REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu, który był uwzględniony w planie urlopów?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu, który był uwzględniony w planie urlopów?
Czy pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu, który był uwzględniony w planie urlopów?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu, który był uwzględniony w planie urlopów? Jakie konsekwencje powoduje udanie się na urlop bez zgody pracodawcy? Okazuje się, że może dojść nawet do rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Czy pracownik musi złożyć wniosek o udzielenie urlopu, który był uwzględniony w planie urlopów?

Przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 174 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 poz. 1465 r. ze zm., dalej jako: KP) wbrew pozorom nie określają w sposób szczegółowy zasad udzielania urlopów, w tym, nie jest wskazane kiedy dokładnie pracodawca powinien wdrożyć na dany rok plan urlopowy (o ile nie ma porozumienia z pracownikami), w jakiej formie powinien być złożony wniosek urlopowy oraz co jest wiążące plan urlopowy czy wniosek pracownika. W związku z tym należy kierować się pomocniczo przy interpretacji przepisów wykładnią funkcjonalną. Skoro tak, to najważniejsza jest zawsze zgoda pracodawcy na urlop, pracownik nie może bowiem udać się samowolnie na urlop. Wydaje się więc, że przyjmując ostrożnościowe podejście zasadnym byłoby też złożenie wniosku o udzielenie urlopu, nawet w sytuacji, gdy ten urlop jest uwzględniony w planie urlopów. Dlaczego? Plan urlopowy może się zawsze zmienić. A kiedy pracownik da jasny sygnał pracodawcy, że w danym czasie zależy mu na urlopie, ten będzie świadomy całej sytuacji. Pracownik może w szczególności ponieść odpowiedzialność porządkową za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy (jeżeli zasadą jest składanie wniosków, należy to zrobić). Co ważne również pracodawca ponosi odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

REKLAMA

Autopromocja

Tak więc, pracownik ma każdorazowo obowiązek uzyskania uprzedniej zgody pracodawcy na wykorzystanie urlopu w określonym terminie. Ustalenie terminu urlopu w planie urlopów lub w trybie indywidualnym nie jest równoznaczne z wyrażeniem takiej zgody przez pracodawcę. Do rozpoczęcia urlopu nie upoważnia pracownika samo złożenie wniosku o urlop, nawet w sytuacji, gdy z powodu nieobecności osób upoważnionych do jego udzielania nie miał on możliwości uprzedniego uzyskanie takiej zgody (zob. wyr. SN z 16 grudnia 2008 r., sygn. I PK 88/08). Zatem w utrwalonym orzecznictwie SN wielokrotnie wskazywał, że z uwagi na charakter decyzji o udzieleniu urlopu wniosek urlopowy powinien zostać złożony przez pracownika odpowiednio wcześniej po to, by pracodawca mógł należycie przygotować się do nieobecności urlopowanego pracownika. Złożenie tego wniosku nie uprawnia pracownika do rozpoczęcia urlopu, skoro nie może on sam sobie udzielić urlopu.

Udanie się na urlop bez zgody pracodawcy

Pracownik, który nie czekając na rozpoznanie jego wniosku urlopowego, samowolnie opuszcza pracę, narusza poważnie umowę o pracę, co uzasadnia jej niezwłoczne rozwiązanie przez pracodawcę. Samowolne udanie się pracownika na urlop (także w okresie wypowiedzenia) może być uznane za ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Także rozpoczęcie przez pracownika urlopu niewykorzystanego zgodnie z planem urlopów, jedynie po zawiadomieniu pracodawcy o tym, bez oczekiwania na decyzję o udzieleniu mu urlopu, stanowi przykład nieusprawiedliwionej nieobecności, która uzasadnia zastosowanie przez pracodawcę trybu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 KP (por. wyrok z 3 kwietnia 2001 r., I PKN 587/00). 

Ważne
PRACODAWCA MUSI WYRAZIĆ ZGODĘ NA URLOP

Pracownik nie może rozpocząć urlopu ani w terminie zaplanowanym, ani nawet uprzednio uzgodnionym z pracodawcą, jeżeli pracodawca się temu sprzeciwi. Nie może także rozpocząć urlopu w innym wskazanym przez siebie terminie, jeżeli pracodawca nie wyrazi na to zgody. Rozpoczęcie urlopu w tych wypadkach może być potraktowane jako nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy (por. wyrok z 26 stycznia 2005 r., sygn. II PK 197/04).

Jednocześnie Sąd Najwyższy uznał, że nie jest konieczne oddzielne zawiadomienie pracownika o terminie urlopu wypoczynkowego, jeżeli plan urlopu został podany do wiadomości pracownika w sposób przyjęty w zakładzie pracy co najmniej na miesiąc przed rozpoczęciem urlopu (uchwała SN(7) z 3 czerwca1980 r., sygn. V PZP 7/79).

Przesunięcie urlopu

Przesunięcie terminu urlopu, nawet jeżeli urlop został już zaplanowany w planie urlopowym czy w podjętym porozumieniu z pracownikiem. Przesunięcie urlopu może nastąpić w dwóch przypadkach:

  • na wniosek pracownika, umotywowany ważnymi przyczynami lub;
  • z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy (przykładowo te potrzeby mogą mieć podłoże ekonomiczne, organizacyjne czy techniczne. Może to być np. podpisanie dużego kontraktu, otrzymanie nowego zamówienia, nieobecność innego pracownika, awaria sprzętu, urządzenia, nagła kontrola z Urzędu Skarbowego czy Państwowej Inspekcji Pracy. Jednak co ważne wystąpienie tych okoliczności będzie uzasadniać przesunięcie terminu urlopu tylko wówczas, gdy konsekwencją nieobecności pracownika w pracy byłoby poważne zakłócenie toku pracy.
  • jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności (katalog otwarty) z powodu:
    1) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
    2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
    3) powołania na ćwiczenia wojskowe w ramach pasywnej rezerwy, stawienia się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie albo stawienia się do pełnienia służby w aktywnej rezerwie, na czas do 3 miesięcy,
    4) urlopu macierzyńskiego,
    pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.
  • Część urlopu niewykorzystaną z powodu:
    1) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
    2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
    3) odbywania ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy, pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie albo pełnienia służby w aktywnej rezerwie, przez czas do 3 miesięcy,
    4) urlopu macierzyńskiego
    pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym.

Czy pracownik musi złożyć wniosek o urlop, jeżeli jest on zaplanowany?

Plan urlopów jest wiążący dla pracownika i pracodawcy. Oznacza to, że ustalenie terminu urlopu wypoczynkowego w planie urlopów powoduje nabycie przez pracownika prawa do zwolnienia od pracy na okres przewidziany w planie. Jest więc on źródłem zobowiązania pracodawcy do udzielenia pracownikowi zwolnienia urlopowego we wskazanym terminie i stanowi podstawę roszczenia pracownika wobec pracodawcy o wykonanie tego obowiązku. Nie oznacza to jeszcze, że pracownik może skorzystać z urlopu tylko na podstawie zapisów w planie. Ma on obowiązek przed wyjazdem urlopowym uzyskać zgodę pracodawcy na skorzystanie z urlopu. Jak wskazuje sama nazwa, plan urlopów służy zaplanowaniu wypoczynku poszczególnych pracowników, którzy z odpowiednim wyprzedzeniem przedstawiają pracodawcy terminy wykorzystania urlopu w następnym roku. Funkcjonowanie planu urlopów nie zwalania pracownika z obowiązku uzyskania zgody pracodawcy na rozpoczęcie urlopu. Jest on zawsze udzielany przez pracodawcę. Pracownik nie może samodzielnie zadecydować o udzieleniu sobie urlopu, nawet jeżeli termin wynikałby z planu. Zakład pracy wyraża swoją wolę w tym przedmiocie,  najczęściej wydając pracownikowi kartę urlopową lub poprzez składanie przez pracownika wniosku urlopowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Samo sporządzenie planu urlopów nie przesądza o tym, czy faktycznie pracownicy skorzystają z urlopów w zadeklarowanym terminie i wymiarze, ponieważ konieczne jest jeszcze potwierdzenie ze strony pracodawcy. Jak sama nazwa wskazuje jest to jedynie plan, który może się zmienić. Oczywiście generalnie plan urlopów jest wiążący dla pracownika i pracodawcy, ale może on się zmienić, stąd też tak istotny jest wniosek pracownika. Przepisy prawa pracy nie precyzują formy składania wniosków o urlop wypoczynkowy, może to nastąpić w formie pisemnej ale i ustnie. Przedłożenie pracodawcy wniosku nie jest jednoznaczne z możliwością skorzystania z urlopu w przewidzianym terminie, zgodnie z wcześniej ustalonym planie urlopowym, ponieważ konieczna jest ostateczna zgoda pracodawcy. 

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny e-book Piękny umysł. PRISM Brain Mapping

Żyjemy w czasach, w których jedynym pewnikiem jest zmiana. Kluczowe dla niej są samoświadomość i samopoznanie. Prezentujemy jedno z najlepszych narzędzi, które nam w tym pomoże – PRISM Brain Mapping.

Kobieta 12 kg. Mężczyzna 30 kg. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy

Kobieta może podnosić 12 kg, a mężczyzna aż 30 kg przy pracy stałej. To prawie 3 razy więcej. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy w różnych okolicznościach. Kiedy konieczne jest zespołowe przenoszenie ciężarów przez pracowników? Oto przepisy prawne określające zasady transportu ręcznego.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 2025. Gigantyczne straty dla przedsiębiorców. Każdy chciałby mniej pracować

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej. Czy będzie podlegał potrąceniom i egzekucji?

Osoby uprawnione do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od maja będą otrzymywać dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Przepisy przewidują, że z dodatku dopełniającego będą dokonywane potrącenia i egzekucja. Do Sejmu wpłynęła petycja w sprawie ich ograniczenia.

REKLAMA

Szkolenie pracowników: jak optymalizować koszty poprawy kompetencji w firmie, angażując sztuczną inteligencję

Personalizacja czy microlearning pozwalają skutecznie podnosić kompetencje zatrudnionych, co przekłada się na realne korzyści biznesowe oraz przewagę konkurencyjną na rynku. Szkolenia pracowników w firmach muszą dostosować się do nowych standardów i trendów rynkowych.

Urlop adopcyjny 2025. Adopcja dziecka i wszystkie urlopy przysługujące rodzicom

Urlop adopcyjny to skrótowa nazwa urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To urlop macierzyński na dziecko adoptowane lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy zawodowych rodzin zastępczych). Oto wszystkie urlopy, które w 2025 r. należą się po adopcji dziecka lub dzieci. Gwarantuje je Kodeks pracy.

Zakazy dla pracodawcy dotyczące kobiet w ciąży i karmiących piersią [Kodeks pracy]

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Jak korporacje mogą stworzyć inkluzywne środowisko pracy? [Poradnik]

W świecie, który staje się coraz bardziej globalny, zróżnicowany i świadomy społecznie, inkluzywność w miejscu pracy przestaje być opcjonalnym dodatkiem do kultury organizacyjnej. Coraz częściej jest to warunek konieczny do utrzymania konkurencyjności, przyciągania talentów i budowania zdrowej, silnej organizacji. Jednak wdrażanie autentycznej inkluzywności to proces – głęboki, wymagający odwagi, zaangażowania i gotowości do zmiany.

REKLAMA

Wyższy dodatek za pracę w nocy od 1 maja 2025 r. Dla kogo?

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w maju 2025 r.? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

Maj 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz maja 2025 do druku z miejscem na notatki. Maj 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Matki. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz swoje notatki.

REKLAMA