REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto jest odpowiedzialny za programy wsparcia podczas zwolnień monitorowanych

Mariola Posiewka-Kowalska

REKLAMA

Warunkiem zwolnień monitorowanych jest rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Są to w szczególności sytuacje, w których rozwiązanie umowy o pracę następuje w trybie zwolnień grupowych lub uzasadnione jest likwidacją lub ogłoszeniem upadłości pracodawcy czy likwidacją stanowiska pracy pracownika z przyczyn od niego niezależnych.

Ustawa wymienia cztery podstawowe rodzaje usług rynku pracy, które mogą być świadczone w przypadku zwolnień monitorowanych:

  • pośrednictwo pracy,
  • poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa,
  • pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy,
  • organizacja szkoleń.

Odpowiedzialni za pomoc

Odpowiedzialnymi za świadczenie usług rynku pracy są przede wszystkim podmioty administracji publicznej, w szczególności samorządy terytorialne. To na nich spoczywa obowiązek realizacji polityki państwa w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej. Gminy i powiaty wykonują swoje zadania w tym zakresie, działając poprzez urzędy pracy lub inne odpowiednie instytucje.

Niezależnie od działalności podmiotów publicznych, art. 70 ust. 2 ustawy nakłada konkretne obowiązki także na samych pracodawców. W przypadku zwolnienia monitorowanego są oni zobowiązani zapewnić pracownikom przewidzianym do zwolnienia możliwość korzystania z usług rynku pracy realizowanych w formie programu.

Interpretując wspomniany przepis, w powiązaniu z jego ust. 1, należy stwierdzić, że w przypadku gdy pracodawca zamierza zwolnić co najmniej 50 pracowników w okresie trzech miesięcy, ma on obowiązek uzgodnić zakres i formy pomocy dla zwalnianych pracowników z powiatowym urzędem pracy.

Z przyjętego przez ustawodawcę rozwiązania wynika, że zwolnienia monitorowane stanowią odrębną kategorię od zwolnień grupowych, o których mowa w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W praktyce może się zdarzyć, że konieczność ustalenia programu pomocy w ramach zwolnień monitorowanych powstanie w procesie, który nie będzie się kwalifikował jako zwolnienie grupowe.

Ustalanie programu

Inicjatywa podjęcia uzgodnień leży po stronie pracodawcy, który planuje dokonać zwolnień monitorowanych. Uzgodnienie programu pomocy dla pracowników objętych redukcją powinno zostać przeprowadzone z urzędem właściwym dla siedziby pracodawcy lub ze względu na miejsce wykonywania pracy przez pracowników, którzy podlegają zwolnieniom.

W przypadku gdy pracodawca prowadzi działalność w wielu lokalizacjach, kilka powiatowych urzędów może uznać swoją właściwość w sprawie. Zważywszy, że przepisy nie uprawniają pracodawcy do swobodnego wyboru jednego z właściwych urzędów, należy uznać, że informacja o planowanych zwolnieniach monitorowanych powinna dotrzeć do każdego zainteresowanego urzędu pracy, a rozmowy powinny przybrać charakter wielostronny.

W przeciwieństwie do zasad rządzących procesem zwolnień grupowych, prawo nie zawiera przepisów określających procedurę i sposób prowadzenia ustaleń w ramach zwolnień monitorowanych. Daje to możliwość samodzielnego wypracowania dogodnej praktyki przez strony. Trzeba przy tym pamiętać o zasadach ogólnych postępowania administracyjnego. Ze względów praktycznych i dowodowych wszelka korespondencja z urzędem powinna być prowadzona w formie pisemnej.


Program powinien być zgodnie przyjęty przez wszystkie strony biorące udział w rozmowach. Z każdego spotkania warto sporządzić pisemny protokół podsumowujący chociaż skrótowo jego przebieg. Program będący owocem uzgodnień również powinien zostać spisany, a następnie opatrzony podpisem osób uprawnionych do reprezentowania pracodawcy i strony publicznej.

Choć ustawa milczy w kwestii terminu, w jakim program powinien być przyjęty, należy uznać, że musi to nastąpić najpóźniej do dnia złożenia pierwszego wypowiedzenia umowy o pracę w ramach zwolnień monitorowanych. Płynie stąd wniosek, że przeprowadzenie zwolnień, które miałyby objąć co najmniej 50 pracowników w okresie trzech miesięcy, trzeba zaplanować z odpowiednim wyprzedzeniem. Pracodawca musi być bowiem przygotowany, że dokonanie koniecznych ustaleń z urzędem pracy wymagać będzie czasu.

Elastyczne rozwiązania

Celem uzgodnień pomiędzy pracodawcą a właściwym urzędem pracy jest ustalenie programu pomocy dla pracowników objętych zwolnieniami monitorowanymi. Możliwość korzystania z usług rynku pracy powinni mieć pracownicy przewidziani do zwolnienia, jak również osoby będące w trakcie wypowiedzenia oraz byli pracownicy, nie później jednak niż do szóstego miesiąca po rozwiązaniu stosunku pracy.

Program powinien szczegółowo ustalać, jakie usługi rynku pracy będą świadczone uprawnionym pracownikom, w jakim zakresie i w jakiej formie. Zarówno pracodawca, jak i strona publiczna mogą zobowiązać się do zapewnienia pracownikom określonych form aktywizacji zawodowej – pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy.

Pośrednictwo i poradnictwo zawodowe

Pośrednictwo pracy polega między innymi na zbieraniu ofert pracy i udostępnianiu ich osobom poszukującym zatrudnienia. W praktyce świadczenie tego rodzaju usług rynku pracy bywa domeną urzędu pracy, który z racji wykonywania swoich ustawowych obowiązków ma szeroki dostęp do ofert pracy dostępnych na rynku. Jednakże pracodawca również może podjąć działania ukierunkowane na gromadzenie, a nawet aktywne zdobywanie ofert pracy, które mogłyby interesować jego pracowników przewidzianych do zwolnienia. Pracodawca, jako partner biznesowy innych przedsiębiorców, może w tym celu wykorzystywać także mniej formalne ścieżki.

Poradnictwo zawodowe to z kolei działalność polegająca na badaniu uzdolnień zawodowych oraz udzielaniu porad i pomocy w doborze odpowiedniego zawodu, miejsca zatrudnienia czy zmianie kwalifikacji. Tę usługę rynku pracy dopełniają dwie pozostałe: organizowanie szkoleń oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy. Na tych polach urząd pracy i pracodawca planujący zwolnienia powinni aktywnie współpracować, mając na celu przygotowanie programu pomocy najlepiej odpowiadającego potrzebom zwalnianych pracowników. Dodatkowo strony porozumienia mogą rozszerzyć wachlarz oferowanych usług wedle własnego uznania i możliwości.

Zbadanie potrzeb pracowników

Mając na uwadze, że program pomocy powinien wychodzić naprzeciw oczekiwaniom zwalnianych pracowników, warto podjąć działania skierowane na zbadanie ich potrzeb. Pracodawca może na przykład poprosić pracowników o przedstawienie wspólnej opinii lub sugestii co do form i zakresu pomocy na wspólnym spotkaniu lub w formie ankiety. Jeżeli w zakładzie pracy działają związki zawodowe, należy się spodziewać, że będą one podejmowały aktywne starania, aby uzyskać wpływ na kształt programu pomocy. Przedstawiciele załogi mogą zostać nawet zaproszeni do negocjacji nad treścią programu, pod warunkiem że strona publiczna wyrazi zgodę na takie rozwiązanie.


Wydaje się dopuszczalne, aby program przewidywał zróżnicowane formy pomocy dla różnych grup pracowników, np. z wyszczególnieniem pracowników wykonujących pracę fizyczną i biurową. Jeżeli zwolnienia obejmują pracowników zatrudnionych w różnych lokalizacjach, zakres i rodzaj usług rynku pracy może zostać dostosowany w zależności od uwarunkowań lokalnych. Decydując się na prowadzenie zróżnicowanych rozwiązań, pracodawca musi jednak działać wyjątkowo ostrożnie, aby nie narazić się na zarzut dyskryminacji.

Świadczenie usług i finansowanie

Realizacja poszczególnych form pomocy może zostać powierzona podmiotom trzecim, które są wyspecjalizowane w świadczeniu określonych usług. Strony programu mogą więc zapewnić pracownikom pomoc wybranych agencji zatrudnienia czy instytucji szkoleniowych. Program może przewidywać również współpracę z firmami outplacementowymi, które mogą skupić się na poszukiwaniu odpowiedniej pracy dla konkretnej osoby. Zwykle ta ostatnia forma pomocy kierowana jest do pracowników zajmujących stanowiska wyższego szczebla.

Nie jest również konieczne, aby program finansowany był wyłącznie z kieszeni pracodawcy. Usługi oferowane w ramach programu mogą finansować jednostki administracji publicznej lub inne podmioty. Jeżeli pracodawcy uda się pozyskać wsparcie organizacji pozarządowych lub fundacji, których działalność związana jest z aktywizacją zawodową, wdrożenie programu pomocy może nawet nie obciążyć budżetu firmy. Warto także przeanalizować możliwości uzyskania pomocy ze środków unijnych. Program może bowiem zostać sfinansowany w całości lub w części z funduszy Unii Europejskiej, jeżeli dany program pomocy unijnej odpowiada potrzebom zwalnianych pracowników.

Szkolenia dla pracowników

Pracodawcy mogą zaoferować pracownikom dotkniętym zwolnieniem monitorowanym możliwość skorzystania ze świadczenia szkoleniowego. Taka możliwość powinna zostać odzwierciedlona w programie, przy czym ustawa reguluje dość szczegółowo warunki i zasady jego wypłaty.

Warunkiem otrzymania świadczenia przez pracownika jest złożenie odpowiedniego wniosku do pracodawcy i podpisanie z nim odrębnej umowy w tym zakresie. Pierwsze środki trafią na konto pracownika po rozwiązaniu stosunku pracy, począwszy od miesiąca, w którym pracownik rozpoczyna szkolenie. Ponadto świadczenie przysługuje wyłącznie w czasie udziału pracownika w szkoleniach oraz nie dłużej niż przez pół roku. Wypłaty dokonywane są w miesięcznych ratach, w wysokości równej wynagrodzeniu pracownika, obliczanemu jak za urlop wypoczynkowy. Maksymalna wysokość świadczenia określona została na poziomie odpowiadającym 200 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Pracownik korzystający ze świadczenia szkoleniowego uzyskuje dodatkowo prawo do pomocy w zakresie poradnictwa zawodowego, jaką udziela właściwy dla niego powiatowy urząd pracy. W ramach tej pomocy pracownik może być skierowany na jednorazowe szkolenie organizowane i finansowane przez powiatowy urząd pracy.

Warto zwrócić uwagę, że powiatowy urząd pracy zwraca pracodawcy część kosztów związanych z przyznawanymi świadczeniami szkoleniowymi. Urząd ma bowiem obowiązek refundacji składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe finansowane ze środków własnych pracodawcy, w wysokości określonej w odrębnych przepisach.

DEFINICJA

Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004 r. (Dz.U. 2008 r. Nr 69, poz. 415; dalej jako ustawa) zwolnienia monitorowane występują w przypadku, gdy:

  • pracodawca rozwiązuje stosunek pracy z pracownikiem z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
  • w związku z tym świadczone są usługi rynku pracy dla pracowników będących w okresie wypowiedzenia lub zagrożonych wypowiedzeniem.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek chorobowy 2025 i 2026 r. [podstawa wymiaru, wysokość, okres pobierania]

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Świadczenie wypłacane jest w razie niezdolności do pracy. Zasiłek wypłaca pracodawca lub ZUS.

Od 1 lutego 2025 r. ZUS przyjmuje wnioski o 800 plus. Jak złożyć wniosek?

Zbliża się termin składania wniosków o świadczenie wychowawcze, tzw. 800 plus. Od 1 lutego 2025 r. ZUS będzie przyjmować wnioski o to świadczenie na okres świadczeniowy 2025/2026. Mogą je składać rodzice i opiekunowie dzieci w wieku do 18. roku życia, którzy to świadczenie pobierają.

Podstawa wymiaru oraz kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2025 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawił informację w sprawie podstawy wymiaru składki oraz kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2025 r. dla niektórych grup ubezpieczonych.

Sąd: ZUS odmówił zasiłku przez podwyżkę pensji o 157% do 4500 zł brutto

Interwencja ZUS miała na celu odmowę wypłaty zasiłku chorobowego. Kobieta z uwagi na rozpoczęcie pracy księgowej otrzymała podwyżkę z około 1750 zł (1/2 etatu) do 4500 zł (3/5 etatu). ZUS kwestionował 4500 zł jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe zgodnie z art. 20 ustawy, (podstawa składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe).

REKLAMA

Do 1 mln zł kary dla pracodawcy za niedokonywanie wpłat do PPK w terminie

Niedokonywanie wpłat do PPK w terminie stanowi wykroczenie z art. 107 pkt 2 ustawy o PPK. Pracodawcy grozi za to nawet do 1 mln zł kary. Ściganiem niedopełniania obowiązków w tym zakresie zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy.

Kara dla pracodawcy za nieudzielenie urlopu w 2025 i 2026

Nieudzielenie urlopu przez pracodawcę stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Jak wysoka kara grozi pracodawcy za naruszenie przepisów o udzielaniu urlopów wypoczynkowych w 2025 i 2026 roku? Artykuł zawiera aktualne kwoty.

Jakie czekają nas zmiany w prawie pracy w 2025 i 2026 r.? (PRZEGLĄD)

Wkrótce wejdą w życie regulacje wprowadzające dodatkowy dzień wolny od pracy oraz uzupełniający urlop macierzyński. Trwają prace nad dalszymi zmianami przepisów prawa pracy. Mają one wprowadzić m.in. krótszy tydzień pracy czy zmienić zasady ustalania minimalnego wynagrodzenia.

Skrócony tydzień pracy czy skrócony dzień pracy? Rząd pracuje nad nowelizacją Kodeksu pracy, ale krótsza praca jest możliwa już teraz

Wszyscy pamiętamy, jak rząd szumnie zapowiadał skrócenie tygodniowego czasu pracy. Skończyło się na zapowiedziach i od tamtego czasu nic się nie zmieniło - nowelizacja Kodeksu pracy nie została przeprowadzona. Na szczęście obowiązujące przepisy prawa pracy dopuszczają zarówno wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy, jak i skróconego do 7 godzin dnia pracy.

REKLAMA

ZUS IWA - jak ustalić liczbę ubezpieczonych? [Przykłady]

ZUS IWA do 31 stycznia 2025 roku składa płatnik, który w 2024 roku zgłosił do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych. Jak ustalić liczbę ubezpieczonych? Czy do IWA wliczamy właściciela czyli płatnika?

Sanatorium z ZUS: od 3 lutego 2025 r. rehabilitacja powypadkowa. Od 1 kwietnia 2025 r. rehabilitacja związana z układem krążenia

ZUS informuje, że wczesna rehabilitacja powypadkowa na koszt Zakładu rusza już 3 lutego 2025 roku. Od 1 kwietnia 2025 roku zaplanowano rehabilitację osób ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Jak wybrać się do sanatorium z ZUS?

REKLAMA