REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawca może udzielić zaległego urlopu wypoczynkowego bez zgody pracownika?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Łukasik
Ewa Łukasik
Czy pracodawca może udzielić zaległego urlopu bez zgody pracownika?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik ma 10 dni zaległego urlopu. Chciałbym, żeby wykorzystał go w terminie określonym przepisami, czyli do 30 września 2023 r. Jednak pracownik nie zgadza się na ten termin i chce skorzystać z urlopu w grudniu. Czy przepisy pozwalają na skierowanie pracownika na zaległy urlop bez jego zgody? - pyta Czytelnik z Krakowa.

Rada

Tak. Pracodawca może skierować pracownika na zaległy urlop wówczas, gdy kończy się określony przepisami termin wykorzystania tego urlopu, a pracownik odmawia jego wykorzystania. Pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop bez jego zgody także wtedy, gdy ten urlop został zaplanowany w planie urlopów, a ponadto w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

REKLAMA

REKLAMA

Uzasadnienie

Urlop wypoczynkowy udzielany pracownikowi w terminie późniejszym niż rok kalendarzowy, w którym pracownik nabył do niego prawo, jest urlopem zaległym.

Obowiązkiem pracodawcy jest udzielanie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał on do niego prawo. Niewykorzystanego w danym roku urlopu należy udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego (art. 168 Kodeksu pracy). Przyjmuje się, że termin ten jest zachowany, jeżeli pracownik rozpoczął urlop przed 30 września.

Przykład

Pracownik ma 6 dni zaległego urlopu wypoczynkowego za 2022 r. W planie urlopów na 2023 r. zaplanował wykorzystanie tego urlopu od 25 września do 2 października 2023 r. Taki termin wykorzystania zaległego urlopu jest prawidłowy.

Ustalenie terminu wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego

Termin wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego powinien zostać uwzględniony w planie urlopów, a w przypadku gdy u pracodawcy taki plan nie jest ustalany - w porozumieniu z pracownikiem. 

REKLAMA

Bez względu na to, czy urlop jest udzielany na podstawie planu urlopowego czy wniosku pracownika, termin wykorzystania tego urlopu musi wynikać z porozumienia pracodawcy i pracownika. Przy czym najpierw powinien być wykorzystany urlop zaległy. W wyroku Sądu Najwyższego z 9 maja 2013 r. (II PK 199/12) sąd stwierdził, że: "Urlop zaległy powinien być wykorzystywany (udzielany) przed urlopem bieżącym. Potwierdza to wniosek wynikający z przedawnienia urlopu, gdyż przy przeciwnej wykładni kompensata niewykorzystanego urlopu może nie być pełna".

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Udzielenie urlopu zaległego bez zgody pracownika

Przepisy Kodeksu pracy wskazują jednak okoliczności, w których pracodawca może jednostronnie, bez zgody pracownika, udzielić mu zaległego urlopu wypoczynkowego.

Przede wszystkim pracownik w okresie wypowiedzenia umowy o pracę jest zobowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym czasie pracodawca mu go udzieli (art. 167Kodeksu pracy). W takim wypadku pracodawca ma prawo w drodze jednostronnej decyzji udzielić pracownikowi zarówno zaległego, jak i bieżącego urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że pracownik nie musi wyrazić zgody na udzielenie mu urlopu wypoczynkowego oraz na termin, w którym urlop został mu udzielony. Będzie natomiast zobowiązany do wykorzystania tego urlopu w terminie wskazanym przez pracodawcę. Bez znaczenia dla tego obowiązku jest to, która ze stron stosunku pracy dokonała wypowiedzenia umowy o pracę.

Przykład

Pracownik, który jest w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, może zostać w tym czasie zobligowany do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego.

Pracownik może zostać skierowany jednostronnie na zaległy urlop wypoczynkowy także wówczas, gdy miał ten urlop zaplanowany w planie urlopów. Pracodawca ustalając plan urlopów, powinien uwzględnić wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego do 30 września. Jeżeli pracodawca ustalił z pracownikiem w planie urlopów wykorzystanie tego urlopu w określonym terminie, to pracownik nie może odmówić jego wykorzystania w tym czasie.

Pracodawca ma prawo udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego bez wniosku pracownika, a nawet jego zgody także w sytuacji, gdy kończy się już określony przepisami termin wykorzystania tego urlopu, a pracownik odmawia wykorzystania urlopu zaległego. Zdaniem Sądu Najwyższego w takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi udzielić mu urlopu w terminie określonym w przepisach (wyrok z 2 września 2003 r., I PK 403/02, OSNP 2004/18/310).

Przykład

Pracownik ma zaległy urlop wypoczynkowy z 2022 r. w wymiarze 10 dni. Na prośbę pracodawcy o wskazanie terminu jego wykorzystania do 30 września 2023 r. pracownik poinformował, iż w uwagi na planowany przyjazd rodziny z zagranicy urlop ten wykorzysta w grudniu 2023 r., i odmówił jego wcześniejszego wykorzystania. W tej sytuacji pracodawca 15 września 2023 r. jednostronnie udzielił pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego w terminie od 18 do 29 września 2023 r. Postępowanie pracodawcy jest prawidłowe.

Nie można udzielić zaległego urlopu na podstawie przepisów antycovidowych

W związku z epidemią COVID-19 obowiązywały szczególne zasady dotyczące udzielania zaległego urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z nimi pracodawca mógł udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, zaległego urlopu wypoczynkowego. Zasada ta dotyczyła 30 dni zaległego urlopu.

Od 1 lipca 2023 r. stan zagrożenia epidemicznego został odwołany. W związku z tym pracodawcy nie mogą już kierować pracowników na zaległy urlop wypoczynkowy w wyznaczonym przez siebie terminie na podstawie przepisów antycovidowych. Ostatnim dniem, w którym pracodawca mógł wysłać pracownika w tym trybie na przymusowy zaległy urlop, był 30 czerwca 2023 r.

Ewa Łukasik
specjalista z zakresu prawa pracy

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie?

800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie? Wciąż podnoszony jest postulat wprowadzenia świadczenia „800 plus” dla seniorów i 50 latków, przysługującego za każde wychowane i obecnie pracujące dziecko płacące podatki w Polsce, powraca do dyskusji publicznej i wywołuje silne emocje oraz pytania o sprawiedliwość międzypokoleniową.

Za staż: dodatkowe 518 zł premii w październiku 2025 r.

Za staż: dodatkowe 518 zł premii w październiku 2025 r. - tak, bo Już jakiś czas temu, w dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, która wprowadza nowe rozwiązania dla bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy i osób z niepełnosprawnościami oraz modyfikuje zasady odbywania staży. Co ciekawe można otrzymać 518 zł za staż, oczywiście nie dotyczy to wszystkich zatrudnionych i zatrudniających. Jakie zatem są warunki w październiku 2025 r.?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. i 2026 r. będą zmiany?

Urlop stażowy jest koncepcją spójną z obecnymi trendami społecznymi i prawnymi dotyczącymi równowagi pracy i życia oraz ochrony zdrowia pracowników. Realizacja pomysłu wymaga jednak skoordynowania trzech elementów: precyzyjnego uregulowania, jasnych zasad zaliczania okresów do stażu pracy oraz uwzględnienia skutków ekonomicznych dla pracodawców. Czy zatem w 2025 r. i 2026 r. będą zmiany?

Dni wolne 2026 [Kalendarz]

Dni wolne 2026 to wszystkie niedziele roku oraz święta wymienione w ustawie o dniach wolnych od pracy. Takich dni jest 14, z czego cztery wypadają w niedzielę, a dwa w sobotę. Oto kalendarz świąt i dni wolnych od pracy w 2026 roku.

REKLAMA

Które nacje są najbardziej pracowite? Polacy powyżej średniej unijnej

Które nacje są najbardziej pracowite? Zgodnie z danymi Eurostatu Grecy i Cypryjczycy plasowali się wśród najbardziej pracowitych nacji UE. Gdzie w zestawieniu Polacy?

Tylko 10 dni wolnych od pracy w 2026 r. Są 2 święta wypadające w sobotę

W Polsce mamy 14 świąt, które są dniami wolnymi od pracy. Jeśli takie święto wypada w sobotę, pracodawca wyznacza dodatkowy dzień wolny od pracy. W 2026 roku 2 święta wypadają w sobotę. Natomiast aż 4 dni wolne z tytułu świąt to niedziele. W których miesiącach będą dni wolne za święta sobotnie?

Dlaczego zgodziłem się na niską emeryturę? Dyrekcja zagroziła bezrobociem. Siadło zdrowie

W okresie 2013 r. - 2024 r. było powszechne wśród Polaków przekonanie, że emerytura wcześniejsza to rodzaj bonusu. Za pracę w szkodliwych warunkach otrzymywano “premię” w postaci wcześniejszej emerytury. Prawie nikt nie wiedział, że jest kara za "wcześniejszą" emeryturę w postaci obniżenia (dożywotniego) emerytur powszechnych (60 lat i 65 lat).

30,50 brutto: ile to netto? Umowa zlecenie 2025 i 2026

Za wykonanie umowy zlecenia nie można płacić mniej niż 30,50 zł brutto na godzinę. Jaka jest stawka netto czyli ile na rękę otrzyma zleceniobiorca? W 2026 r. będzie to 31,40 zł brutto. Udostępniamy kalkulator umowy zlecenia.

REKLAMA

Wielu pracowników i pracodawców nie wie, że nie można karać za zgłoszenie mobbingu

W ostatnim czasie RPO zajął się interesującą sprawą pracownicy Sądu Rejonowego, która zgłosiła do Ministerstwa Sprawiedliwości podejrzenie mobbingu ze strony sędzi. Sprawa zakończyła się prawomocnym orzeczeniem zobowiązującym pozwaną (pracownicę) do publicznych przeprosin sędzi. Rzecznik Praw Obywatelskich złożył skargę nadzwyczajną, wskazując, że wyrok i jego wykonanie naruszają podstawowe zasady ochrony praw obywatelskich oraz zniechęcają pracowników do korzystania z mechanizmów przeciwdziałania mobbingowi.

Staż po nowemu: będzie nowy porządek na rynku pracy. To koniec z nieodpłatnym świadczeniem pracy

Szykują się spore zmiany na rynku pracy, bo nowa planowana regulacja ma na celu ujednolicenie zasad dotyczących staży. Chodzi konkretnie o projekt ustawy o stażach o numerze UD307 przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, który został wprowadzony do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to czwarty kwartał 2025 roku.

REKLAMA