REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badanie stanu trzeźwości w pracy - co się zmieni?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Kołakowska
Adwokat specjalizujący się w zakresie prawa cywilnego, handlowego i prawa pracy
Badanie stanu trzeźwości w prac
Badanie stanu trzeźwości w prac
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Badanie stanu trzeźwości w pracy przez pracodawcę jest możliwe w ściśle określonych sytuacjach. Nie może on natomiast przeprowadzić kontroli samodzielnie. Jednak ma to ulec zmianie, bowiem trwają prace nad nowymi regulacjami prawnymi. Jak ma wyglądać kontrola trzeźwości pracowników?

Badanie stanu trzeźwości w pracy – powody zmian

Od dłuższego czasu istnieją kontrowersje dotyczące możliwości przeprowadzania przez pracodawców badania stanu trzeźwości. Obecnie, pracodawcy nie są uprawnieni do samodzielnej i wyrywkowej kontroli obecności alkoholu w organizmie pracowników. Nie mogą też przeprowadzać weryfikacji obecności innych substancji podobnych do alkoholu.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Dotychczas, na drodze do takiej możliwości stały zarówno przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO) jak też zapisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

W opinii Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) wiedza o tym, czy ktoś jest nietrzeźwy jest informacją o stanie zdrowia, a co za tym idzie zaliczana jest do tzw. szczególnych kategorii danych, których przetwarzanie może odbywać się jedynie w oparciu o przesłanki wskazane w art. 9 ust. 2 RODO. Na początku 2019 r. wprowadzono do kodeksu pracy regulacje, które pozwalają pracodawcy przetwarzać szczególne kategorie danych osobowych, jedynie za zgodą i wyłącznie w przypadku, gdy przekazanie tych danych osobowych następuje z inicjatywy pracownika. Obowiązujące przepisy nie dają zatem podstawy do tego, by pracodawca mógł sam poddać pracownika obowiązkowemu badaniu.

Badanie stanu trzeźwości w pracy - kiedy obecnie jest możliwe

Dodatkowym problemem jest to, że stan trzeźwości pracowników można sprawdzać, tylko wtedy, gdy łącznie są spełnione dwa warunki tzn.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

1. Badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,

2. Badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania. Brak jest regulacji określającej procedurę badania pracowników na obecność środków działających podobnie do alkoholu.

Sposoby na badanie stanu trzeźwości pracownika

Pracodawcy wobec braku stosownych narzędzi prawnych próbowali wprowadzać rozwiązania, które miałyby prowadzić do weryfikacji stanu psychofizycznego pracowników bez naruszania prawa. Pomysłem było np., że badany jest każdy, kto wchodzi na teren (np. budowy), czy kto uzyskuje kluczyki do samochodu, oraz że badanie jest anonimowe, bez zbierania danych osobowych. Zawsze jednak na horyzoncie pojawiały się problemy takie jak brak możliwości tworzenia jakichkolwiek rejestrów wyników badań, czy jak postąpić w związku z nieobecnością pracownika? Pracodawcy poszukiwali rozwiązań w obecnie obowiązujących przepisach, np. art. 207 par. 2 kodeksu pracy, który odnosi się do obowiązku ochrony życia i zdrowia pracowników. Nadal jednak pozostawał problem techniczny w postaci art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Nowe regulacje w zakresie badania stanu trzeźwości pracowników

Niedługo sytuacja ma się zmienić za sprawą proponowanych, nowych regulacji z zakresu prawa pracy. Projekt dotyczący tego zagadnienia został przedstawiony przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. Pomysłodawcy obejmują regulacją sytuacje, kiedy celem zapewniania ochrony życia i zdrowia, zarówno pracowników jak i osób trzecich, lub ochrony mienia, pracodawca będzie miał możliwość wprowadzenia prewencyjnej kontroli pracowników na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, a także określić ogólne zasady przeprowadzania takich kontroli.

Dodatkowo pracodawca będzie uprawniony by nie dopuścić pracownika do wykonywania pracy jeżeli:

1. Kontrola wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika, wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości (ewentualnie obecność środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika),

2. Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu (środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika) albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol (środek działający podobnie do alkoholu w organizmie pracownika) w czasie pracy.

Pracodawca będzie mógł samodzielnie zbadań stan trzeźwości pracownika w pracy

Pracodawcy zostaną zatem wyposażeni w narzędzia prawne, które umożliwią im samodzielne i prewencyjne prowadzenie kontroli. Każdy kto zatrudnia pracowników będzie jednak musiał rozważyć, czy skorzystanie z takiej możliwości rzeczywiście jest usprawiedliwione rodzajem prowadzonej działalności, zagrożeniem dla życia, zdrowia lub mienia, a także czy jest to wskazane ze względów organizacyjnych i ekonomicznych.

Od pracodawcy wymagane będzie by kontrola była przeprowadzana z poszanowaniem godności oraz innych dóbr osobistych badanego. Ponadto weryfikacja ma się odbywać z wykorzystaniem urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Z powyższego wynika, iż pracodawca musi zapewnić warunki socjalne oraz sprzętowe, a także odpowiednie zaplecze osobowe do przeprowadzenia kontroli. Co więcej, będzie zobowiązany do uaktualniania swojej mapy procesów ochrony danych osobowych by znalazło się tam miejsce na przechowywanie wyników testów oraz wprowadzić procedurę zniszczenia wyników po upływie określonego czasu. Oczywiście warunki i sposób przeprowadzenia kontroli muszą znaleźć się w odpowiednich aktach wewnątrzzakładowych (układ zbiorowy pracy lub regulamin pracy) lub zostać obwieszczone w sposób u pracodawcy przyjęty. Należy także poinformować pracowników z odpowiednim wyprzedzeniem o fakcie planowanego wprowadzenia kontroli.

Dodatkowo, ustawodawca przewidział, iż przepisy dotyczące możliwości kontroli stosuje się odpowiednio do pracodawców organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osoby fizyczne prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.

Z związku z faktem, iż przepisy mają pojawić się w ostatecznym kształcie już niebawem, pracodawcy którzy poważnie rozważają wprowadzenie kontroli powinni zacząć przygotowania do implementacji przepisów oraz przygotować budżet i zaplecze umożliwiające realizację przedsięwzięcia.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

REKLAMA