Zapobieganie chorobom zawodowym

Choroba zawodowa to choroba spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy określoną w wykazie chorób zawodowych.

Autopromocja

Badania lekarskie

Jednym z najważniejszych i podstawowych sposobów zapobiegania chorobom zawodowym są badania lekarskie pracowników. Pracodawca nie może dopuścić do wykonywania pracy pracownika, który nie ma ważnych badań lekarskich, które pozwalają mu na wykonywanie pracy na określonym stanowisku. Pracownik kierowany jest na badania wstępne, okresowe oraz kontrolne. Na badania wstępne kierowani są osoby przyjmowane do pracy, pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy oraz pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Natomiast zatrudnieni pracownicy muszą poddawać się okresowym lub kontrolnym badaniom lekarskim. Pracownik poddaje się okresowym badaniom lekarskim po upływie terminu określonego w poprzednim zaświadczeniu lekarskim. Przed upływem terminu ważności dotychczasowych badań, pracownik otrzymuje od pracodawcy skierowanie na badania okresowe. Badaniom kontrolnym musi się poddać pracownik, którego niezdolność do pracy spowodowana chorobą była dłuższa niż 30 dni. Celem tych badań jest ustalenie zdolności do wykonywania pracy przez pracownika na dotychczasowym stanowisku.

Zobacz: Jak oceniać narażenie zawodowe pracownika na czynniki szkodliwe?

Przeniesienie do innej pracy

W przypadku, kiedy w czasie badań lekarskich stwierdzono objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca ma obowiązek przeniesienia pracownika do innej pracy nienarażającej go na działanie czynnika, który wywołał takie objawy.

Autopromocja

Monitor Bezpieczeństwa
i Higieny Pracy
Wydanie cyfrowe

Sprawdź

Przeniesienie pracownika następuje w terminie i na czas określony w orzeczeniu lekarskim. Jeśli w przypadku przeniesienia pracownikowi zostanie obniżone wynagrodzenie, pracownikowi przysługuje prawo do dodatku wyrównawczego przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy.

Analiza przyczyn i zapobieganie chorobom zawodowym

Kolejnym sposobem na zapobieganie chorobom zawodowym pracowników jest systematyczne analizowanie przyczyn chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy przez pracodawcę. Pracodawca na podstawie przeprowadzonych analiz powinien zastosować odpowiednie środki zapobiegawcze.

Ryzyko zawodowe

Pracodawca ma ponadto obowiązek informowanie pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną przez pracownika pracą. Pracodawca powinien przekazywać pracownikom w przystępnej formie informacji o szkodliwości dla ich zdrowia czynników występujących na stanowiskach pracy i w miejscu pracy oraz o środkach likwidujących bądź ograniczających to narażenie. Pracownicy powinni być instruowani przez pracodawcę o sposobach stosowania środków ochrony zbiorowej i indywidualnej.

Środki zapobiegawcze

Pracodawca walcząc z chorobami zawodowymi powinien stosować środki zapobiegawcze. W szczególności powinien wprowadzać środki pomagające utrzymać w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzeń służących do pomiarów tych czynników.

Pracodawca powinien ponadto przeprowadzać badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

Zobacz serwis: Choroby zawodowe

Odpowiednie urządzenia sanitarne

Pracodawca w celu zapobiegania chorobom zawodowym powinien zapewniać pracownikom odpowiednich urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz dostarczać niezbędnych środków higieny osobistej. Środki do zapewnienia higieny osobistej powinny być dostarczane w ilościach niezbędnych do utrzymania higieny osobistej. Pracodawca powinien ponadto zapewnić dostateczną ilość wody do celów higieniczno-sanitarnych oraz wody zdatnej do picia.

Podstawa prawna:

Kodeks pracy
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129, poz. 844 z późn.zm.)