REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy i jaki ekwiwalent za urlop wypoczynkowy należy wypłacić pracownikowi

Aldona Salamon
Specjalista prawa pracy i zarządzania personelem; doświadczony praktyk z wieloletnim stażem pracy w dziale personalnym, zajmujący się na co dzień zagadnieniami związanymi z prawem pracy, wynagrodzeniami oraz prawem ubezpieczeń społecznych. Trener i wykładowca, m.in. w zakresie szkoleń i kursów z tematyki naliczania wynagrodzeń (od podstaw i dla zaawansowanych) oraz prawa ubezpieczeń społecznych.

REKLAMA

Ekwiwalent pieniężny za urlop przysługuje pracownikowi, z którym rozwiązywany jest stosunek pracy albo jeśli umowa o pracę wygasa. Pracodawca wypłaca ekwiwalent, jeśli przed rozwiązaniem (lub wygaśnięciem) stosunku pracy pracownik nie wykorzystał w całości lub w części przysługującego mu urlopu wypoczynkowego i nie nawiąże z tym samym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Wypłata ekwiwalentu urlopowego jest obowiązkiem pracodawcy, jeśli spełnione zostaną określone przepisami warunki (nie jest to jednak obowiązek bezwzględny). Pracodawca nie musi wypłacać ekwiwalentu, jeżeli zawrze on kolejną umowę o pracę z tym samym pracownikiem, bezpośrednio po rozwiązaniu z nim (lub wygaśnięciu) poprzedniej, i obie strony postanowią o wykorzystaniu zaległego urlopu w czasie trwania kolejnego zatrudnienia.

Autopromocja

Jak obliczyć ekwiwalent

Zasady obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostały określone przez ministra pracy i polityki socjalnej w rozporządzeniu urlopowym. Na podstawie jego przepisów ekwiwalent ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, z uwzględnieniem zmian przewidzianych w § 14–19 rozporządzenia.

Obliczając ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, uwzględnia się wynagrodzenie oraz inne świadczenia ze stosunku pracy, z wyjątkiem:

  • jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie (są to składniki niemające charakteru powtarzającego się, wypłacane w różnych odstępach czasu),
  • wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
  • gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
  • wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
  • kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
  • dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
  • nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
  • odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
  • wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy,
  • premii uznaniowych – według Sądu Najwyższego tzw. premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego (wyrok z 20 lipca 2000 r., sygn. akt I PKN 17/00, OSNP 2002/3/77).

Przy obliczaniu ekwiwalentu uwzględnia się przede wszystkim:
  • wynagrodzenie za pracę,
  • wynagrodzenie normalne oraz dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych,
  • dodatek za pracę w porze nocnej,
  • inne dodatki związane z pracą,
  • prowizje,
  • premie zadaniowe oraz premie regulaminowe o charakterze roszczeniowym.

Podstawa wymiaru

Obliczając ekwiwalent pieniężny za urlop, ustala się tzw. podstawę wymiaru ekwiwalentu. Sposób uwzględniania poszczególnych składników wynagrodzenia w tej podstawie jest uzależniony od charakteru tych składników. Inny jest dla składników przysługujących w stałej miesięcznej wysokości i inny w przypadku tzw. zmiennych składników wynagrodzenia. W zależności od charakteru składników podlegają one uwzględnieniu w podstawie wymiaru ekwiwalentu z zastosowaniem następujących zasad:

  • składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu,
  • zmienne składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, uwzględnia się w przeciętnej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, przy czym jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie przez niego uzyskane dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a następnie mnoży przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy – dopełnia się niepełny okres do pełnego,
  • składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu, przy czym podobnie jak w przypadku składników za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie przez niego uzyskane dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a następnie mnoży przez liczbę dni wynikających z obowiązku pracy.

Zasady obliczeń

Ustaloną podstawę wymiaru:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • dzieli się przez współczynnik do ekwiwalentu, który wynosi w 2011 r. w przypadku większości pracowników 21 i jest to przeciętna liczba dni roboczych w roku kalendarzowym, a następnie
  • kwotę ekwiwalentu za jeden dzień dzieli się przez liczbę godzin odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika (np. przez 8 – jeżeli dobowa norma czasu pracy obowiązująca pracownika to 8 godzin, przez 7 – jeżeli pracownik jest osobą niepełnosprawną o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a obowiązująca go dobowa norma czasu pracy to 7 godzin), a następnie
  • mnoży się tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika do ekwiwalentu obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.



PRZYKŁAD: Wysokość ekwiwalentu przy zmiennych składnikach wynagrodzenia

Pracownik działu sprzedaży zatrudniony na pół etatu, oprócz płacy zasadniczej określonej w stałej miesięcznej wysokości 1800 zł, otrzymuje prowizję. Pracownik nie otrzymuje składników za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. 31 marca 2011 r. nastąpi rozwiązanie umowy. Pracownikowi należy wypłacić ekwiwalent pieniężny za 16 godzin niewykorzystanego urlopu. Podstawą do jego ustalenia są następujące dane za okres trzech miesięcy poprzedzających marzec:

Miesiąc / rok

Płaca
zasadni-
cza
(w zł)

Prowizja
w zł)

Uzupeł-
niające wynagro-
dzenie urlopowe
(w zł)

Liczba godzin nomi-
nalnych

Liczba dni nomi-
nalnych

Liczba godzin przepra-
cowanych

Liczba
dni przepra-
cowanych

02/2011

1800,00

1020,00

123,2

80

20

64

16

01/2011

1800,00

988,00

184,8

80

20

56

14

12/2010

1800,00

680,00

 

88

22

88

22

Ekwiwalent wyniesie zatem:

Wynagrodzenie zasadnicze w wysokości przysługującej w marcu

1800,00 zł

Suma prowizji z okresu grudzień 2010–luty 2011 r.

2688,00 zł

Liczba dni przepracowanych w okresie grudzień 2010–luty 2011 r.

52

Liczba dni nominalnych w okresie grudzień 2010–luty 2011 r.

62

Suma podstaw po dopełnieniu

3204,78 zł

Średnia ze składników zmiennych za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc

1068,26 zł

Podstawa do ekwiwalentu

2868,26 zł

Współczynnik do ekwiwalentu

10,5

Kwota za jeden dzień

273,17 zł

Kwota ekwiwalentu za godzinę urlopu

34,15 zł

Ekwiwalent za urlop

546,40 zł

Wyliczenia powyższe wynikają z następujących zasad:

  1. Pracownik ma prawo do jednego składnika wynagrodzenia, który został określony w stawce miesięcznej w stałej wysokości. Składnikiem tym jest wynagrodzenie zasadnicze 1800 zł i uwzględnia się go przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu. W podstawie wymiaru ekwiwalentu należy zatem uwzględnić wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 1800 zł.
  2. Ponadto w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu pracownikowi zostały wypłacone zmienne składniki wynagrodzenia (prowizja), przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc w łącznej wysokości 2688 zł (680 zł + 988 zł + 1020 zł). Ponieważ pracownik nie przepracował pełnego okresu trzech miesięcy (wystąpił urlop), to sumę tych zmiennych składników należy podzielić przez liczbę dni pracy, za które to wynagrodzenie przysługiwało, a następnie pomnożyć przez liczbę dni obowiązujących do przepracowania:
  • 2688 zł : 52 dni (liczba dni przepracowanych) = 51,69 zł x 62 dni (dni obowiązujące do przepracowania) = 3204,78 zł,
  • 3204,78 zł : 3 = 1068,26 zł (przeciętna wysokość zmiennych składników wynagrodzenia wypłaconych w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu).

Ostateczna podstawa wymiaru ekwiwalentu to suma wynagrodzenia zasadniczego i średniej ze składników zmiennych: 2868,26 zł (1800 zł + 1068,26 zł). Z ustalonej podstawy należy wyliczyć kwotę ekwiwalentu:

2868,26 zł : 10,5 (współczynnik do ekwiwalentu pomniejszony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy) = 273,17 zł,

273,17 zł : 8 godz. (liczba godzin odpowiadająca dobowej normie czasu pracy pracownika) = 34,15 zł,

34,15 zł x 16 godz. niewykorzystanego urlopu = 546,40 zł (kwota ekwiwalentu za 16 godzin urlopu).

Podstawa prawna

  • Art. 154 § 1 i 2, art. 1551 § 1 pkt 1, art. 1553 § 1, art. 171 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 36, poz. 181.
  • § 14–19 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. nr 2, poz. 14; ost. zm. Dz.U. z 2009 r. nr 174, poz. 1353.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w BHP 2024. Tak powinno wyglądać miejsce pracy po 17 maja. Laptopy, krzesła biurka i nowe zasady ergonomii

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Redukcja etatów w Poczcie Polskiej. Czy nowy plan transformacji przewiduje likwidację spółki?

Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.

28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy

W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Ważne zmiany dla pielęgniarek i położnych

Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi.  Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.

REKLAMA

Świadczenie przedemerytalne z ZUS w 2024, ile wynosi, komu przysługuje, ile czasu jest wypłacane, jak załatwić

Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.

Zrób zakupy 28 kwietnia. Przed Tobą długi weekend!

W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.

Zwolnienia grupowe: Jakie są zasady przyznawania i obliczania wysokości odprawy pieniężnej?

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.

REKLAMA

MZ: dane wrażliwe nie mogą być ujawniane w rejestrze zawodów medycznych

Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem dyrektywy

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!

REKLAMA