Czas pracy kierowców

W prawie unijnym czas pracy kierowców reguluje dyrektywa 2002/15/WE (zwana dalej dyrektywą). Do prawa polskiego dyrektywę tę wdraża ustawa o czasie pracy kierowców.

Zakres podmiotowy dyrektywy

Dyrektywa ma zastosowanie do pracowników uczestniczących w czynnościach w trasie w zakresie transportu drogowego, zatrudnionych przez przedsiębiorstwa transportowe mające siedzibę w państwie członkowskim, objętych rozporządzeniem Rady (EWG) 3820/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (zastąpione przez rozporządzenie 561/2006) albo Umową Europejską dotyczącą pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR) (art. 2 ust. 1 dyrektywy).

Dyrektywę od 23 marca 2009 r. stosuje się również do kierowców pracujących na własny rachunek. Rozszerzenie zakresu zastosowania dyrektywy do kierowców pracujących na własny rachunek zostało zakwestionowane przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zob. wyrok z 9 września 2004 r. w sprawach połączonych C-184/02 i C-223/02, DzUrz UE C 262 z 23.10.2004 r., s. 3). Państwa skarżące twierdziły m.in., że Unia Europejska nie ma kompetencji do regulowania czasu pracy kierowców pracujących na własny rachunek, a ponadto, iż objęcie kierowców wykonujących pracę na własny rachunek regulacjami dyrektywy prowadzi do nieproporcjonalnego ograniczenia swobody wykonywania działalności zawodowej oraz swobody przedsiębiorczości. Trybunał oddalił skargę. Stwierdził, że kompetencja Unii Europejskiej do reglamentacji czasu pracy kierowców pracujących na własny rachunek wynika z art. 71 TWE (obecnie art. 91 TFUE) oraz że dyrektywa w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców pracujących na własny rachunek, nie stanowi niedopuszczalnego ograniczenia swobody wykonywania działalności zawodowej oraz swobody przedsiębiorczości. W związku z powyższym przepisy dyrektywy określające m.in. maksymalny tygodniowy czas pracy kierowców, częstotliwość i minimalną długość przerw, a także obowiązek rejestracji czasu pracy, od 23 marca 2009 r. stosuje się również do kierowców wykonujących pracę na własny rachunek.