Czy Święta Bożego Narodzenia są wolne od pracy dla osób innego (niż katolickie) wyznania, czy też dla osób nie obchodzących Świąt?

Dni wolne od pracy w 2023

To jakie były dni wolne od pracy w 2023 r. określa ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1920). Takich dni pozostało jeszcze jedynie 2 Ustawa wskazuje, że  dniami wolnymi od pracy są:

a) 1 stycznia - Nowy Rok,

b) 6 stycznia - Święto Trzech Króli,

c) pierwszy dzień Wielkiej Nocy,

d) drugi dzień Wielkiej Nocy,

e) 1 maja - Święto Państwowe,

f) 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja,

g) pierwszy dzień Zielonych Świątek,

h) dzień Bożego Ciała,

i) 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,

j) 1 listopada - Wszystkich Świętych,

k) 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości,

l) 25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia,

m) 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia;

n) niedziele.

Czas pracy grudzień 2023 r.

W 2023 r. dzień 25 grudnia (poniedziałek) i dzień 26 grudnia (wtorek) to dni ustawowo wolne od pracy. Ma to wpływ na sam w sobie wymiar czasu pracy w grudniu 2023 r.

Trzeba pamięć, że każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. W grudniu 2023 r. w związku z tym, że święta przypadają przez dwa dni, obniży wymiar czasu o 16 godzin. 

Wymiar czasu pracy w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym obejmującym grudzień 2023 r. wynosi 152 godziny. W myśl art. 130 § 1 Kodeksu Pracy, do wyznaczenia wymiaru czasu pracy w kwietniu 2023 r. niezbędne jest:

• przemnożenie 4 pełnych tygodni przypadających na okres od 1 do 31 grudnia przez 40 (tygodniowa norma godzin pracy): (40 godz. × 4 tyg.) = 160 godz.;

• dodanie do 160 godzin jednego dnia (1 dzień x 8 godz.) = 168 godzin.

• odjęcie od otrzymanej wartości po 8 godzin za każde święto wolne od pracy przypadające w kwietniu w dniu innym niż niedziela (chodzi tu więc o święto przypadające na 10 kwietnia czyli Drugi dzień Wielkiej Nocy): 168 godz. – 16 godz . (8 godz. × 2 święto przypadające na 25 i 26 grudnia).

Powyższe daje 152 godziny pracy w grudniu 2023 r.

Czy Święta Bożego Narodzenia są wolne dla osób innego wyznania?

Przepisy Konstytucji RP zapewniają każdemu wolność sumienia, wyznania i religii. Każdy może decydować jakie święta i czy chce je obchodzić. W Polsce przeważa katolicyzm, ale dużą część stanowią też osoby wyznające wiarę prawosławną - szczególnie na skutek napływu osób z Ukrainy. Czy zatem osoba wyznająca inną wiarę niż katolicka i nie obchodząca w dniu 25 i 26 grudnia 2023 r. Świąt Bożego Narodzenia ma prawo do dni wolnych od pracy?

Zgodnie z ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z dnia 17 maja 1989 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 265):

• Osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.

• Osoby niepełnoletnie mogą korzystać z wyżej określonego prawa na wniosek swych rodziców bądź opiekunów prawnych.

• Zwolnienie od pracy może być udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracownik należący do kościoła lub innego związku wyznaniowego, którego święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, prośbę o udzielenie zwolnienia od pracy powinien zgłosić pracodawcy co najmniej 7 dni przed dniem zwolnienia. Pracodawca zawiadamia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia. Z konstrukcji przepisów wynika obowiązek udzielenie zwolnienia, pod warunkiem, że: 1) pracownik złoży wniosek z wymaganym, co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem; 2) zwolnienie zostanie odpracowane.

Jak już było wskazane wyżej, dni ustawowo wolne od pracy, tj. w przypadku Wielkiej Nocy, w dniu 10 kwietnia 2023 r. dotyczy wszystkich pracowników, niezależnie od wyznania, światopoglądu, narodowości, obywatelstwa itp. zatrudnionych w oparciu o prawo polskie. Niezależnie zatem od wyznania (np. prawosławnego) i tego, czy dane święto będące świętem o charakterze religijnym jest czy nie jest świętem według religii wyznawanej przez pracownika, jeżeli jest ustawowym dniem świątecznym, to w pełni obejmuje tę osobę. Osoba wyznająca więc wiarę prawosławną może mieć dwa razy wolne.