REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Unijny obowiązek informowania i konsultacji pracowników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Zwolińska

REKLAMA

W prawie wspólnotowym został wprowadzony obowiązek dialogu między pracodawcą a pracownikiem. Jego zadaniem jest wzrost wzajemnego zaufania i przyczynienie się do podniesienia poziomu efektywności pracowników.

Prawo pracowników do informowania i konsultowania z nimi spraw ich dotyczących przez pracodawcę wynika z wielu aktów prawa wspólnotowego. Zgodnie z przyjętym przez Wspólnotę Europejską założeniem istnienie dialogu społecznego między pracodawcą a pracownikami przyczynia się do wzrostu produkcji. Pracownicy, którzy mogą wpłynąć na decyzję pracodawcy, pracują efektywniej niż ci, którzy takiej możliwości nie mają. Wobec tego, aby przyczynić się do rozwoju ekonomicznego Wspólnoty, prawo pracowników do informacji i konsultacji zostało zagwarantowane zarówno na poziomie wspólnotowym (tzn. w ramach przedsiębiorstwa o charakterze wspólnotowym, tj. posiadającego zakłady pracy i zatrudniającego pracowników w co najmniej dwóch państwach członkowskich), jak i na poziomie krajowym (tj. w ramach zakładu pracy, niezależnie od tego, czy jest ono częścią przedsiębiorstwa o charakterze wspólnotowym). Z praktycznego punktu widzenia większe znaczenie dla polskich pracodawców mają regulacje dotyczące obowiązku informowania oraz konsultacji na poziomie krajowym.

REKLAMA

Autopromocja

Związki zawodowe w firmie>>

Definicja

REKLAMA

Pierwszą oraz zasadniczą kwestią jest określenie, co w prawie wspólnotowym rozumie się przez pojęcie informowanie oraz konsultowanie. „Informowanie” oznacza przekazywanie przedstawicielom pracowników przez pracodawcę danych w celu umożliwienia im zaznajomienia się z przedmiotem sprawy i zbadania jej (art. 2 lit. f i g dyrektywy nr 2002/14/WE).

Natomiast „przeprowadzanie konsultacji” oznacza wymianę poglądów oraz nawiązanie dialogu między przedstawicielami pracowników a pracodawcą. Jeśli chodzi o proces konsultacji, to trzeba podkreślić, że w niektórych sytuacjach konsultacje przybierają tzw. mocniejszą formę, przez co rozumie się obowiązek pracodawcy podjęcia negocjacji z przedstawicielami pracowników. Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich potwierdził m.in., że z taką mocniejszą formą konsultacji mamy do czynienia w przypadku zwolnień grupowych, o których mowa w art. 2 dyrektywy Rady nr 98/59/WE z 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych.

Regulacje europejskie w zakresie zwolnień grupowych>>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z podanych powyżej definicji wynika, że w prawie wspólnotowym prawo informowania i przeprowadzania konsultacji nie oznacza, że każdy pracownik z osobna zostanie bezpośrednio poinformowany przez pracodawcę i będzie miał możliwość wyrazić swoją opinię. Prawo do informacji i konsultacji realizowane jest za pośrednictwem przedstawicieli pracowników. Co istotne, prawo wspólnotowe nie zawiera definicji przedstawicieli pracowników, odsyłając w tym zakresie do definicji przyjętych w prawach poszczególnych państw członkowskich. Jeśli chodzi o prawo polskie rolę przedstawicieli pracowników pełnią przede wszystkim związki zawodowe oraz rady pracowników.


Zakres konsultacji

Kolejnym zagadnieniem, któremu warto poświęcić kilka słów, jest zakres spraw, o których przedstawiciele pracowników powinni być informowani lub powinno się przeprowadzać konsultacje. Przedstawiciele pracowników powinni być informowani o prawdopodobnym rozwoju działalności zakładu oraz jego sytuacji ekonomicznej, a także sytuacji, struktury i prawdopodobnego rozwoju zatrudnienia w zakładzie, w szczególności o istnieniu zagrożenia zatrudnienia. Informuje się ich również o decyzjach mogących doprowadzić do istotnych zmian w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia (np. o przejściu zakładu pracy, planowanych zwolnieniach grupowych), w związku z którymi pracownicy powinni być nie tylko informowani, ale także należy decyzje takie z nimi skonsultować. Trzeba jednocześnie podkreślić, że zakres udzielanych informacji ogranicza tajemnica handlowa przedsiębiorstwa. Pracodawca nie powinien być zobowiązany do udzielania informacji lub podjęcia konsultacji w sytuacji, gdy mogłoby to wyrządzić szkodę w funkcjonowaniu zakładu pracy (art. 6 ust. 2 dyrektywy nr 2002/14).

Obowiązek konsultacji ze związkami zawodowymi>>

Co do sposobu, formy oraz terminu przekazania informacji oraz prowadzenia konsultacji art. 4 ust. 3 i 4 dyrektywy nr 2002/14 wskazuje, że powinny być one odpowiednie, tzn. przekazane w taki sposób i formie, aby przedstawiciele pracowników mogli się z nimi zapoznać i zdobyć wiedzę potrzebną do podjęcia rzeczowych konsultacji. Powinny one być także udzielone w takim czasie, aby mogli przygotować się do konsultacji i wpłynąć na decyzje podejmowane przez pracodawcę. W art. 4 ust. 4 lit. b dyrektywy zostało ponadto podkreślone, że ze strony pracodawcy konsultacje powinny być prowadzone w zależności od przedmiotu dyskusji na odpowiednim poziomie kierowniczym i przedstawicielskim.

Jak widać, powyższe przepisy nie precyzują, kiedy oraz w jaki sposób pracodawca ma informować lub przeprowadzać konsultacje z przedstawicielami pracowników, co w konkretnych sytuacjach może prowadzić do sporu. Z tego powodu wskazane byłoby doprecyzowanie tych kwestii przez samych partnerów społecznych, np. w porozumieniach dotyczących informowania i przeprowadzenia z pracownikami konsultacji.

Planowanie zwolnień korzystne dla pracodawcy>>

Sytuacje, w których istnieje obowiązek informowania i przeprowadzania konsultacji z przedstawicielami pracowników wskazuje również dyrektywa Rady nr 2001/23/WE (implementowana ustawą o związkach zawodowych) oraz dyrektywa Rady nr 98/59/WE (implementowana tzw. ustawą o radach pracowników). Trzeba podkreślić, że omówione dotychczas przepisy dyrektywy nr 2002/14 nie uchylają przepisów dwóch ww. dyrektyw. W polskich realiach oznacza to, że w przypadku zakładu pracy, w którym funkcjonują związki zawodowe i rada pracowników o przejściu zakładu pracy (jego części) albo planowanych zwolnieniach grupowych pracodawca będzie zobowiązany poinformować i podjąć konsultacje zarówno ze związkami zawodowymi, które według prawa polskiego w procedurze przejścia zakładu pracy czy zwolnień grupowych pełnią rolę przedstawicieli pracowników, jak i radą pracowników – uprawnioną do informacji i konsultacji na podstawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji.

Podstawa prawna:

  • dyrektywa Rady nr 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 marca 2002 r. ustanawiająca ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej (DzUrz L 80 z 23 marca 2002 r., str. 29–34),
  • dyrektywa Rady nr 98/59/WE z 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych (DzUrz L 225 z 12 sierpnia 1998 r., str. 16–21),
  • dyrektywa Rady nr 2001/23/WE z 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (DzUrz L 82 z 22 marca 2001 r., str. 16–20).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MRPiPS: W cztery miesiące 2025 r. ponad 103 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Najczęściej dla obywateli Kolumbii, Filipin, Indii i Nepalu

Wstępne dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pierwsze 4 miesiące 2025 r. pokazują, że w tym okresie wydano w Polsce 103,2 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemców. Najwięcej otrzymali Kolumbijczycy. Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się obywatele Filipin, Indii, Nepalu oraz Uzbekistanu. Jednocześnie zaledwie 1,2 tys. zezwoleń wydano dla pracowników z Ukrainy.

REKLAMA

Czy zmiana formy prawnej pracodawcy wpływa na PPK? [PRZYKŁADY]

Przepisy ustawy o PPK nie wyłączają ani nie modyfikują zasad kontynuacji bądź sukcesji wynikających np. z przepisów kodeksu spółek handlowych. Jeżeli po przekształceniu danemu podmiotowi przysługują nadal prawa i obowiązki, jakie miał przed przekształceniem, dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

Nieodpłatne kursy językowe dla pracowników. Aspekty prawne i podatkowe

Na co może liczyć pracownik chcący podnieść swoje kwalifikacje zawodowe? Czy pracodawca może finansować pracownikom kursy językowe ze środków ZFŚS? Kiedy sfinansowanie szkoleń językowych pracownikom jest dla nich przychodem? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania!

6 najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 r.

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

MRPiPS: Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 – nabór wniosków od 14 sierpnia 2025, do 1 mln zł dofinansowania [SZCZEGÓŁY, WAŻNE TERMINY]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szczegóły długo wyczekiwanego pilotażu skróconego czasu pracy. Program, pierwszy tego typu w Polsce i tej części Europy, zakłada praktyczne testowanie różnych modeli organizacji pracy przy wsparciu finansowym państwa. Wnioski o udział w pilotażu będzie można składać od 14 sierpnia do 15 września 2025 roku.

REKLAMA

Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Od 2026 r. pracodawcy będą mieli dodatkowe obowiązki. Zmiany Kodeksu pracy wchodzą w życie

Kodeks pracy się zmienia. Nowe przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to dodatkowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy? O czym muszą wiedzieć pracownicy?

REKLAMA