownika do zasadniczej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tej sytuacji do rozwiązania stosunku pracy może dojść tylko na żądanie pracownika.

Co ciekawe, w przypadku obowiązkowej służby wojskowej (która jest obecnie zawieszona) chroniony przed zwolnieniem z pracy jest również małżonek osoby odbywającej służbę (art. 306 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny). Rozwiązanie umowy jest możliwe wyłącznie z winy pracownika oraz w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Dodatkowo osoba wracająca do pracy po zwolnieniu z obowiązkowej służby musi zostać zatrudniona na poprzednio zajmowanym stanowisku pracy albo stanowisku równorzędnym odpowiadającym kwalifikacjom. Warunkiem jest zgłoszenie się do pracodawcy do 30 dni od zwolnienia ze służby (art. 315 ustawy o obronie Ojczyzny).

Czy żołnierza WOT można zwolnić z pracy?

Żołnierz WOT to żołnierz niezawodowy, do którego również stosuje się art. 303 ustawy o obronie Ojczyzny. Zgodnie z tym przepisem stosunek pracy z osobą powołaną do pełnienia zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej może być rozwiązany tylko za zgodą pracownika. Pracodawca będzie mógł rozwiązać umowę o pracę w kilku określonych przypadkach: umowy na okres próbny, umowy na czas określony nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli istnieją przesłanki do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika oraz w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Jeśli termin złożonego już wypowiedzenia umowy o pracę (czy to przez pracodawcę czy przez pracownika) upływa po dniu powołania pracownika do służby, wypowiedzenie jest bezskuteczne. Rozwiązanie stosunku pracy może jednak nastąpić na żądanie pracownika.

Zwolnienie od pracy na 2 dni

Zgodnie z art. 311 ust. 1 na wniosek pracownika powołanego do czynnej służby wojskowej oraz pełniącego służbę w rezerwie pracodawca jest obowiązany udzielić mu zwolnienia od pracy na 2 dni. Pracownik nie otrzyma za ten czas wynagrodzenia. Przepis ten nie dotyczy powołania w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

Zwolnienie od pracy na 1 dzień dla terytorialsa

Pracownik, który pełnił terytorialną służbę wojskową rotacyjnie, jednorazowo, nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni może złożyć wniosek do pracodawcy o zwolnienie z pracy na 1 dzień po odbyciu służby. Za ten dzień nie otrzyma wynagrodzenia.

Ważne

Nie ma przeciwwskazań, aby pracodawca z własnej woli i na własny koszty wypłacił pracownikom wynagrodzenie za te zwolnienia (2 dni i 1 dzień).

Odprawa dla terytorialsa

Zgodnie z art. 306 ust. 2 ustawy o obronie Ojczyzny pracodawca ma obowiązek wypłaty pracownikowi powołanemu do terytorialnej służby wojskowej odprawy (jest ona oskładkowana). Wysokość odprawy to dwutygodniowe wynagrodzenie obliczone według zasad ustalonych dla ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Jest to świadczenie jednorazowe. Należy wypłacić je przed dniem rozpoczęcia służby. Kolejne powołanie nie powoduje obowiązku ponownej wypłaty odprawy.

Pracownik idzie do wojska – odprawa

Czy należy się odprawa od pracodawcy, gdy pracownik idzie do wojska? Zgodnie z aktualnymi przepisami prawnymi odbywanie dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej nie daje prawa do odprawy. Pracodawca zobowiązany jest wypłacić odprawę jedynie w przypadku żołnierza WOT.

Obowiązki pracodawcy wobec pracownika powołanego do terytorialnej służby wojskowej

Podsumowując, pracodawca zatrudniający pracownika powołanego do pełnienia terytorialnej służby wojskowej (terytorialsa), ma związane z tym dodatkowe obowiązki. Po pierwsze, nie może zwolnić pracownika od dnia doręczenia pracownikowi karty powołania do terytorialnej służby wojskowej aż do momentu zwolnienia z tej służby. Po drugie, udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas odbywania szkolenia. Za ten czas pracownik zachowuje wszelkie uprawnienia pracownicze z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia za pracę. Co więcej, pracownik powołany do terytorialnej służby wojskowej, otrzymuje od pracodawcy jednorazową odprawę.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odprawy pracownicze w 2025 r.

Odprawy pracownicze w 2025 r. są bardzo różnorodne. Kwoty i zasady wypłaty świadczeń finansowych różnią się oczywiście od sytuacji, w jakiej znajdzie się pracownik, ale też od zawodu jaki wykonuje. Poniżej opis kilku przykładowych odpraw, jakie może uzyskać pracownik.

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić?

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12000 zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 r. może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

REKLAMA

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 r. Od umów zlecenia i działalności gospodarczej będą zależeć uprawnienia pracownicze

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

REKLAMA

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

REKLAMA