REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dziecko młodsze niż 15 lat może być pracownikiem. Kiedy jest to dopuszczalne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Przewidziane przepisami wyjątki pozwalają na zatrudnienie osób mających mniej niż 15 lat, a nawet takich, które nie ukończyły szkoły podstawowej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dziecko, które nie skończyło 15 roku życia może być pracownikiem. Kodeks pracy dopuszcza taką możliwość, chociaż obowiązuje generalna zasada, że takich pracowników zatrudniać nie wolno. Przepisy przewidują trzy wyjątki od tej zasady. Wyjaśniamy, jakie.

Stałe zatrudnianie dzieci do lat 16 jest zakazane – głosi przepis Konstytucji RP. Kodeks pracy dodaje: „zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat”. Ogólna kodeksowa zasada polega więc na tym, że zatrudnienie dziecka, które ma mniej niż 15 lat jest niedopuszczalne. Przepisy przewidują jednak trzy wyjątki od tej zasady.

REKLAMA

Kiedy można zatrudnić młodocianego

Młodociany może być co do zasady zatrudniony jeżeli:

  • ma co najmniej 15 lat, oraz
  • ukończył co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową. 

Przewidziane przepisami wyjątki pozwalają na zatrudnienie osób mających mniej niż 15 lat, a nawet takich, które nie ukończyły szkoły podstawowej.

Ważne

W każdym przypadku zatrudnienie młodocianego jest dozwolone, jeżeli przedstawi on świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu.

Zatrudnienie absolwenta szkoły podstawowej 

Kodeks pracy pozwala na zatrudnienie absolwenta szkoły podstawowej, który nie ma jeszcze 15 lat. Taką osobę można zatrudnić na zasadach określonych dla pracowników młodocianych w roku kalendarzowym, w którym skończy ona 15 lat.

Przykład

Jaś urodził się 31 grudnia 2008 r. Naukę w szkole podstawowej rozpoczął w roku 2015; ukończył ją 23 czerwca 2023 r., kiedy to skończył się rok szkolny 2023/2024. Od 1 lipca 2023 r. został zatrudniony, chociaż nie miał jeszcze skończonych 15 lat, ponieważ w roku 2023 przypadały jego piętnaste urodziny.

Zatrudnienie absolwenta szkoły podstawowej w celu nauki zawodu

Absolwent szkoły podstawowej, który nie ma 15 lat może być zatrudniony na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu. Przepisy nie wymagają, by zatrudnienie takiego absolwenta nastąpiło w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat. Można więc zatrudnić w celu nauki zawodu nawet niespełna 14-latka, który ukończył szkołę podstawową.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nauka zawodu jest jedną z form przygotowania zawodowego pracowników młodocianych. Naukę zawodu prowadzi się w celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego pracownika lub czeladnika. Nauka zawodu obejmuje dwa elementy:

  • praktyczną naukę zawodu, która jest organizowana u pracodawcy, oraz 
  • dokształcanie teoretyczne.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego może być zawarta z takim absolwentem szkoły podstawowej o ile: 

  • wyrazi na to zgodę jego przedstawiciel ustawowy (np. rodzic) lub opiekun prawny oraz 
  • pozytywną opinię wyda poradnia psychologiczno-pedagogiczna.
Przykład

Krzyś urodził się 26 sierpnia 2007 r. i poszedł do szkoły podstawowej w roku 2013, w którym kończył 6 lat. Szkołę podstawową ukończył w 2021 r. W połowie tego roku został zatrudniony w celu nauki zawodu, nie mając ukończonych nawet 14 lat. 

Zatrudnienie uczniów szkoły podstawowej

Dopuszczalne jest również zatrudnianie dzieci nie mających 15 lat, które nie ukończyły szkoły podstawowej. Mogą być oni zatrudnieni na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

Przyuczenie do wykonywania określonej pracy to inna niż nauka zawodu forma przygotowania zawodowego młodocianych. Celem przyuczenia do wykonywania określonej pracy jest przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze przyuczonego pracownika. Przyuczenie może wobec tego może dotyczyć tylko wybranych prac związanych z nauką danego zawodu.

REKLAMA

Także w tym przypadku zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego wymaga wyrażenia zgody przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego dziecka oraz pozytywnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej. Ponadto wymagane jest uzyskanie zezwolenia dyrektora szkoły podstawowej, w której rejonie mieszka dziecko, na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą.

Przepisy dopuszczają wreszcie zatrudnienie osób, które ukończyły 15 lat i nie ukończyły szkoły podstawowej. Z taką osobą można zawrzeć umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy na wniosek jej przedstawiciele ustawowego lub opiekuna. Jest to możliwe jeżeli:

  • taka osoba została przyjęta do oddziału przysposabiającego do pracy utworzonego w ośmioletniej szkole podstawowej albo
  • uzyskała zezwolenie dyrektora szkoły podstawowej, w której obwodzie mieszka, na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą oraz uzyskała pozytywną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Z osobą, która ukończyła 15 lat i nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej, spełniającą obowiązek szkolny poza szkołą, może być, po ukończeniu przez nią przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy, zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu. Konieczne jest wtedy zezwolenie dyrektora rejonowej szkoły podstawowej na spełnianie obowiązki szkolnego poza szkołą oraz pozytywna opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA