REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pozorna umowa o pracę a ZUS

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Pozorna umowa o pracę a ZUS
Umowa w ciąży
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca decyduje o zatrudnieniu i zwolnieniu - nie sąd, nie ZUS, więc nie ma np. zakazów zawierania umowy o pracę z kobietą w ciąży, celem objęcia ją ochroną ubezpieczeniową. To ważny aspekt swobody działalności gospodarczej, ponieważ sądy nie są uprawnione do badania, czy zmiany w zakresie zatrudnienia były potrzebne i celowe, ponieważ decyzja o ich przeprowadzeniu należy wyłącznie do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. Sądy nie mogą oceniać zasadności polityki zatrudnienia pracodawców i kontroli ekonomicznej podejmowanych w tym zakresie przez nich decyzji.
rozwiń >

Praca, ciąża, umowa i ubezpieczenie

Przykład
Zawarcie umowy w ciąży

W dniu 31 stycznia 2023 roku A. B. zawarła z A. S. umowę o pracę na czas określony od 2 lutego 2023 roku do 31 stycznia 2025 roku, na mocy której miała wykonywać pracę na stanowisku pracownika biurowego, archiwisty, w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem w kwocie 4.500,00 zł. Zgodnie z umową A. B. miała wykonywać pracę w systemie telepracy, przy czym na wniosek pracodawcy miała ją wykonywać również w siedzibie pracodawcy, w wymiarze do 4 godzin tygodniowo. Pracę ubezpieczona miała wykonywać od poniedziałku do piątku, w tym od poniedziałku do czwartku w godzinach od 9:00 do 17:00, a w piątki w godzinach od 11:00 do 19:00. W dacie zawarcia powyżej umowy ubezpieczona była w ciąży i miała tego świadomość

Autonomia zarządcza pracodawcy 

W wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 19 stycznia 2024 r., IV U 816/23 jednoznacznie wskazano, że sąd nie jest uprawniony do badania, czy zmiany w zakresie zatrudnienia dokonane przez płatnika składek były potrzebne i celowe, ponieważ decyzja o ich przeprowadzeniu należy wyłącznie do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. 

Ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

Sprawa na skutek, której wydano niniejszy wyrok miała miejsce przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Sprawa dotyczyła ustalenia podlegania ubezpieczeniom społecznym. Zainteresowane strony (pracownica i pracodawca) A. B. i A. S. odwołały się od decyzji ZUSu, który wydał decyzję o niepodleganiu obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu. Na skutek odwołania i argumentacji sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, iż A. B. jako pracownik u płatnika składek A. S. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 2 lutego 2023 roku zgodnie z zawartą umową o pracę.

Dlaczego ZUS zakwestionował umowę o pracę?

ZUS uznał, że A. B. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownica płatnika składek A. S. - dlaczego? ZUS wskazał, że w jego ocenie nie doszło do faktycznego nawiązania stosunku pracy pomiędzy A. B. i A. S., a podpisanie przez nie umowy o pracę miało na celu jedynie uzyskanie dla pierwszej z nich tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym i w konsekwencji umożliwienie jej uzyskania świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa.

Przykład
Pozorne umowy w ocenie ZUS - co może o nich świadczyć?

Zdaniem organu rentowego na pozorność umowy w niniejszej sprawie miały wpływ:

  • krótki okres jaki upłynął od zawarcia spornej umowy o pracę do momentu gdy A. B. stała się długotrwale niedola do pracy;

  • fakt że w momencie zawierania umowy o pracę A. B. była świadoma, że w niedługim czasie stanie się długotrwale niezdolna do pracy;

  • fakt, że w okresie nieobecności A. B. w pracy na jej miejsce nie została zatrudniona osoba na zastępstwo, a jej obowiązki przejęła A. S., co wskazuje, że zatrudnienie ubezpieczonej na dwa miesiące nie było niezbędne;

  • brak dowodów wskazujących na faktyczne wykonywanie pracy przez A. B.

Czym jest praca?

Aby praca miała charakter stosunku pracy i kwalifikowała się pod kodeks pracy i np. umowę o pracę, a nie zlecenie czy dzieło, musi spełniać ściśle określone przesłanki, polega na wykonywaniu czynności:

1. zarobkowej (wykonywanej za wynagrodzeniem);

2. wykonywanej osobiście przez pracownika;

3. rozumianej czynnościowo, czyli powtarzanej w codziennych lub dłuższych odstępach czasu, nie będącej więc jednorazowym wytworem (dziełem) lub czynnością jednorazową;

4. wykonywanej „na ryzyko” pracodawcy, który z reguły dostarcza pracownikowi narzędzi, materiałów i innych środków niezbędnych do wykonywania umówionych obowiązków oraz ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), a ponadto w zasadzie jest obowiązany spełniać wzajemne świadczenie na rzecz pracownika w przypadkach zakłóceń w funkcjonowaniu zakładu pracy, np. przestojów (tzw. ryzyko techniczne) lub złej kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa (tzw. ryzyko gospodarcze);

5. świadczonej „pod kierownictwem” pracodawcy, co oznacza, że pracownik powinien stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy i pozostawać do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Podporządkowanie pracownika kierownictwu pracodawcy występuje wyłącznie w postaci podległości organizacyjnej pracownika jako wykonawcy obowiązków na rzecz pracodawcy, który organizuje proces pracy.

Nie zawarcie umowy na zastępstwo przez pracodawcę w miejsce nieobecnego pracownika

Jeżeli dany pracownik będzie korzystał ze zwolnienia lekarskiego czy urlopu to pracodawca nie ma prawnego obowiązku zatrudniać w jego miejsce innej osoby - na zastępstwo. Niewątpliwie wiąże się to z kosztami. Może delegować wykonanie zadań na innego pracownika. Tak więc, gdy dojdzie do sporu w sądzie, to sąd nie jest uprawniony do badania czy zmiany w zakresie zatrudnienia dokonane przez płatnika składek były potrzebne i celowe, ponieważ decyzja o ich przeprowadzeniu należy wyłącznie do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. Sądy nie mogą oceniać zasadności polityki zatrudnienia pracodawców i kontroli ekonomicznej podejmowanych w tym zakresie przez nich decyzji. Podsumowując, jeśli umowa o pracę jest wykonywana, to nie jest pozorna - ZUS nie powinien więc przyjmować z założenia, że strony stosunku pracy chciały "wyłudzić" ubezpieczenie i zasiłki.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
Rozwiąż quiz kadrowy w zakresie uprawnień rodzicielskich, który składa się z dziesięciu pytań a tylko jedna odpowiedź jest poprawna.
Pracodawcy chcą za wolne w Wigilię znieść wolne w Trzech Król albo 1 Maja. I bez wolnego w Wielki Piątek

W Sejmie trwają prace nad ustawą wprowadzającą wolne w Wigilię. Jest chyba już przesądzone, że ustawa wejdzie w życie. Ale przecież większa część z nas ma wolną Wigilię (albo pracuje kilka godzin, a potem wolna reszta dnia). Celna jest uwaga DGP, że większym problemem jest ustawowe zwolnienie z pracy w Wielki Piątek. Najbliższy 18 kwietnia 2025 r. Wielki Piątek nie jest obecnie wolny od pracy. Trwa dyskusja, aby w ten dzień praca trwała 4h. Jednak część pracodawców nie zgadza się na to i oczekują także rekompensaty za wolne w Wigilię w postaci pracy w Trzech Król albo 1 Maja. 

Świadczenie wychowawcze. Czy 800 plus będzie wypłacane?

Rodzinom z dziećmi na utrzymaniu przysługuje w ramach programu „Rodzina 800 plus” świadczenie wychowawcze w wysokości 800 zł na dziecko. Okazało się, że program ma ograniczony wpływ na dzietność i pojawiły się głosy kwestionujące sens wypłacania świadczenia.

Zmiany w prawie pracy w 2025 r. Nie tylko powiązane z minimalnym wynagrodzeniem

Zapowiadają się naprawdę poważne zmiany w prawie pracy w 2025 r. Zmiany związane z minimalnym wynagrodzeniem są już pewne. Pozostałe są w trakcie prac legislacyjnych, ale jest spore prawdopodobieństwo, że wejdą w życie w przyszłym roku. Jakie to zmiany?

REKLAMA

Czy 10 listopada to niedziela handlowa?

Czy przed świętem 11 listopada jest niedziela handlowa? Czy w najbliższą niedzielę zrobimy zakupy? 

Refleksja i działanie – pomiędzy operą i neuronauką. Bezpłatny warsztat inspiracyjny

Serdecznie zapraszamy na warsztat inspiracyjny Refleksja i działanie – pomiędzy operą i neuronauką, którego celem jest pokazanie, że siłami kształtującymi świat przeżyć człowieka jest wielowariantowe kształtowanie się cyklu nieustannego przechodzenia od refleksji do działania i doprowadzanie działania do portu refleksji.

Zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł. Będzie coroczna waloryzacja!

Rząd pracuje nad przepisami mającymi zmienić wysokość zasiłku pogrzebowego. Projekt ustawy zakłada wzrost do 7000 zł. Zasiłek będzie też corocznie waloryzowany.

Za pracę w święto przysługuje wynagrodzenie. Oprócz tego dzień wolny lub dodatek – albo dodatki - do wynagrodzenia

Przepisy jasno określają, kiedy możliwa jest praca w święto. Pracownikowi przysługuje wtedy, oprócz wynagrodzenia, czas wolny od pracy lub dodatek – albo dodatki - do wynagrodzenia. Jakie są zasady rekompensaty pracownikowi pracy w święto?

REKLAMA

Podwyżki 10%: Tylko świadczenie pielęgnacyjne (3287 zł) i pensja minimalna (4666 zł). Pozostali 5% albo brak podwyżki [Zmiany 2025 r.]

W trakcie kolejnych miesięcy 2024 r. okazało się, że sytuacja budżetu nie jest tak dobra jak wydawało się jeszcze na początku roku. Budżet dobiły koszty powodzi. W efekcie rząd wstrzymał większość podwyżek, które były zależne od decyzji premiera (np. zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia rodzinne) i zaproponował 5% podwyżki sferze budżetowej. W tej sytuacji najwięcej w 2025 r. zyskają osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne i pensję minimalną - pieniądze dla nich zostaną zwaloryzowane o 10% (bo wynika to z przepisów prawa). 

Komunikat ZUS: Ograniczenie w dostępie do strony eskladka.pl

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniu w dostępie do strony eskladka.pl.

REKLAMA