REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
urlop siła wyższa 2025 co to ile dni wniosek wzór czy trzeba uzasadnić kodeks pracy wynagrodzenie czy płatny
Urlop siła wyższa 2025 - co to, ile dni, wniosek, wzór, czy trzeba uzasadnić, kodeks pracy, wynagrodzenie - czy płatny
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop z powodu siły wyższej w 2025 roku - ile dni przewiduje Kodeks pracy? Ile jest płatny? Jak napisać wniosek o zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej? Czy trzeba uzasadniać wniosek? Artykuł zawiera przykłady siły wyższej.
rozwiń >

Urlop siła wyższa 2025 - Kodeks pracy

Kodeks pracy reguluje zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w art. 1481. Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego tego rodzaju zwolnienia wymagała dyrektywa unijna work-life balance. Zwolnienie to nazywane jest potocznie urlopem z powodu siły wyższej. Jest to nowa instytucja w prawie pracy. Weszła w życie dnia 26 kwietnia 2023 roku. Niedługo będzie więc rok funkcjonowania w Polsce zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej.

REKLAMA

Autopromocja

Nowe przepisy nakładają na pracodawcę obowiązek wynikający z art. 1864 Kodeksu pracy czyli dopuszczenia pracownika do pracy po powrocie z takiego zwolnienia. Chodzi o pracę na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu.

Ile dni ma urlop z powodu siły wyższej?

Pracownik ma prawo do 2 dni zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej w roku kalendarzowym. Niewykorzystanie tych dni nie powoduje przeniesienia ich na kolejny rok, co oznacza, że dni te przepadają.

Urlop siła wyższa w godzinach

Urlop z powodu siły wyższej można wykorzystać również na godziny. Odpowiednio będzie to 16 godzin zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w roku kalendarzowym. Zwolnienie z powodu siły wyższej udzielane w wymiarze godzinowym dla pracownika zatrudnionego na niepełnym etacie ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Jeśli wynikiem obliczeń jest niepełna godzina zwolnienia od pracy, zaokrągla się ją w górę do pełnej godziny.

Zwolnienie od pracy z tytułu siły wyższej udzielane jest odpowiednio w wymiarze godzinowym do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin. O tym, czy pracownik wykorzysta w danym roku kalendarzowym urlop w dniach albo w godzinach, decyduje pierwszy złożony wniosek. Zastosowano tutaj tą samą konstrukcję jak przy 2 dniach opieki na dziecko z art. 188 Kodeksu pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
 

Siła wyższa – definicja

Jaka jest definicja siły wyższej? Ustawodawca nie zawarł w niniejszych przepisach definicji siły wyższej. Powód urlopu z powodu siły wyżej określił jako pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Siła wyższa jest więc okolicznością związaną z pilnymi sprawami rodzinnymi wywołanymi chorobą lub wypadkiem, kiedy natychmiastowa obecność pracownika jest niezbędna.

Przykłady siły wyższej

Kiedy można korzystać ze zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej? Tego zwolnienia nie powinno traktować się jak urlopu na żądanie. Inny jest bowiem cel tych dwóch instytucji. Urlop na żądanie to urlop wypoczynkowy, natomiast zwolnienie z powodu działania siły wyższej to sytuacja pilnie wymagająca obecności pracownika w innym miejscu. Za przykłady działania siły wyższej można podać awarię samochodu, nagłą awarię instalacji w domu pracownika grożącą zalaniem, kolizję samochodową skutkującą brakiem możliwości odwiezienia dziecka do przedszkola lub koniecznością zawiezienia członka rodziny do szpitala.

Okoliczność uzasadniająca skorzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej powinna:

  • być pilna,
  • dotyczyć spraw rodzinnych,
  • być spowodowana chorobą lub wypadkiem,
  • wymagać natychmiastowej obecności pracownika.

Ile płatny jest ten urlop?

Za czas urlopu z powodu siły wyższej z art. 1481 Kodeksu pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia. Zwolnienie z powodu siły wyższej jest więc płatne 50%. Wynagrodzenie za czas urlopu z powodu siły wyższej oblicza się jak wynagrodzenie urlopowe, z tym że zmienne składniki wynagrodzenia przyjmuje się tylko z tego miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie.

Wniosek o urlop z powodu siły wyższej

Kodeks pracy nie przewiduje szczególnej formy wniosku o urlop z powodu siły wyższej. Można więc nawet ustnie zawnioskować o zwolnienie od pracy. 
Do kiedy można złożyć wniosek o urlop z powodu działania siły wyższej? Zgodnie z art. 1481 § 3 Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany udzielić zwolnienia od pracy na wniosek zgłoszony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Wydaje się więc, że późniejsze zgłoszenie wniosku również może zostać zaakceptowane przez pracodawcę. Jednak nie ma on wówczas już takiego obowiązku.

Co to oznacza, że pracodawca przyjmuje wniosek o urlop z powodu siły wyższej, jeśli został złożony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia? Czy tak jak w przypadku urlopu na żądanie wniosek powinien być złożony jeszcze przed rozpoczęciem pracy? Po pierwsze, pracownik może złożyć wniosek w trakcie pracy, wówczas będzie to zwolnienie z powodu siły wyższej przyznane na godziny. Po drugie, pracodawca zawsze może potraktować pracownika w sposób bardziej korzystny niż przewidują to przepisy prawa pracy i taki wniosek na cały dzień zaakceptować.

Gdyby pracodawca, pomimo prawidłowo złożonego wniosku, nie udzielił pracownikowi zwolnienia od pracy, naruszyłby przepisy Kodeksu pracy. Wykroczenie pracodawcy przeciwko prawom pracownika grozi karą grzywny od 1000 do 30000 zł.

Wniosek o urlop z powodu siły wyższej – wzór

wniosek o urlop siła wyższa wzór zwolnienie od pracy

 

Wniosek o urlop z powodu siły wyższej - wzór

Infor.pl

Pobierz: wzór wniosku o zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej (podstawa prawna art. 1481 Kodeksu pracy)

Urlop siła wyższa a nauczyciel

Czy nauczyciel może skorzystać z urlopu z powodu siły wyższej? Tak, a ponadto takie uprawnienie mają policjanci, strażacy, żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Straży Granicznej, funkcjonariusze Służby Więziennej oraz funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej.

Urlop siła wyższa – czy trzeba uzasadnić?

Czy trzeba uzasadniać urlop z powodu siły wyższej? Co do zasady, nie. Pracownik nie musi podawać powodu korzystania ze zwolnienia od pracy. Jednakże w przypadku braku regulacji w Kodeksie pracy, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, a ten w art. 6 traktuje o tym, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W przypadku wnioskowania o zwolnienie z powodu siły wyższej taką osobą jest pracownik. Wydaje się więc, że pracodawca mógłby żądać udowodnienia zaistnienia okoliczności uzasadniającej skorzystania z uprawnienia z art. 1481 Kodeksu pracy.

Warto więc korzystać z urlopu zgodnie z jego przeznaczeniem, tym bardziej, że w związku z nadużywaniem nowego uprawnienia pracodawcy są wyczuleni na tego typu sytuacje. 

Osobnym zagadnieniem jest podanie przez pracownika we wniosku nieadekwatnego do tego zwolnienia uzasadnienia. Na przykład pracownik jako powód urlopu z powodu siły wyższej podaje pogrzeb babci. Pracodawca może wówczas odmówić udzielenia zwolnienia na podstawie art. 1481 KP. Pogrzeb babci to z góry ustalona uroczystość, a nie nagła sytuacja spowodowana działaniem siły wyższej. W takim przypadku pracownik powinien skorzystać z urlopu okolicznościowego.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Trzynastka za 2024 rok. Jak ją obliczyć i kiedy wypłacić?

Trzynastka za 2024 rok należy się pracownikom jednostek sfery budżetowej, którzy przepracowali poprzedni rok kalendarzowy. Jak obliczyć wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego? Kiedy jest wypłata trzynastek? Czy odprowadza się od nich podatek i składki ZUS?

MRPiPS: Od 2 dni do 10 dni dodatkowego urlopu. Za 5 lat i za 25 lat pracy [Projekt ustawy, I kwartał 2025 r. RM]

Ministerstwo Rodziny kończy pracę nad nowym typ dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Wszystko wskazuje na to, że za kilka miesięcy Rada Ministrów przyjmie odpowiedni projekt ustawy nowelizującej. Urlop jest bardzo atrakcyjny - jest tym dłuższy, im dłuższy staż pracy ma pracownik. Nowe przepisu premiują więc pracowitość. Osoby ze stażem 25 lat pracy mają nie 26 dni urlopu, a 36 dni. I to rok w rok aż do emerytury. Jest to tak atrakcyjne, że dyskusje o tej propozycji rządu skupiają się od 10 miesięcy na tym, dlaczego tylko niektórzy pracownicy mają mieć ten przywilej. I kiedy wszyscy.

500 plus, 550 plus czy nawet 600 plus dla pracowników. Co miesiąc, za niekorzystanie z urlopu na żądanie, z powodu siły wyższej czy niechorowanie. Ministerstwo Pracy negatywnie o takich praktykach

Poruszamy kontrowersyjny temat dużych (bo nawet 500 zł, 550 zł czy 600 zł) comiesięcznych dodatków pieniężnych do wynagrodzenia, które wypłacane są pracownikom w wielu zakładach pracy, w tym w znanych nam wszystkim dyskontach. Ale czy w rzeczywistości premia absencyjna inaczej frekwencyjna jest legalna? Jaka nagroda za frekwencję? Ile wynosi premia absencyjna? Odpowiedzi mogą zaskoczyć.

Będą zmiany w Kodeksie pracy. Nowelizacja zainteresuje ofiary mobbingu i przemocy w miejscu pracy

Rząd pracuje nad projektem nowelizacji Kodeksu pracy. Zmiany będą dotyczyć kwestii związanych z występowaniem różnych form przemocy w miejscu pracy.

REKLAMA

1 dzień pracy Głównego Inspektora Pracy na aukcji WOŚP. Żadnej pracy się nie boję

Na aukcji WOŚP można wylicytować jeden dzień pracy Głównego Inspektora Pracy, Marcina Staneckiego. Można tam przeczytać CV Głównego Inspektora Pracy. To ciekawa i odważna propozycja, z której pieniądze zostaną przekazane na chore dzieci.

Zawodowe plany Polaków na 2025 rok [BADANIE]

Jakie Polacy mają plany zawodowe na 2025 rok? Nowy rok to pretekst do odważnych decyzji dotyczących pracy. Jakie postanowienia noworoczne mają w tym roku Polacy? Oto wyniki badania Pracuj.pl.

Kiedy jest Dzień Babci i Dziadka 2025? Co na prezent? Nietypowo: Konwencja ONZ o prawach osób starszych. Zaskocz Dziadów!

Kiedy jest Dzień Babci i Dziadka 2025? Co na prezent? Dla seniorów najważniejsze są poświęcony im czas, miłość i zrozumienie. Rzeczy materialne są mniej istotne. My dodatkowo podpowiadamy, że warto uświadomić Dziadków o ich prawach, bo właśnie trwają prace nad przełomowym aktem, chodzi o Konwencję ONZ o prawach osób starszych.

3 wyzwania dla pracodawców w 2025 roku

3 wyzwania, jakie stoją w 2025 roku przed pracodawcami to: związane z robotyzacją rosnące obawy pracowników, zarządzanie wielokulturowymi zespołami oraz przygotowanie do jawności wynagrodzeń, która zacznie obowiązywać od 2026 roku.

REKLAMA

Zmiana przepisów: Nowe kody umożliwią prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczanie składek

Uzupełniający urlop macierzyński będzie dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych i dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji. Nowelizacja Kodeksu pracy oznacza, że konieczne będzie także wprowadzenie nowych kodów, które umożliwią prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczanie składek ZUS. Resort rodziny i pracy przygotowuje projekt nowych przepisów.

HR w 2025 roku. Kluczowe wyzwania w zarządzaniu zasobami ludzkimi [Najważniejsze informacje]

Rok 2025 stawia HR w roli kluczowego partnera w realizacji planów pracodawców. Jakie wyzwania czekają zarządzanie zasobami ludzkimi? Czy pracodawcy będą zatrudniać w pierwszej połowie 2025 roku? Oto najważniejsze informacje na najbliższy rok dla hr-owców.

REKLAMA