REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dyskryminacja kandydata na pracownika w świetle przepisów UE

Agnieszka Zwolińska

REKLAMA

Prawo unijne ustanawia obowiązek zakazu dyskryminacji już na etapie rekrutacji. Nie przewiduje jednak terminów, w których dyskryminowany kandydat ma prawo żądać odszkodowania od niedoszłego pracodawcy.

Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu stanowi fundamentalną zasadę prawa Unii. Szczegółowe regulacje w tym zakresie zawierają dyrektywy unijne – dyrektywa Rady 2000/43/WE, wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, dyrektywa Rady 2000/78/WE, ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/54/WE w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy.

Autopromocja

Równe traktowanie w zatrudnieniu

Zasada równego traktowania w zatrudnieniu dotyczy nie tylko pracowników, ale również osób ubiegających się o zatrudnienie. Prawodawca unijny, definiując kluczowe dla zakazu dyskryminacji pojęcia, posłużył się sformułowaniem „osoba”, a nie „pracownik”. Przykładowo, zgodnie z art. 2 ust. 2 dyrektywy Rady 2000/78/WE, dyskryminacja bezpośrednia występuje, gdy osobę traktuje się mniej przychylnie niż traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji z jakiejkolwiek przyczyny wymienionej w art. 1 dyrektywy (tj. ze względu na religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną).

Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu oraz reguły polityki antydyskryminacyjnej >>

Cel ww. dyrektyw w prawie polskim realizują przepisy rozdziału II a Kodeksu pracy. Zakaz dyskryminacji obejmuje również etap nawiązywania stosunku pracy (art. 183a–183d k.p.). Wyraźnie wskazuje na to art. 183b § 1 pkt 1 k.p., zgodnie z którym za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu uważa się odmowę nawiązania stosunku pracy z przyczyn uznanych za dyskryminujące. Oznacza to dla pracodawcy, że już na etapie decydowania o tym, kogo zatrudnić, może on naruszyć zasadę równego traktowania i w związku z tym naruszeniem może zostać zobowiązany do zapłaty odszkodowania osobie dyskryminowanej. Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę – art. 183d k.p. (w 2010 r. minimalne wynagrodzenie za pracę kształtuje się na poziomie 1317 zł brutto).

Skutki dyskryminacji kandydata

Warto zwrócić uwagę na to, że dyskryminowany kandydat na pracownika ma jedynie prawo do odszkodowania, nie ma natomiast roszczenia o nawiązanie z nim stosunku pracy. Przepisy Kodeksu pracy nie określają również górnej granicy odszkodowania. Wynika to ze stanowiska przyjętego przez Trybunał Sprawiedliwości UE. Trybunał w jednym z wyroków stwierdził, że ustalenie górnej granicy odszkodowania może wykluczać skuteczne wyrównanie straty (wyrok z 2 sierpnia 1993 r. w sprawie M.H. Marshall v Southampton and South-West Hampshire Area Health Authority, C-271/91).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Terminy na dochodzenie odszkodowania

Ze względu na ryzyko pociągnięcia pracodawcy do odpowiedzialności wskazane byłoby, aby przez okres, w jakim kandydat na pracownika może skierować roszczenie o odszkodowanie w związku z naruszeniem zakazu dyskryminacji, pracodawca zachował dokumentację z procesu rekrutacji.

Prawo unijne nie reguluje kwestii proceduralnych, w tym terminów dochodzenia roszczeń przez dyskryminowane osoby. Trybunał Sprawiedliwości UE stanowisko to potwierdził ostatnio w wyroku z 8 lipca 2010 r. w sprawie Susanne Bulicke przeciwko Deutsche Büro Service GmbH (C-246/09).

Autopromocja

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023

Kup książkę:

Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco. Pani Bulicke odpowiedziała 16 listopada 2007 r. na ogłoszenie o wolnym stanowisku, opublikowane przez Deutsche Büro (miała wówczas 41 lat). W ogłoszeniu wskazano m.in., że poszukiwany jest kandydat do młodego zespołu, mający pomiędzy 18 a 35 lat. 19 listopada 2007 r. poinformowano ją o odrzuceniu jej kandydatury, wskazując, że wszystkie stanowiska zostały już wcześniej obsadzone. Okazało się jednak, że dwie osoby w wieku 20 i 22 lat zostały zatrudnione 19 listopada 2007 r. Ponadto Deutsche Büro opublikowało podobne ogłoszenia o pracę 22 listopada 2007 r. oraz w dniach 19 kwietnia, 3 września i 10 września 2008 r. Wszystkie te ogłoszenia zawierały zwroty „młoda ekipa” i „między 18 a 35 lat”. Pani Bulicke wniosła powództwo o naprawienie szkody i zadośćuczynienie za krzywdy poniesione przez nią w wyniku dyskryminacji. Sąd I instancji oddalił jej żądania ze względu na to, że nie odwołała się ona do Deutsche Büro w terminie 2 miesięcy od otrzymania odmowy zatrudnienia (termin ten wynikał z regulacji krajowych). Sąd II instancji rozpatrujący odwołanie pani Bulicke zapytał Trybunał Sprawiedliwości UE, czy przyjęty w prawie niemieckim termin jest zgodny z zasadą równoważności i skuteczności.

Trybunał, powołując się na art. 9 dyrektywy Rady 2000/78/WE, stwierdził, że określenie terminów wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia zakazu dyskryminacji wynikającego z tej dyrektywy nie jest uregulowane w prawie Unii. Uznał, że krajowe przepisy procesowe, na podstawie których osoba dyskryminowana ze względu na wiek powinna – w celu uzyskania naprawienia szkody majątkowej oraz niemajątkowej – skierować do pracodawcy odwołanie w terminie 2 miesięcy, są zgodne z prawem Unii, pod warunkiem że:

  • termin ten nie jest mniej korzystny niż termin dotyczący podobnych środków istniejących w prawie krajowym w dziedzinie prawa pracy (zasada równoważności),
  • ustalenie momentu rozpoczęcia biegu tego terminu nie czyni wykonywania praw przyznanych przez dyrektywę niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym (zasada skuteczności).

Trybunał wskazał, że zbadanie, czy oba ww. warunki zostały spełnione w konkretnej sprawie, należy do sądu krajowego.

Staż pracy a dyskryminacja ze względu na wiek >>

Jeżeli chodzi o prawo polskie, to ustawodawca polski nie wprowadził żadnych terminów zawitych dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu ani szczególnych zasad przedawnienia tych roszczeń. W związku z tym należy stosować ogólne zasady przedawnienia roszczeń. Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym stały się wymagalne (art. 291 § 1 k.p.). Roszczenia kandydata na pracownika nie są roszczeniami ze stosunku pracy, wobec czego uzasadnione jest sięgnięcie do regulacji Kodeksu cywilnego – art. 4421 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

Podstawa prawna:

  • art. 183a–183d Kodeksu pracy,
  • dyrektywa Rady 2000/43/WE z 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (DzUrz UE L 180 z 19.07.2000 r., s. 22–26),
  • dyrektywa Rady 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (DzUrz UE L 303 z 2.12.2000 r., s. 16–22),
  • dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/54/WE z 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy – wersja przeredagowana (DzUrz UE L 204 z 26.07.2006 r., s. 23–36).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zwolnienie lekarskie na urlopie

    Co się dzieje, kiedy pracownik zachoruje w trakcie urlopu? Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop wypoczynkowy? Jak choroba pracownika wpływa na urlop macierzyński, rodzicielski, ojcowski, wychowawczy i bezpłatny?

    Kiedy można wziąć urlop w nowej pracy?

    Zmiana pracodawcy w trakcie roku powoduje wątpliwości dotyczące urlopu wypoczynkowego. Po jakim czasie można wziąć urlop w nowej pracy? Od czego zależy, kiedy można skorzystać z urlopu na żądanie?
     

    Wigilia 2023 bez handlu. Które niedziele grudnia będą handlowe. Senat przyjął nowelę dotyczącą handlu w niedziele

    Gdy niedziela przypada 24 grudnia, to handel pracuje w dwie kolejne niedziele poprzedzające Wigilię – to główne założenie ustawy zgłoszonej przez Polskę 2050. Sejm uchwalił ustawę w środę 29 listopada, Senat przyjął ją bez poprawek w czwartek 30 listopada. W 2023 r. niedziele handlowe przed świętami wypadają 10 i 17 grudnia. Teraz ustawa trafi na biurko prezydenta.

    Czy 3 grudnia to niedziela handlowa

    Które niedziele grudnia 2023  r. będą niedzielami handlowymi – wciąż trwają nad tym prace legislacyjne w Sejmie i Senacie. Łatwiej odpowiedzieć na pytanie, czy 3 grudnia będzie obowiązywał zakaz handlu. Wyjaśniamy.

    REKLAMA

    Świąteczne prezenty firmowe a skutki podatkowe

    Prezenty firmowe a skutki podatkowe – w świątecznym czasie nie zapominaj o fiskusie! Koniec roku to tradycyjnie okres, w którym firmy wyrażają wdzięczność swoim pracownikom i partnerom biznesowym. Jak rozliczyć podatek za świąteczne prezenty?

    Zatrudnianie cudzoziemców – Kto ma prawo do pracy w Polsce, jakie obowiązki ma pracodawca

    Pandemia koronawirusa przyczyniła się do tymczasowych zmian w kwestii zatrudniania cudzoziemców – w tym możliwości przedłużenia terminu na złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe. Okres ich ważności zakończył się 31 lipca 2023 r. Tym samym do obowiązku pracodawcy należy zweryfikowanie dokumentów posiadanych przez zagranicznych pracowników dotyczących ich pobytu, pod względem legalności i ważności. O co jeszcze należy zadbać przy zatrudnianiu cudzoziemców? 

    Czy w 2024 roku korzystniej będzie wziąć zwolnienie z powodu działania siły wyższej, urlop na żądanie a może urlop opiekuńczy?

    Każde z tych rozwiązań jest do dyspozycji pracownika gdy musi pilnie – lub w miarę pilnie, np. z wyprzedzeniem co najmniej jednodniowym – skorzystać z przerwy w świadczeniu pracy, by zająć się pilnymi sprawami rodzinnymi. Na początku roku arsenał służących do tego dostępnych narzędzi jest teraz dość szeroki, można więc wybierać. Oceniając najkorzystniejsze rozwiązanie warto jednak mieć na względzie choćby: czy i jak za takie wolne jest płacone i jak np. wpływa ono na staż pracy.

    Sprawozdanie o zatrudnieniu w UE na 2024

    Wspólne sprawozdanie o zatrudnieniu Komisji Europejskiej i Rady monitoruje sytuację w zakresie zatrudnienia w Unii oraz wdrażanie wytycznych dotyczących zatrudnienia. W związku z konfliktami zbrojnymi, skutkami pandemii Covid-19, rosnącą inflacją i dużymi zmianami gospodarczymi, zachodzącymi na unijnym i światowym rynku pracy - wyzwania na 2024 r. są ogromne. Unijne sprawozdanie zawiera roczny przegląd najważniejszych zmian w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych w UE, co ważne jest pierwszym, w którym przedstawiono postępy w realizacji unijnych i krajowych celów w zakresie zatrudnienia, umiejętności i spraw społecznych na 2030 r.

    REKLAMA

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju?

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju? Jeśli tak, to ile w 2024 wnosi wynagrodzenie za czas przestoju w zakładzie pracy? Czym jest gotowość do pracy? Jak zgłosić gotowość do pracy? Czy w okresie przestoju można wykonywać inną pracę?

    Dyżur 2024

    Czy za czas dyżuru w 2024 r. przysługuje wynagrodzenie? Ile za dyżur w 2024? Dyżur domowy czy przysługuje wynagrodzenie? Jak jest traktowany dyżur pod telefonem? Gdzie w ramach dyżuru pracownik powinien pozostawać w gotowości?

    REKLAMA