REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatki i rekompensaty za pracę w godzinach nocnych. O czym warto pamiętać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Dodatki i rekompensaty za pracę w godzinach nocnych. O czym warto pamiętać?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest praca w porze nocnej? Kto może a kto nie może pracować nocą? Ile w 2023 r. wynosił dodatek za pracę w porze nocnej? Jak liczyć dodatek i od czego zależy? Czy dodatek za pracę w porze nocnej musi być jednakowy dla wszystkich pracowników? Czy można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych?

rozwiń >

Czym jest praca w porze nocnej? 

Praca w porze nocnej jest pracą, która odbywa się w ściśle określonych godzinach. Pora nocna obejmuje osiem kolejnych godzin pomiędzy godz. 21:00 i 7:00. Regulacja z Kodeksu Pracy ma charakter ramowy – pora nocna nie może zaczynać się wcześniej niż o godz. 21:00 i kończyć później niż o godz. 7.00 (z zastrzeżeń wyjątków, np. pora nocna pracownika młodocianego trwa od 22:00 do 6:00, a w przypadku wyjątkowego zatrudnienia młodocianych, którzy nie ukończyli 16 lat – od 20:00 do 6:00). Skoro regulacja ma charakter ramowy - oznacza to, że pracodawca powinien dokładnie ustalić, które kolejne osiem godzin, pomiędzy 21:00 a 7:00, oznacza porę nocną w zakładzie pracy. 

REKLAMA

W różnych zakładach pracy mogą być różne pory nocne, np. między:

  • 21:00 a 5:00
  • 22:00 a 6:00 
  • 23:00 a 7:00

Ustalenie tych godzin jest niezwykle ważne, ponieważ od tego, jak porę nocną określił pracodawca zależy, czy praca wykonywana po godzinie 21:00, będzie traktowana jako praca w porze nocnej i czy pracownikowi należy się dodatek za pracę w porze nocnej.

Kim jest pracownik pracujący w nocy?

Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej (w przedziale między: 21.00 i 7.00) lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy.

Gdzie pracodawca powinien unormować porę nocną?

Unormowanie godzin trwania pory nocnej w danym zakładzie powinno być określone np. w postanowieniach układu zbiorowego pracy, w regulaminie pracy albo w drodze obwieszczenia pracodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dodatek za pracę w porze nocnej

Dodatek za pracę w porze nocnej jest niejako rekompensatą za zwiększoną uciążliwość pracy. Należy się wszystkim pracownikom wykonującym pracę w porze nocnej. Dodatek jest więc należny przy pracy w porze nocnej wykonywanej stale jak i okazjonalnie. Dodatek należy się niezależnie od rodzaju pracy i stanowiska pracy. Dodatek przysługuje również pracownikom na stanowiskach kierowniczych czy zarządzającym w imieniu pracodawcy zakładem pracy.

Kto może pracować maksymalnie 8 godzin w nocy?

Czas pracy pracownika pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli:

  • wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo
  • związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym.

Powyższe nie dotyczy:

  1. pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy
  2. przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Wykaz prac - ocena ryzyka pracy w nocy

REKLAMA

Pracodawca ma obowiązek, przygotować taki wykaz prac szczególnie niebezpiecznych albo związanych z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Pracodawca przygotowuje wykaz w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – z przedstawicielami pracowników wybranymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

Pracodawca ma obowiązek zasięgnąć opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia pracowników.

W jakiej wysokości przysługuje dodatek za pracę w porze nocnej w 2023 r.

W 2023 r. pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Skoro zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz.U. 2022 poz. 1952) od 1 stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 3490 zł i od 1 lipca będzie wynosiło 3600 zł - to dodatek za pracę w porze nocnej będzie uzależniony od tych kwot.

Ile za nocki w kwietniu 2023?

Skoro tak, to dodatek za pracę w porze nocnej będzie wynosił np. w kwietniu 2023 r. 4,59 zł za każdą godzinę pracy w porze nocnej.

Jak to policzyć? Należy zweryfikować ile godzin pracy jest do przepracowania w danym miesiącu – w kwietniu 2023 r. jest to 152 godzin pracy. Następnie należy minimalne wynagrodzenie obowiązujące w kwietniu 2023 r. podzielić przez tą liczbę godzin i pomnożyć przez 20%, czyli 3490 zł : 152h x 20%. Wynik ten daje 4,59 zł brutto za 1 godzinę pracy.

Ile za nocki we wrześniu 2023?

REKLAMA

Z kolei w np. we wrześniu 2023 r. będzie się to kształtowało następująco, 3600 zł : 168h x 20% = 4,29 zł brutto za 1 godzinę pracy w nocy. Oczywiście, powyższe z zastrzeżeniem, że podstawę obliczeń stanowić powinien obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy, ustalony zgodnie z art. 130 KP.

Wyżej wskazane stawki to jedynie stawki minimalne. Wysokość dodatku jest zmienna, ponieważ stałej wysokości wynagrodzenia minimalnego odpowiada zmienna liczba nominalnych godzin pracy w danym miesiącu.

Czy dodatek za pracę w porze nocnej musi być jednakowy dla wszystkich pracowników?

Tak, dodatek za pracę w nocy powinien być identyczny dla wszystkich pracowników, niezależnie od wysokości otrzymywanego przez nich wynagrodzenia. Jak zostało wyżej wskazane, jest on ustalany w oparciu o minimalne wynagrodzenie ustalone zgodnie z obowiązującymi w danym roku przepisami. Oczywiście pracodawca w wewnętrznych przepisach obowiązujących w zakładzie pracy (np. w regulaminie pracy, wynagradzania czy w układzie zbiorowym pracy) może ustalić wyższy dodatek za pracę w porze nocnej, jednak nadal muszą one być identyczne dla wszystkich pracowników

Właśnie tym różni się dodatek za pracę w porze nocnej od dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, który jest zależny od wysokości wynagrodzenia konkretnego pracownika.

W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Kompetencje w zakresie wprowadzenia ryczałtu ma pracodawca przy czym pracownik musi zaakceptować taką formę wynagrodzenia, choćby w sposób dorozumiany (zob. wyr. SN z 25 lipca 2018 r., I PK 94/17).

Czy można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych?

Tak, można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych. Praca nocna może być równocześnie pracą nadliczbową. Czyli pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej można polecić wykonanie pracy w godzinach nadliczbowych zarówno w porze nocnej, jak i po jej zakończeniu, już w trakcie pory dziennej. Odwrotna sytuacja też jest dopuszczalna, czyli pracownik wwykonujący pracę standardowo w ciągu dnia, może wykonywać pracę nadliczbową w porze nocnej.

Polecamy: „Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023"

Kto udowadnia pracę w godzinach nadliczbowych czy nocnych?

Ciężar dowodu w sprawie z powództwa pracownika o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych czy pracy w porze nocnej, spoczywa na pracowniku. Zgodnie z ogólną regułą to powód powinien udowodnić swoje twierdzenia uzasadniające żądanie. Jedynym wyjątkiem jest to, że niewywiązanie się przez pracodawcę z obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy powoduje dla niego niekorzystne skutki, gdy pracownik udowodni swe twierdzenia przy pomocy innych środków dowodowych, niż dokumentacja dotycząca czasu pracy. Roszczenie pracownika o wypłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe może być więc uznane, gdy pracownik wykaże zasadności swego roszczenia, w tym posiadające mniejszą moc dowodową niż dokumenty dotyczące czasu pracy, a więc na przykład dowody osobowe (zeznania świadków). Co to powoduje dla pracodawcy? Powoduje konieczność podjęcia przez pracodawcę inicjatywy dowodowej w celu podważenia przedstawianych dowodów, tzw. przeciwdowodu.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ksiądz: 6000 zł, biskup: 10000 zł, a zakonnica ...300 zł? Zarobki i emerytury duchownych 2025

Jak wyglądają finanse duchowieństwa w Polsce? Najnowsze dane pokazują, że zarobki i świadczenia kapłanów oraz sióstr zakonnych są bardzo zróżnicowane. Prześwietlamy ich miesięczne dochody i zasady przyznawania emerytur, ujawniając pełen obraz finansowy osób duchownych.

Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

REKLAMA

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

REKLAMA

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

REKLAMA