REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badanie stanu trzeźwości w pracy - co się zmieni?

Joanna Kołakowska
Adwokat specjalizujący się w zakresie prawa cywilnego, handlowego i prawa pracy
Badanie stanu trzeźwości w prac
Badanie stanu trzeźwości w prac
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Badanie stanu trzeźwości w pracy przez pracodawcę jest możliwe w ściśle określonych sytuacjach. Nie może on natomiast przeprowadzić kontroli samodzielnie. Jednak ma to ulec zmianie, bowiem trwają prace nad nowymi regulacjami prawnymi. Jak ma wyglądać kontrola trzeźwości pracowników?

Badanie stanu trzeźwości w pracy – powody zmian

Od dłuższego czasu istnieją kontrowersje dotyczące możliwości przeprowadzania przez pracodawców badania stanu trzeźwości. Obecnie, pracodawcy nie są uprawnieni do samodzielnej i wyrywkowej kontroli obecności alkoholu w organizmie pracowników. Nie mogą też przeprowadzać weryfikacji obecności innych substancji podobnych do alkoholu.

Autopromocja

Dotychczas, na drodze do takiej możliwości stały zarówno przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO) jak też zapisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

W opinii Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) wiedza o tym, czy ktoś jest nietrzeźwy jest informacją o stanie zdrowia, a co za tym idzie zaliczana jest do tzw. szczególnych kategorii danych, których przetwarzanie może odbywać się jedynie w oparciu o przesłanki wskazane w art. 9 ust. 2 RODO. Na początku 2019 r. wprowadzono do kodeksu pracy regulacje, które pozwalają pracodawcy przetwarzać szczególne kategorie danych osobowych, jedynie za zgodą i wyłącznie w przypadku, gdy przekazanie tych danych osobowych następuje z inicjatywy pracownika. Obowiązujące przepisy nie dają zatem podstawy do tego, by pracodawca mógł sam poddać pracownika obowiązkowemu badaniu.

Badanie stanu trzeźwości w pracy - kiedy obecnie jest możliwe

Dodatkowym problemem jest to, że stan trzeźwości pracowników można sprawdzać, tylko wtedy, gdy łącznie są spełnione dwa warunki tzn.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1. Badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,

2. Badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania. Brak jest regulacji określającej procedurę badania pracowników na obecność środków działających podobnie do alkoholu.

Sposoby na badanie stanu trzeźwości pracownika

Pracodawcy wobec braku stosownych narzędzi prawnych próbowali wprowadzać rozwiązania, które miałyby prowadzić do weryfikacji stanu psychofizycznego pracowników bez naruszania prawa. Pomysłem było np., że badany jest każdy, kto wchodzi na teren (np. budowy), czy kto uzyskuje kluczyki do samochodu, oraz że badanie jest anonimowe, bez zbierania danych osobowych. Zawsze jednak na horyzoncie pojawiały się problemy takie jak brak możliwości tworzenia jakichkolwiek rejestrów wyników badań, czy jak postąpić w związku z nieobecnością pracownika? Pracodawcy poszukiwali rozwiązań w obecnie obowiązujących przepisach, np. art. 207 par. 2 kodeksu pracy, który odnosi się do obowiązku ochrony życia i zdrowia pracowników. Nadal jednak pozostawał problem techniczny w postaci art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Nowe regulacje w zakresie badania stanu trzeźwości pracowników

Niedługo sytuacja ma się zmienić za sprawą proponowanych, nowych regulacji z zakresu prawa pracy. Projekt dotyczący tego zagadnienia został przedstawiony przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. Pomysłodawcy obejmują regulacją sytuacje, kiedy celem zapewniania ochrony życia i zdrowia, zarówno pracowników jak i osób trzecich, lub ochrony mienia, pracodawca będzie miał możliwość wprowadzenia prewencyjnej kontroli pracowników na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, a także określić ogólne zasady przeprowadzania takich kontroli.

Dodatkowo pracodawca będzie uprawniony by nie dopuścić pracownika do wykonywania pracy jeżeli:

1. Kontrola wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika, wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości (ewentualnie obecność środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika),

2. Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu (środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika) albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol (środek działający podobnie do alkoholu w organizmie pracownika) w czasie pracy.

Pracodawca będzie mógł samodzielnie zbadań stan trzeźwości pracownika w pracy

Pracodawcy zostaną zatem wyposażeni w narzędzia prawne, które umożliwią im samodzielne i prewencyjne prowadzenie kontroli. Każdy kto zatrudnia pracowników będzie jednak musiał rozważyć, czy skorzystanie z takiej możliwości rzeczywiście jest usprawiedliwione rodzajem prowadzonej działalności, zagrożeniem dla życia, zdrowia lub mienia, a także czy jest to wskazane ze względów organizacyjnych i ekonomicznych.

Od pracodawcy wymagane będzie by kontrola była przeprowadzana z poszanowaniem godności oraz innych dóbr osobistych badanego. Ponadto weryfikacja ma się odbywać z wykorzystaniem urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Z powyższego wynika, iż pracodawca musi zapewnić warunki socjalne oraz sprzętowe, a także odpowiednie zaplecze osobowe do przeprowadzenia kontroli. Co więcej, będzie zobowiązany do uaktualniania swojej mapy procesów ochrony danych osobowych by znalazło się tam miejsce na przechowywanie wyników testów oraz wprowadzić procedurę zniszczenia wyników po upływie określonego czasu. Oczywiście warunki i sposób przeprowadzenia kontroli muszą znaleźć się w odpowiednich aktach wewnątrzzakładowych (układ zbiorowy pracy lub regulamin pracy) lub zostać obwieszczone w sposób u pracodawcy przyjęty. Należy także poinformować pracowników z odpowiednim wyprzedzeniem o fakcie planowanego wprowadzenia kontroli.

Dodatkowo, ustawodawca przewidział, iż przepisy dotyczące możliwości kontroli stosuje się odpowiednio do pracodawców organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osoby fizyczne prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.

Z związku z faktem, iż przepisy mają pojawić się w ostatecznym kształcie już niebawem, pracodawcy którzy poważnie rozważają wprowadzenie kontroli powinni zacząć przygotowania do implementacji przepisów oraz przygotować budżet i zaplecze umożliwiające realizację przedsięwzięcia.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny a zapis do PPK

    Urlop bezpłatny - jak wpływa na zapis do PPK? Okazuje się, że nie każda nieobecność w pracy przeszkadza w „zapisaniu” do PPK. Kiedy urlop bezpłatny opóźni zapis do PPK?

    Emerytury niższe od kwietnia 2024 r. - kiedy przejść na emeryturę?

    Emerytury będą niższe od 1 kwietnia 2024 r. - od tego dnia obowiązuje nowa tablica średniego dalszego trwania życia z GUS. Kiedy przejść na emeryturę? Którą tablicę ZUS bierze pod uwagę - z momentu złożenia wniosku o emeryturę czy osiągnięcia wieku emerytalnego?

    Social media zmieniają mózgi ich użytkowników. Zmniejszają zdolność koncentracji. Ale można odwrócić ten proces. Jak?

    Z każdym rokiem nasza zdolność koncentracji spada – alarmują eksperci od psychologii i kognitywistyki. W ciągu ostatniej dekady średni czas skupienia przeciętnego człowieka obniżył się o 28 sekund. Winny jest internet, a zwłaszcza social media. Da się to jednak odwrócić – zauważają specjaliści z platformy Preply. 

    Nowoczesne zarządzanie ludźmi. Jak skutecznie improwizować w zwinnym zespole?

    Improwizacja w pracy zazwyczaj kojarzy się dość pejoratywnie - strategie, plany, systemy, zasady działania i współdziałania wydają się nie dawać przestrzeni na spontaniczność. Z drugiej strony „Agile” jawi się jako remedium na sztywność i konieczność dostosowania się do zmian otoczenia czy też reagowania na to, co nieprzewidywalne. Gdzie znaleźć złoty środek? Jak w regułach i zasadach stworzyć przestrzeń na samoorganizację, kreatywność i inicjatywę?

    REKLAMA

    To nie jest prima aprilis: Od 1 kwietnia 2024 r. ZUS obliczy niższe emerytury

    Od 1 kwietnia 2024 r. zaczną obowiązywać nowe tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Na ich podstawie będą przyznawane emerytury zgłoszone od 1 kwietnia bieżącego roku do 31 marca 2025 r.

    Czy pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy w święto religijne nie będące ustawowym dniem wolnym?

    Zbliża się Wielkanoc i zdecydowana większość pracowników będzie korzystała w tym czasie z dni wolnych od pracy. Jednak część pracowników może wyznawać inną religię niż katolicka. Czy mają oni prawo do zwolnienia od pracy podczas obchodzonych przez siebie świąt religijnych?

    REKLAMA