1780,96 zł wypłacane stale lub okresowo. Kto może złożyć wniosek o świadczenie?

• Kto może otrzymać rentę socjalną
• Komu nie przysługuje renta socjalna
• Postępowanie o przyznanie renty socjalnej
• Czy zmieni się wysokość renty socjalnej

Kto może otrzymać rentę socjalną

Prawo do renty socjalnej przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

Autopromocja

• przed ukończeniem 18. roku życia;
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia;
• w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS.

Nie tylko obywatelom polskim przysługuje prawo do renty socjalnej. O świadczenie mogą się ubiegać także cudzoziemcy posiadający kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy", albo mieszkający w Polsce i posiadający:

• zezwolenie na pobyt stały,
• status uchodźcy albo ochrony uzupełniającej,
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego w Unii Europejskiej,
• prawo pobytu lub prawo do stałego pobytu i być obywatelem albo należeć do rodziny obywatela Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii.

Osobom spełniającym warunki do uzyskania renty socjalnej przysługuje stała renta socjalna - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała lub okresowa renta socjalna - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Autopromocja

Webinarium: Sygnaliści w dokumentacji pracodawcy – wzory prawidłowych zapisów

Sprawdź

Komu nie przysługuje renta socjalna

Renta socjalna nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury. Prawa do tego świadczenia nie mają też osoby uprawnione do:

• uposażenia w stanie spoczynku, 
• renty z tytułu niezdolności do pracy, 
• renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, 
• renty strukturalnej.

Renta socjalna nie przysługuje także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Prawa do renty socjalnej nie ma też osoba będąca właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej nie przysługuje renta socjalna, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Postępowanie o przyznanie renty socjalnej

Postępowanie w sprawie przyznania renty socjalnej wszczyna ZUS na podstawie wniosku osoby ubiegającej się o rentę socjalną lub:

• jej przedstawiciela ustawowego, 
• opiekuna prawnego;
• kierownika ośrodka pomocy społecznej;
• opiekuna faktycznego;
• innej osoby, której osoba ubiegająca się o rentę dała pisemne pełnomocnictwo.

Wraz z wnioskiem o rentę socjalną należy złożyć:

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

• zaświadczenie ze szkoły lub uczelni, które potwierdzi okres nauki osoby ubiegającej się o rentę;
• zaświadczenie o stanie zdrowia (zaświadczenie OL-9) wypełnione przez lekarza, pod którego opieką znajduje się wnioskodawca. Lekarz powinien to zaświadczenie wystawić nie wcześniej niż miesiąc przed datą złożenia wniosku o ustalenie prawa do renty;
• inną dokumentację medyczną potwierdzającą stan zdrowia (np. wyniki badań albo karty z leczenia szpitalnego), którą można dołączyć na druku OL-9A;
• dokumenty przygotowane przez pracodawcę (jeżeli wnioskodawca jest zatrudniony). Są to zaświadczenie o terminie zawartej umowy i kwocie osiąganego przychodu oraz wywiad zawodowy (na druku OL-10);
• oświadczenie czy jest się właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej, która przekracza 5 hektarów.

Decyzję w sprawie przyznania renty socjalnej wydaje i świadczenie to wypłaca jednostka organizacyjna ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się o rentę socjalną.

Czy zmieni się wysokość renty socjalnej

Renta socjalna wynosi 100 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ustalonej i podwyższonej zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r., poz. 1251 ze zm.). Od 1 marca 2024 r. wysokość renty socjalnej to 1780,96 zł.

Podwyższenia renty socjalnej dokonuje jednostka organizacyjna ZUS lub organ emerytalno-rentowy. Podwyższenie następuje z urzędu, a jeżeli wypłata renty została wstrzymana - po jej wznowieniu.

Sejm wkrótce zajmie się nowelizacją ustawy o rencie socjalnej. Obywatelski projekt ustawy przewiduje zwiększenie kwoty renty socjalnej do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Możliwe jest również uchwalenie przez Sejm, że osobie uprawnionej do renty socjalnej, całkowicie niezdolnej do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, będzie przysługiwał dodatek dopełniający w wysokości 2520 zł.

Podstawa prawna

• ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2194)