Ubezpieczenia - Kadry - Profesjonalny serwis kadrowych - emerytury i renty, ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, chorobowe, składki ZUS, zasiłki, PPK

Nauczycielski dodatek mieszkaniowy (art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.) jest przychodem z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy i podlega wliczeniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Spełnia warunki do emerytury na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) ubezpieczony, urodzony przed dniem 1 stycznia 1949 r., dla którego ostatnim ubezpieczeniem przed ich spełnieniem, było ubezpieczenie z tytułu pobierania zasiłku dla bezrobotnych bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy.

Złożenie wniosku o kontynuowanie ubezpieczenia nie jest warunkiem nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego, jeżeli wola podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej została ujawniona w sposób wyraźny.

Cel zawarcia umowy o pracę w postaci uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą (art. 58 § 1 k.c).

Nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika może być w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń.

Prawo do emerytury lub renty nie ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu na podstawie art. 104 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) tylko wówczas, gdy ubezpieczony osiąga przychód w postaci honorariów z tytułu działalności twórczej w rozumieniu art. 8 ust. 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.).

W razie niedopełnienia przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) organ rentowy jest uprawniony do wydania decyzji o zgłoszeniu do ubezpieczenia społecznego (art. 83 w związku z art 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy).

W sprawie z odwołania sędziego od orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stwierdzającego zdolność do pełnienia obowiązków sędziego droga sądowa jest niedopuszczalna.

Rolnik prowadzący gospodarstwo rolne, będący jednocześnie wspólnikiem spółki jawnej, nie ma po dniu 1 stycznia 2003 r. prawa wyboru ubezpieczenia społecznego na podstawie art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) i podlega ubezpieczeniu społecznemu na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.).

Korzystanie z urlopu wychowawczego lub pobieranie zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego (art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) stanowi odrębny tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego (art. 9 ust. 6 tej ustawy), co w razie prowadzenia działalności pozarolniczej rodzi obowiązek opłacania składek z tytułu tej działalności, bez względu na równoczesne pozostawanie w stosunku pracy.

W okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2002 r. wspólnicy spółki jawnej podlegali obowiązkowi ubezpieczenia społecznego jako osoby prowadzące działalność gospodarczą.

1. Udział wspólnika spółki cywilnej, którego wkład nie polega na świadczeniu usług (art. 861 § 1 k.c), w zysku wypracowanym przez innych wspólników, nie jest wykonywaniem pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267). 2. Wspólnik spółki cywilnej, którego wkład nie polega na świadczeniu usług, nie jest objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Żołnierz zawodowy pozostający w zawodowej służbie wojskowej przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.), w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 29 grudnia 1999 r., nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z żadnego tytułu

Pracodawca nie zawsze jest stroną w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych (zainteresowanym w rozumieniu art. 47711 k.p.c), nawet gdy kwestionowana jest ważność umowy o pracę ubezpieczonego.

W ramach art. 41 ust. 12 i 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137 poz. 887 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (art. 58 k. c).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do zbadania ważności umowy o pracę w celu stwierdzenia objęcia ubezpieczeniem społecznym pracowników (art. 86 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.).

Objęcie z dniem 1 stycznia 2003 r. wspólnika spółki jawnej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) powoduje z mocy ustawy wyłączenie z ubezpieczenia społecznego rolników.

Korzystanie z urlopów macierzyńskiego i wychowawczego w okresie pozostawania w stosunku pracy wyłącza obowiązek ubezpieczenia z tytułu jednoczesnego prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 9 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze

Wykreślenie wpisu pozarolniczej działalności gospodarczej z ewidencji lub odnotowanie przerw w jej prowadzeniu powoduje - na stałe lub okresowo -ustanie obowiązku ubezpieczenia. Zgłoszenie faktycznego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej tylko w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych może prowadzić do ustania obowiązku ubezpieczenia w przypadku rzeczywistego zaistnienia przerwy w prowadzeniu tej działalności.

Sędzia w stanie spoczynku podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu pracowniczemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości na stanowisku profesora. Przewodniczący SSN Maria Tyszel (sprawozdawca) Sędziowie SN: Andrzej Kijowski, Barbara Wagner Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2004 r.

1. Renta rodzinna przysługuje dziecku uczącemu się w szkole, także w okresach przerw w nauce, niezależnie od tego, czy formalnie zachowało ono status ucznia. 2. Dla ustalenia obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, decydujące znaczenie ma świadomość i zamiar ubezpieczonego, który pobrał świadczenie w złej wierze. 3. Podlega kontroli sądu ubezpieczeń społecznych decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie odstąpienia od żądania zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń (art. 83 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.).

Przed wejściem w życie art. 83a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.), tj. przed dniem 1 stycznia 2003 r., uchylenie prawomocnej decyzji w sprawie objęcia ubezpieczeniem społecznym lub ustania ubezpieczenia mogło nastąpić w trybie wznowienia postępowania na zasadach określonych w art. 145 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dotyczy to także decyzji w sprawach ubezpieczenia społecznego rolników.

Sędzia pobierający uposażenie w stanie spoczynku podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z tytułu wykonywania umowy zlecenia zawartej po dniu 14 stycznia 2000 r.

Zasady podlegania

Wyrok SN z dnia 29 września 2005 r. sygn. I UK 83/05

Wyrok SN z dnia 16 sierpnia 2005 r. sygn. I UK 363/04

Wyrok SN z dnia 16 sierpnia 2005 r. sygn. I UK 376/04

Wyrok SN z dnia 4 sierpnia 2005 r. sygn. II UK 320/04

Wyrok SN z dnia 4 sierpnia 2005 r. sygn. II UK 16/05

Wyrok SN z dnia 14 lipca 2005 r. sygn. II UK 304/04

Uchwała SN z dnia 13 lipca 2005 r. sygn. I UZP 2/05

Uchwała SN z dnia 13 lipca 2005 r. sygn. I UZP 2/05

Wyrok SN z dnia 8 lipca 2005 r. sygn. I UK 359/04

Wyrok SN z dnia 16 czerwca 2005 r. sygn. I UK 335/04

Wyrok SN z dnia 14 czerwca 2005 r. sygn. I UK 280/04

Wyrok SN z dnia 12 maja 2005 r. sygn. I UK 258/04

Wyrok SN z dnia 12 maja 2005 r. sygn. I UK 275/04

Wyrok SN z dnia 5 maja 2005 r. sygn. II UK 247/04

Wyrok SN z dnia 28 kwietnia 2005 r. sygn. I UK 236/04

Uchwała SN z dnia 27 kwietnia 2005 r. sygn. II UZP 2/05

Wyrok SN z dnia 23 lutego 2005 r. sygn. III UK 200/04

Wyrok SN z dnia 23 lutego 2005 r. sygn. III UK 200/04

Wyrok SN z dnia 25 stycznia 2005 r. sygn. I UK 157/04

Wyrok SN z dnia 18 stycznia 2005 r. sygn. II UK 128/04

Wyrok SN z dnia 11 stycznia 2005 r. sygn. I UK 105/04

Wyrok SN z dnia 9 grudnia 2004 r. sygn. II UK 100/04

Wyrok SN z dnia 24 listopada 2004 r. sygn. I UK 3/04

Wyrok SN z dnia 13 maja 2004 r. sygn. II UK 359/03

Uchwała SN z dnia 8 kwietnia 2004 r. sygn. II UZP 1/04