REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prace uciążliwe i szkodliwe dla zdrowia kobiet

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Naróg
Usługi i Doradztwo Kadrowe. Szkolenia

REKLAMA

Jeśli pracodawca nie zapewnia pracownicy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, może ona rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie natychmiastowym. Ma również prawo do odszkodowania za okres równy okresowi wypowiedzenia.

Ze względu na różnice biologiczne między kobietami a mężczyznami panie nie mogą wykonywać wszystkich prac. Ograniczenie takie wprowadza Kodeks pracy, a jego przepisy doprecyzowuje rozporządzenie w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (zwane dalej rozporządzeniem). Zawiera ono rodzaje prac zabronionych wszystkim kobietom oraz wskazuje te, których nie mogą wykonywać kobiety w ciąży i karmiące piersią. Zakaz zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych jest bezwzględnie obowiązujący. Oznacza to, że kobiety nie mogą wykonywać wskazanych w rozporządzeniu prac, nawet gdy wyrażą na to zgodę.

REKLAMA

Autopromocja

Pracodawcy w przepisach wewnątrzzakładowych (w układach zbiorowych pracy lub w regulaminie pracy) powinni doprecyzować ww. przepisy i skonkretyzować prace wykonywane w danym zakładzie pracy, które zgodnie z rozporządzeniem zaliczone są do prac szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia kobiet. Wydane przepisy wewnątrzzakładowe nie mogą być przepisane z rozporządzenia, ale odpowiednio dostosowane do warunków pracy u danego pracodawcy, szczególnie pod kątem określenia stanowisk pracy, na których wykonywane są prace szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia kobiet.

Urlop wychowawczy >>

Przepisy wprowadzają ograniczenia dla wszystkich kobiet dotyczące prac:

  • wymagających wysiłku fizycznego i ręcznego transportu materiałów,
  • w hałasie i drganiach,
  • wykonywanych pod ziemią.

Konkretne prace, wchodzące w zakres danego rodzaju pracy (wyliczone powyżej), dokładnie są wskazane w omawianym rozporządzeniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prace wzbronione kobietom w ciąży i karmiącym piersią

REKLAMA

Pracodawca musi zachować szczególną czujność, w razie gdy kobieta jest w ciąży i później, gdy jako młoda matka karmi piersią. W przypadku gdy jest zatrudniona przy pracach wzbronionych, pracodawca musi przenieść ją do innej pracy, a jeśli jest to niemożliwe, wówczas zwalnia ją z obowiązku świadczenia pracy (art. 179 § 1 k.p.).

Natomiast jeżeli kobieta w ciąży lub karmiąca dziecko piersią wykonuje pozostałe prace wskazane w rozporządzeniu, obowiązkiem pracodawcy jest dostosowanie warunków pracy do wymagań określonych w rozporządzeniu lub odpowiednie ograniczenie czasu pracy tak, aby wyeliminować zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownicy.

Nie zawsze jednak zmiana warunków pracy lub skrócenie czasu pracy jest możliwe. Wówczas pracodawca powinien przenieść pracownicę do innej pracy, a gdy i to jest niemożliwe, musi zwolnić pracownicę z obowiązku świadczenia pracy na czas ciąży i karmienia piersią.

WAŻNE!

Za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie ochronnym pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia. Natomiast jeżeli przeniesienie pracownicy do innej pracy skutkowałoby obniżeniem wynagrodzenia, należy wypłacić jej dodatek wyrównawczy.

Dodatek wyrównawczy nie będzie jednak przysługiwał za okres, w którym pracownica pobierała zasiłek chorobowy (wyrok SN z 6 stycznia 1995 r., I PRN 118/94).


REKLAMA

Jeżeli ustaną przyczyny uzasadniające przeniesienie kobiety do innej pracy, skrócenia czasu pracy lub zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, wówczas należy zatrudnić ją przy pracy i w takim wymiarze czasu pracy, jaki wynika z umowy o pracę (art. 179 § 6 k.p.).

Kobiety mogą również uzyskać orzeczenie lekarskie dotyczące przeciwwskazań do wykonywania niektórych prac niewymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów. Orzeczenie wydaje się na wniosek pracodawcy, pracownicy lub z inicjatywy samego lekarza medycyny pracy, który sprawuje opiekę medyczną nad pracownikami w danej firmie. Wobec pracownicy, która otrzyma takie zaświadczenie, należy wprowadzić jedno z takich samych udogodnień przedstawionych wyżej.

Gdy pracodawca narusza prawa kobiet

Kobieta ma prawo odmówić wykonania polecenia pracy wskazanej w wykazie jako praca uciążliwa, szkodliwa dla zdrowia albo wzbroniona. I co najważniejsze, nie może ponosić z tego tytułu żadnych negatywnych konsekwencji w postaci nałożenia na nią kary porządkowej czy rozwiązania umowy o pracę.

Zwolnienie na poszukiwanie pracy a ekwiwalent >>

Ponadto pracownica, której pracodawca nie zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie natychmiastowym. Niezapewnienie przewidzianych przepisami prawa warunków bhp stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy wobec pracownicy. Pracownica ma prawo domagać się w takim przypadku odszkodowania za okres równy okresowi wypowiedzenia.

Niezależnie od powyższego kobieta, wobec której pracodawca naruszył przepisy dotyczące zakazu wykonywania prac wskazanych w rozporządzeniu, może domagać się odszkodowania na zasadach ogólnych wskazanych w przepisach art. 415 i 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

Jeżeli pracownica na skutek pracy w niewłaściwych warunkach dozna uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może żądać naprawienia szkody z tego tytułu, tj. zwrotu wszelkich wynikających z tego tytułu kosztów. Natomiast gdyby utraciła ona całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej lub też jeżeli zmniejszyła się jej możliwość zarobkowania na przyszłość, ma prawo domagać się od pracodawcy renty. Ponadto jeżeli na skutek doznanego rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała pracownica umrze, pracodawca może być zobowiązany do zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu pracownicy osobie, która je poniosła. A jeżeli na pracownicy ciążył obowiązek alimentacyjny, pracodawca może zostać zobowiązany – przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego – do wypłaty renty osobie, która otrzymywała alimenty.

Odpowiedzialność karna i za wykroczenia

Wykroczeniem przeciwko prawom pracownika jest niezapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Wiąże się ono również z ryzykiem zapłacenia grzywny przez pracodawcę (art. 281 pkt 5 k.p.).

W szczególnych przypadkach można się również narazić na odpowiedzialność karną. Osoba będąca odpowiedzialna za bhp, która nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku, przez co naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (art. 220 § 1 k.k.).

Podstawa prawna:

  • wyrok SN z 6 stycznia 1995 r. (I PRN 118/94, OSNP 1995/11/134).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

REKLAMA

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

REKLAMA

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

REKLAMA