Zmiany w KP: służba w Policji, w Straży, umowy cywilnoprawne, prowadzenie JDG wliczane do stażu pracy

Rewolucyjne zmiany w KP od stycznia 2026

Resort Pracy proponuje kolejne zmiany w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, dalej jako: KP). W lipcu 2024 r. przedstawiono propozycję zmiany przepisów KP. Jeżeli rzeczywiście dojdzie do zmian to dopiero w 2026 r. To jeszcze sporo czasu, ale na taką rewolucję trzeba się przecież przygotować. Dlaczego takie zmiany? Wszystko za sprawą funkcji ochronnej prawa pracy. Konieczna jest jeszcze większa ochrona osób zatrudnionych na innych podstawach niż tylko w ramach stosunku pracy z art. 22 KP. 

Okresy służby wliczane do okresu zatrudnienia

Zmiany mają zajść w art. 302 KP, który ma otrzymać takie brzmienie: Do okresu zatrudnienia wlicza się okres służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa, Służbie Więziennej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Marszałkowskiej i Służbie Celno-Skarbowej w zakresie i na zasadach przewidzianych odrębnymi przepisami.

Okresy prowadzenia działalności gospodarczej wliczane do okresu zatrudnienia

Według założeń i projektu do okresu zatrudnienia wlicza się okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe (z zastrzeżeniem ustawowym).

Zlecenie i świadczenie usług wliczane do okresu zatrudnienia

Projektodawcy postanowili też, że do okresu zatrudnienia wlicza się okresy:

1. wykonywania przez osobę fizyczną umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933 oraz z 2024 r. poz. 653) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
2. wykonywania przez osobę fizyczną umowy agencyjnej,
3. pozostawania osobą współpracującą z osobą, o której mowa w pkt 1 i 2,
4. pozostawania przez osobę fizyczną członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych - w których podlegała ona ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (z zastrzeżeniem ustawowym).

Co wlicza się do stażu pracy?

Według projektu do okresu zatrudnienia ma się też wliczać:

• udokumentowany, przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej;
• okres pobierania uposażenia w okresie sprawowania mandatu posła, senatora lub posła do Parlamentu Europejskiego;
• okres odbywania czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego;
• okres odbywania służby zastępczej;
• okres kształcenia się w szkole doktorskiej;
• okres pobierania przez stypendystę sportowego stypendium sportowego;
• okres kształcenia się w Krajowej Szkole Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego;
• okres wykonywania przez skazanego odpłatnego zatrudnienia;
• okres pobierania przez bezrobotnego zasiłku i stypendium;
• okres udokumentowanego zatrudnienia przebytego za granicą u pracodawcy zagranicznego;
• okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie rolnym - które z mocy odrębnych przepisów w zakresie i na zasadach w nich przewidzianych podlegają wliczeniu do okresu zatrudnienia lub są okresem, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Zaświadczenie od ZUSu potwierdzające okres zatrudnienia 

Projekt zakłada, że wymienione okresy będą potwierdzane zaświadczeniem wydawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, którego przedmiotem będzie podleganie ubezpieczeniom społecznym z wymienionych tytułów lub niepodleganie ubezpieczeniom społecznym w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych. W ostatnim przypadku Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie obowiązany do przeprowadzenia stosownego postępowania wyjaśniającego, w którym ciężar dowodu będzie spoczywał na zainteresowanym.

Kiedy zmiany w KP?

Według projektu zmiany w zakresie stażu pracy, a konkretnie zaliczania poszczególnych okresów zatrudnienia mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.