REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

RODO a badanie alkomatem w miejscu pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magda Judejko
Prawnik, Inspektor ds. Ochrony Danych Osobowych, Menadżer
alkohol, praca, alkomat, bhp, badanie/fot. shutterstock
alkohol, praca, alkomat, bhp, badanie/fot. shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

4 maja 2019 r., prawie rok od wejścia RODO, wprowadzono nowelizacje 160 ustaw, w tym Kodeksu Pracy. Nowe przepisy z założenia miały ułatwiać interpretacje przepisów RODO oraz wspierać pracodawców i organizacje we wdrażaniu racjonalnych rozwiązań, zw. z ochroną danych osobowych. Tymczasem, jeżeli chodzi o wyrywkowe badanie alkomatem w miejscu pracy, Ministerstwo Cyfryzacji, które wprowadzało RODO oraz Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, w odmienny sposób interpretują przepisy Kodeksu Pracy. Rozbieżność interpretacyjna spowodowała lawinę kolejnych zapytań i niepewności w zakładach pracy i organizacjach.

Przykład badania alkomatem w zakładach pracy w praktyce:

REKLAMA

Autopromocja

Firma produkcyjna X, zatrudniająca 1500 pracowników, posiada wewnętrzny system losowania pracowników, służący do wyrywkowego badania alkomatem przez ochronę. System służy do prewencyjnego badania trzeźwości wszystkich pracowników, zarówno fizycznych, jak również biurowych, w celu zachowania bezpieczeństwa w miejscu pracy.

Należy podkreślić, że wyrywkowe, prewencyjnie badanie trzeźwości, stosowane jest dla bezpieczeństwa, m.in. w firmach transportowych, budowlanych, jak również produkcyjnych, gdzie brak równowagi psychicznej i fizycznej pracowników, m.in. w wyniku picia alkoholu, może być tragiczne w skutkach. UODO zaopiniował, że wiedza o stanie nietrzeźwości pracownika jest informacją o stanie zdrowia. Stan zdrowia według RODO to dana szczególnej kategorii. 

Prezes UODO w swojej opinii uznał (tutaj: https://uodo.gov.pl/pl/138/1076), że w obecnym stanie prawnym pracodawcy nie mogą samodzielnie prowadzić kontroli stanu trzeźwości pracowników, dotyczy to również kontroli prewencyjnych. W związku ze zmianami 160 ustaw 4 maja 2019 r. znowelizowany został m.in. Kodeks Pracy, w zw. z wejściem w życie RODO. UODO otrzymał wiele zapytań dotyczących wykładni prawa (art. 22(1) Kodeksu Pracy) Nowy przepis mówi o tym, że dane szczególnych kategorii, w tym o zdrowiu, pracodawca może przetwarzać, gdy pracownik bądź kandydat do pracy wyrazi na to zgodę i z własnej inicjatywy przekaże takie dane.  

Dane szczególnej kategorii to katalog danych szczególnych, które są wrażliwe, a ich naruszenie może mieć poważniejsze konsekwencje niż w przypadku naruszenia zwykłych danych osobowych (np. stan zdrowia, wyznanie, orientacja seksualna).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prezes UODO zakwalifikował dane dotyczące trzeźwości do danych o stanie zdrowia. Jednakże, według UODO, należy stosować art. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. O wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi:

„Zgodnie z przywołanym przepisem stan trzeźwości pracowników można więc sprawdzać, ale tylko wtedy, gdy łącznie są spełnione dwa warunki:

  • badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,
  • badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. Policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania.”

Podsumowując opinie UODO:

  • dane o stanie trzeźwości to dane szczególnej kategorii;
  • pracodawca musi mieć uzasadnione podejrzenie, że pracownik jest pod wpływem alkoholu, a następnie powinien wezwać policje, aby zweryfikować swoje przypuszczenia;

Polecamy: RODO dla kadrowych i HR. Zmiany od 4 maja 2019 roku

Wspomniana rozbieżność w opiniach na temat wyrywkowego badania alkomatem jest znaczna, ponieważ Urzędnicy Ministerstwa Cyfryzacji oraz większość specjalistów ds. ochrony danych osobowych, przedstawia stanowisko w którym to wyrywkowe badanie alkomatem nie stanowi naruszenia, ponieważ:

  • dane dotyczące wyników badania alkomatem, według urzędników, nie są daną o stanie zdrowia (tzn. nie są to dane wrażliwe - dane szczególnej kategorii). Jednorazowa sytuacja w której test wykaże, że pracownik jest pod wpływem alkoholu nie oznacza stwierdzenia choroby alkoholowej;
  • należy uznać przepisy Kodeksu Pracy lex specialis w stosunku do ustawy o wychowaniu w trzeźwości – oznacza to że przepisy Kodeksu Pracy, według tej wykładni mają mieć pierwszeństwo przed przepisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości;
  • istnieje możliwość potraktowania badań alkomatem jako formy dozwolonego monitoringu;
  • w przypadku, gdy pracownik podejmuje czynności związane są bezpośrednio z ratowaniem życia lub zdrowia lub mogą mieć na nie bezpośredni wpływ, podstawą do przetwarzania danych dotyczących trzeźwości może być art. 6 ust. 1 lit. d) RODO mówiący o ochronie żywotnych interesów.

Podsumowując, pracodawcy, którzy prowadzili dotychczas wyrywkowe badania alkomatem, powinni równoważyć potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, z prawem do prywatności i godnością pracownika. Warto przeanalizować regulaminy pracy oraz zgody pracowników, wcześniejsze wypadki spowodowane pod wpływem alkoholu oraz zastanowić czy badając trzeźwość na poszczególnych stanowiskach, można powołać się na ochronę żywotnych interesów (art. 6 ust. 1 lit. D).

Autor: Magda Judejko, www.pharos.pl

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia nowej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przez GUS. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

Ekspertka BCC: Jawność wynagrodzeń nie jest przykrym obowiązkiem, tylko nowym rozdziałem w celu likwidacji nierówności czy świadomego zarządzania swoją karierą zawodową

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Zgodnie z przegłosowaną dziś w Sejmie nowelizacją Kodeksu pracy, każdy pracodawca publikujący ogłoszenie o naborze na określone stanowisko będzie zobowiązany do podania przedziału wynagrodzenia – z jasno określoną kwotą minimalną i maksymalną.

REKLAMA

Nie możemy zgubić człowieczeństwa

Rozmowa z Katarzyną Oksińską, dyrektorką Departamentu HR w Centralnym Ośrodku Informatyki, o tym, jak budować motywację do pracy w firmie sektora publicznego.

Boże Ciało 2025 i inne dni wolne [Czerwiec]

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w czerwcu 2025 roku występują 2 święta wolne od pracy. W całym roku jest ich 14. Kiedy wypada Boże Ciało? Ile jest dni wolnych od pracy w czerwcu?

Czy czterodniowy tydzień pracy jest realny?

Prawo do trzech wolnych dni w tygodniu to marzenie niejednego pracownika. Czy wkrótce ma szansę stać się realne? Czy czterodniowy tydzień pracy sprawdziłby się w polskich warunkach? Jak wygląda to w innych krajach?

Wpłaty do PPK nalicza się od całego wynagrodzenia uczestnika PPK [Przykłady]

Jeśli uczestnikowi PPK przysługuje np. pakiet medyczny, finansowany w całości przez pracodawcę, również od wartości tego pakietu należy obliczyć i pobrać wpłaty do PPK. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy uczestnik PPK nie otrzymał w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia poza tym świadczeniem – w takim przypadku pracodawca nie ma z czego pobrać wpłat do PPK finansowanych przez uczestnika.

REKLAMA

2 dni plus do urlopu wypoczynkowego za każde 5 lat pracy. Co się dzieje z propozycją… Nie słychać o niej w kampanii prezydenckiej 2025 r.

W kwietniu 2024 ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej zapowiedziało wprowadzenie urlopu zależnego od stażu pracy dla grupy pracowników. 13 stycznia 2025 r., do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił projekt nowelizacji. Co dalej z projektem?

Czterodniowy tydzień pracy. Czy polscy pracownicy są gotowi na taką zmianę czasu pracy w Kodeksie pracy

Coraz więcej krajów eksperymentuje z modelem czterodniowego tygodnia pracy, a pierwsze wyniki pokazują jego pozytywne skutki zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Czy polski rynek pracy jest już gotowy na czterodniowy tydzień pracy.

REKLAMA