Kiedy należy opłacić składki od bonów, talonów i paczek

Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników jest wyłączone wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłki. Składek nie nalicza się również od przychodów pracownika wyszczególnionych w rozporządzeniu MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Talony z zfśs

Z podstawy wymiaru składek wyłączone są świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Obowiązek tworzenia zfśs spoczywa na pracodawcach:

• prowadzących działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników;
• zatrudniających według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty; z tym że w układzie zbiorowym pracy obejmującym pracowników danego zakładu lub w regulaminie wynagradzania może zostać zawarte postanowienie o odstąpieniu od tworzenia tego funduszu, wówczas pracodawca nie tworzy tego funduszu.

Przekazywane z tego funduszu świadczenia muszą spełniać wymogi określone w ustawie z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, czyli ich przyznanie oraz wysokość powinna być uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej danego pracownika. Jednak ustalenie różnej wartości przyznawanych świadczeń nie może być uzależnione od wymiaru czasu pracy czy też zajmowanego przez pracownika stanowiska. Gdy pracodawca wszystkim pracownikom przekazuje talony z zfśs w jednakowej wysokości i nie wprowadza żadnego kryterium różnicowania, to takie świadczenia nie są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Pracodawca, który od takich świadczeń nie naliczy składek, narazi się w przyszłości na konieczność składania korekt dokumentów rozliczeniowych oraz uregulowania składek wraz z odsetkami za zwłokę.

Świadczenia spełniające wymogi określone w powołanej wyżej ustawie są wyłączone z podstawy wymiaru składek w pełnej wysokości bez względu na wysokość bonusów, jakie otrzymuje pracownik.

Pomoc z funduszu socjalno-bytowego

Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są wyłączone świadczenia wypłacane z funduszu utworzonego na cele socjalno-bytowe na podstawie układu zbiorowego pracy u pracodawców, którzy nie tworzą zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Takie zwolnienie stosowane jest do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego, określonej w art. 5 ust. 2 ustawy o zfśs. Fundusz ten na podstawie przepisów układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagrodzeń mogą tworzyć tylko ci pracodawcy, którzy nie tworzą zfśs. Świadczenia z tego funduszu są wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i w konsekwencji na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości kwoty odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego (w 2011 r. do wysokości 1093,93 zł – w przypadku pracownika zatrudnionego na pełny etat w normalnych warunkach pracy). Wypłacając więc pracownikowi z tego funduszu określone świadczenie czy przekazując talony lub bony świąteczne sfinansowane z tego funduszu, pracodawca musi ustalić, w jakiej wysokości w danym roku pracownik otrzymał już pomoc z tego funduszu. Jeżeli dana osoba uzyskała już pomoc w wysokości równej kwocie odpisu podstawowego, to nadwyżka ponad kwotę odpisu podstawowego będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.