Nowe zasadnicze wymagania dla maszyn

Od 29 grudnia 2009 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (zwane dalej rozporządzeniem).

Nowe rozporządzenie określa:

• zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania oraz wykonywania wprowadzanych do obrotu lub oddawanych do użytku:

– maszyn,

– wyposażenia wymiennego,

– elementów bezpieczeństwa,

– osprzętu do podnoszenia,

– łańcuchów, lin i pasów,

– odłączalnych urządzeń do mechanicznego przenoszenia napędu,

– maszyn nieukończonych,

• procedury oceny zgodności,
• sposób oznakowania maszyn,
• wzór znaku CE.

Wprowadzanie maszyn do obrotu

Maszyny można wprowadzać do obrotu lub oddawać do użytku, jeżeli przy prawidłowym zainstalowaniu i konserwacji oraz zastosowaniu zgodnym z przeznaczeniem bądź w przewidywalnych warunkach nie stwarzają zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia osób, zwierząt domowych albo mienia, a także spełniają przepisy nowego rozporządzenia.

Przed wprowadzeniem danej maszyny do obrotu lub oddaniem do użytku producent bądź jego upoważniony przedstawiciel musi:

• zapewnić, że maszyna spełnia odpowiednie zasadnicze wymagania dotyczące ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określone w nowym rozporządzeniu,
• zapewnić dostępność właściwych dokumentów określonych w załączniku nr 2 Dokumentacja techniczna do nowego rozporządzenia,
• dostarczyć niezbędnych informacji, w szczególności instrukcji,
• przeprowadzić właściwe procedury oceny zgodności,
• sporządzić deklarację zgodności WE dla maszyn określoną w załączniku nr 3 Deklaracje do nowego rozporządzenia, i zapewnić dołączenie jej do maszyny,
• umieścić oznakowanie CE, zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 4 Wzór znaku CE do nowego rozporządzenia.

W celu realizacji procedur oceny zgodności producent lub jego upoważniony przedstawiciel powinien mieć niezbędne środki do zapewnienia, że dana maszyna spełnia zasadnicze wymagania dotyczące ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określone w nowym rozporządzeniu lub mieć dostęp do takich środków.

W przypadku gdy do określonych maszyn mają zastosowanie także inne odpowiednie przepisy, które przewidują umieszczenie oznakowania CE, może być ono umieszczone pod warunkiem, że maszyny te spełniają również wymagania określone w tych przepisach.

Ponadto w sytuacji, gdy co najmniej jeden ze wspomnianych powyżej przepisów pozwala producentowi lub jego upoważnionemu przedstawicielowi, w okresie przejściowym określonym w tych przepisach, na wybór innych odpowiednich przepisów, oznakowanie CE powinno wskazywać zgodność tylko z zastosowanymi przepisami. Wtedy producent lub jego upoważniony przedstawiciel powinien podać szczegółowe dane o zastosowanych innych odpowiednich przepisach w dołączonej do maszyny deklaracji zgodności WE.

Oznakowanie CE

Znak CE składa się z liter CE o kształtach przedstawionych na rysunku.

@RY1@i26/2010/014/i26.2010.014.000.0041.101.jpg@RY2@

W razie pomniejszenia lub powiększenia oznakowania CE zawsze należy zachować proporcje przedstawione na rysunku.

Wszystkie elementy oznakowania CE powinny mieć tę samą wysokość, nie mniejszą niż 5 mm. Możliwe jest odstąpienie od tego warunku odnośnie do maszyn niewielkich rozmiarów. Oznakowanie CE musi być umieszczone w bezpośredniej bliskości nazwy producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela. Należy przy tym zastosować tę samą technikę.

WAŻNE!

Nowe rozporządzenie dopuszcza możliwość prezentacji na targach, wystawach i innych pokazach maszyn lub maszyn nieukończonych, które nie spełniają wymagań określonych w rozporządzeniu, jeżeli na widocznym oznaczeniu będzie podana informacja, że maszyny lub maszyny nieukończone są niezgodne z zasadniczymi wymaganiami i nie będą sprzedawane, dopóki producent lub jego upoważniony przedstawiciel nie doprowadzi do ich zgodności z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu. Ponadto podczas pokazów maszyn lub maszyn nieukończonych powinny być przedsięwzięte odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu zapewnienia ochrony osób.

Oznaczenia maszyn

Aby maszynę można było bezpiecznie użytkować, jej producent musi ją odpowiednio oznaczyć.

Oznaczenia powinny zawierać co najmniej:

• nazwę i adres producenta oraz jego upoważnionego przedstawiciela, jeżeli taki występuje,
• określenie maszyny,
• oznakowanie CE,
• oznaczenie serii lub typu maszyny,
• numer seryjny, jeżeli taki występuje,
• rok budowy maszyny, rozumiany jako rok zakończenia procesu produkcji.

WAŻNE!

Na maszynie powinny się znaleźć pełne informacje dotyczące typu maszyny oraz informacje niezbędne do bezpiecznego jej użytkowania.

Instrukcje

Bardzo ważnym wymogiem jest, aby maszyna wprowadzana do obrotu lub oddawana do użytku była wyposażona w instrukcje. Instrukcja danej maszyny powinna być sporządzona w co najmniej 1 oficjalnym języku Unii Europejskiej. Na takiej wersji lub wersjach językowych instrukcji danej maszyny, zweryfikowanych przez producenta bądź jego upoważnionego przedstawiciela, powinien być umieszczony napis „Instrukcja oryginalna”.

W przypadku gdy nie ma instrukcji oryginalnej w języku lub językach oficjalnych państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym dana maszyna będzie eksploatowana, tłumaczenie na ten język bądź języki powinno zostać dostarczone przez producenta albo jego upoważnionego przedstawiciela lub osobę wprowadzającą maszynę na określony obszar. Tłumaczenie to powinno być opatrzone napisem „Tłumaczenie instrukcji oryginalnej”.

Treść instrukcji, oprócz opisu zastosowania zgodnego z przeznaczeniem, powinna także uwzględniać możliwe do przewidzenia niewłaściwe użycie.

W przypadku maszyn przeznaczonych do ogólnego stosowania instrukcja powinna być sformułowana w sposób:

• jasny,
• przejrzysty,
• umożliwiający wszystkim użytkownikom łatwe z niej korzystanie.

Podstawa prawna:

• § 7, 15, 16, 58 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (DzU nr 199, poz. 1228).