REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ubezpieczenia społeczne cudzoziemca pracującego w Polsce

Piotr Kostrzewa

REKLAMA

Ubezpieczeniom społecznym w Polsce nie podlegają cudzoziemcy, których pobyt w naszym kraju nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych.

Polska jako państwo członkowskie UE objęta jest mechanizmem koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE/EOG oraz Szwajcarii. W relacjach z innymi państwami członkowskimi UE przedmiotowa koordynacja jest regulowana przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Natomiast w relacjach z państwami członkowskim EOG, które nie należą do UE (tj. Norwegią, Islandią i Liechtensteinem), oraz Szwajcarią koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego regulowana jest przepisami rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie. Obydwa wyżej wymienione rozporządzenia oparte są na zasadzie jednego ustawodawstwa, zgodnie z którą obywatel państwa członkowskiego UE/EOG bądź Szwajcarii, przemieszczając się na terytorium tych państw, podlega tylko jednemu ustawodawstwu z zakresu zabezpieczenia społecznego.

Autopromocja

Jak określić miejsce pracy pracownika mobilnego >>

Miejsce wykonywania pracy

W przypadku pracy najemnej (np. na podstawie umowy o pracę, umowy-zlecenia itd.) kryterium ustalenia właściwego ustawodawstwa z zakresu zabezpieczenia społecznego jest miejsce jej wykonywania. Oznacza to, że co do zasady obywatel innego państwa członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii podejmujący pracę najemną na terytorium Polski podlega polskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego, a co za tym idzie, warunki, na jakich podlega on ubezpieczeniom społecznym, ustala się na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Od tej zasady ww. przepisy przewidują wyjątki. Dotyczą one w szczególności pracowników delegowanych, a więc takich osób, które tylko przejściowo wykonują pracę najemną na terytorium innego państwa członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii. Takie osoby po spełnieniu określonych warunków i uzyskaniu potwierdzającego ten fakt zaświadczenia na formularzu A1 albo E 101, wystawionego przez państwo wysyłające, nadal mogą podlegać jego ustawodawstwu z zakresu zabezpieczenia społecznego. Jeżeli więc cudzoziemiec przejściowo wykonujący pracę najemną w Polsce dysponuje zaświadczeniem na formularzu A1 albo E 101 potwierdzającym, że w tym okresie podlega on ustawodawstwu z zakresu zabezpieczenia społecznego innego państwa członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii, nie znajdują do niego zastosowania przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Nowe zasady odpowiedzialności za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców >>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Umowy o zabezpieczeniu społecznym

Jeżeli chodzi o obywateli innych państw, to do oceny ich sytuacji prawnej w zakresie ubezpieczeń społecznych w Polsce istotne znaczenie ma to, czy Polskę z państwem, którego obywatelem jest ten cudzoziemiec, łączy umowa międzynarodowa o zabezpieczeniu społecznym. Postanowienia takiej umowy mają bowiem pierwszeństwo przed regulacjami prawnymi zawartymi w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Może więc się okazać, że cudzoziemiec mimo wykonywania pracy na terytorium Polski będzie podlegał jednak systemowi zabezpieczenia społecznego państwa, którego jest obywatelem. Polska ma zawarte umowy o zabezpieczeniu społecznym z takimi państwami, jak: Macedonia, Kanada, USA, Korea Płd. i Australia.


Wyłączenie z obowiązku ubezpieczeń w Polsce

W przypadku obywateli tych państw, które nie zawarły z Polską umowy o zabezpieczeniu społecznym, ich sytuację prawną w zakresie ubezpieczeń społecznych z uwagi na podjętą w Polsce pracę będziemy oceniali tylko w świetle przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dla ubezpieczeń społecznych kluczowe znaczenie w tym zakresie ma art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Polski nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że u mowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Procedura zatrudniania cudzoziemców >>

Sąd Najwyższy w wyroku z 28 maja 2008 r. (I UK 303/07) stwierdził, że art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez użycie w nim spójnika „i” stanowi koniunkcję (złączenie) dwóch zdań, odnoszących się do niezależnych od siebie dwóch kategorii określonych w nim osób, niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (ci, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego, i ci, którzy są zatrudnieni w wymienionych placówkach niezależnie od charakteru pobytu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej). Powinien być on zatem odczytywany w ten sposób, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie po pierwsze – obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i po drugie – obywatele państw obcych, którzy są zatrudnieni w placówkach wymienionych w drugim członie tego przepisu. Trzeba jednak dodać, że ZUS prezentuje inną interpretację art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uznając, że wymienione w tym przepisie warunki powinny być spełnione łącznie, tj. dana osoba jest cudzoziemcem, jej pobyt w Polsce nie ma charakteru stałego oraz jest zatrudniona w obcym przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych.

Czy cudzoziemiec pracujący w Polsce na umowę zlecenia podlega ubezpieczeniom społecznym >>

Cudzoziemcy, którzy nie spełniają warunków określonych w art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wykonując pracę na terytorium Polski, podlegają ubezpieczeniom społecznym na zasadach określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że cudzoziemiec, który zawrze z polską firmą umowę o pracę czy też umowę-zlecenie lub inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w Polsce. Nie dotyczy to przypadków, gdy mimo zawarcia umowy z polską firmą praca jest w rzeczywistości wykonywana poza terytorium Polski.

Podstawa prawna:

  • art. 5 ust. 2, art. 6, 11, 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.),
  • art. 11, 12, art. 90 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (DzUrz UE L 166 z 30.04.2004 r., s. 1),
  • art. 13, 14 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (DzUrz WE L 149 z 5.07.1971 r., s. 2).

Orzecznictwo:

  • wyrok SN w z 28 maja 2008 r. (I UK 303/07, OSNP 2009/17–18/243).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Okulary lub szkła kontaktowe dla pracownika. Jak często pracownik może otrzymać dofinansowanie od pracodawcy?

    Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok pracownikom zatrudnionym przy obsłudze monitora ekranowego. Dofinansowanie do okularów lub soczewek kontaktowych przysługuje, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania.

    Jaka jest dopuszczalna minimalna temperatura w pomieszczeniach pracy? Z powodu chłodu pracownik może odmówić wykonywania pracy!

    Zimą pracodawcy powinni zapewnić odpowiednie temperatury w pomieszczeniach pracy. Z powodu zimna pracownik może odmówić wykonywania pracy. Natomiast pracodawca może ponieść karę, jeśli nie utrzyma prawidłowej temperatury w pomieszczeniach pracy.

    Składki ZUS przedsiębiorcy 2024. Duży ZUS i mały ZUS

    Składki ZUS przedsiębiorcy w 2024 roku. W związku z zapowiadanym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia o 12,8 proc., zwiększą się również składki płacone przez przedsiębiorców. Duży ZUS w 2024 roku wzrośnie o ponad 180 zł, a mały ZUS o blisko 70 zł miesięcznie.

    Szczyt paczkowy w e-commerce i branży kurierskiej. Bezpieczna praca ma priorytet

    Wraz ze zbliżającym się okresem świątecznym, branże e-Commerce i kurierska przechodzą przez jeden z najbardziej pracowitych okresów roku. Kiedy klienci zamawiają przesyłki przed świętami, branże te odnotowują odczuwalny wzrost wolumenu – zwany szczytem paczkowym. To czas zwiększonej aktywności dla wszystkich zespołów zaangażowanych w proces. Z kolei dla kadry zarządzającej i pracowników biurowych niesie ze sobą szereg wyzwań związanych np. z zapewnieniem wydajności i jakości operacyjnej, jednocześnie dbając o dobre samopoczucie i bezpieczeństwo pracowników.

    REKLAMA

    Wynagrodzenia nauczycieli 2024. Co najmniej 30 proc. podwyżki, nie mniej niż 1500 zł. ZNP czeka na realizację obietnic wyborczych

    Od nowego rządu wyłonionego przez większość sejmową oczekujemy w 2024 roku jak najszybszego przystąpienia do realizacji deklaracji z kampanii wyborczej - powiedział prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz. Wskazał na zapowiedzianą 30 proc. podwyżkę wynagrodzeń nauczycieli.

    Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024

    Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy to świadczenie należne pracownikowi w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Jak należy liczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 r.? Wyjaśniamy.

    Bezrobocie. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w listopadzie 5 proc. Bez pracy było prawie 775 tys. osób

    Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu listopada 2023 r. wyniosła 5 proc. Takie wstępne szacunki podało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Wskaźnik ten utrzymuje się na tym samym poziomie od lipca 2023 r.

    Jestem w ciąży a kończy mi się umowa o pracę

    Co jeśli kończy mi się umowa o pracę, a jestem w ciąży? Czy pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży? Kiedy przedłuża się umowę o pracę na czas określony?

    REKLAMA

    Premia świąteczna: nie jest tak różowo, jak pokazują badania? Czytelnicy dzielą się swoimi historiami. "Wstyd i hańba"

    Informacja o tym, że – jak wynika z badania Instytutu Badawczego Randstad - 30 proc. firm planuje wypłacić ponad 500 zł świątecznej premii pracownikom wywołała falę komentarzy. To jak to jest właściwie z tymi premiami świątecznymi?

    Jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy: 1269 zł netto za każdy procent uszczerbku na zdrowiu

    Jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia wypadkowego w ZUS, to możesz ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy lub uszczerbek na zdrowiu z powodu choroby zawodowej. Sprawdź, jakie obowiązują stawki. 

    REKLAMA