REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawca może udzielić zaległego urlopu wypoczynkowego bez zgody pracownika?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Łukasik
Ewa Łukasik
Czy pracodawca może udzielić zaległego urlopu bez zgody pracownika?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik ma 10 dni zaległego urlopu. Chciałbym, żeby wykorzystał go w terminie określonym przepisami, czyli do 30 września 2023 r. Jednak pracownik nie zgadza się na ten termin i chce skorzystać z urlopu w grudniu. Czy przepisy pozwalają na skierowanie pracownika na zaległy urlop bez jego zgody? - pyta Czytelnik z Krakowa.

Rada

Tak. Pracodawca może skierować pracownika na zaległy urlop wówczas, gdy kończy się określony przepisami termin wykorzystania tego urlopu, a pracownik odmawia jego wykorzystania. Pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop bez jego zgody także wtedy, gdy ten urlop został zaplanowany w planie urlopów, a ponadto w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

REKLAMA

Autopromocja

Uzasadnienie

Urlop wypoczynkowy udzielany pracownikowi w terminie późniejszym niż rok kalendarzowy, w którym pracownik nabył do niego prawo, jest urlopem zaległym.

Obowiązkiem pracodawcy jest udzielanie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał on do niego prawo. Niewykorzystanego w danym roku urlopu należy udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego (art. 168 Kodeksu pracy). Przyjmuje się, że termin ten jest zachowany, jeżeli pracownik rozpoczął urlop przed 30 września.

Przykład

Pracownik ma 6 dni zaległego urlopu wypoczynkowego za 2022 r. W planie urlopów na 2023 r. zaplanował wykorzystanie tego urlopu od 25 września do 2 października 2023 r. Taki termin wykorzystania zaległego urlopu jest prawidłowy.

Ustalenie terminu wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego

Termin wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego powinien zostać uwzględniony w planie urlopów, a w przypadku gdy u pracodawcy taki plan nie jest ustalany - w porozumieniu z pracownikiem. 

Bez względu na to, czy urlop jest udzielany na podstawie planu urlopowego czy wniosku pracownika, termin wykorzystania tego urlopu musi wynikać z porozumienia pracodawcy i pracownika. Przy czym najpierw powinien być wykorzystany urlop zaległy. W wyroku Sądu Najwyższego z 9 maja 2013 r. (II PK 199/12) sąd stwierdził, że: "Urlop zaległy powinien być wykorzystywany (udzielany) przed urlopem bieżącym. Potwierdza to wniosek wynikający z przedawnienia urlopu, gdyż przy przeciwnej wykładni kompensata niewykorzystanego urlopu może nie być pełna".

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Udzielenie urlopu zaległego bez zgody pracownika

Przepisy Kodeksu pracy wskazują jednak okoliczności, w których pracodawca może jednostronnie, bez zgody pracownika, udzielić mu zaległego urlopu wypoczynkowego.

Przede wszystkim pracownik w okresie wypowiedzenia umowy o pracę jest zobowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym czasie pracodawca mu go udzieli (art. 167Kodeksu pracy). W takim wypadku pracodawca ma prawo w drodze jednostronnej decyzji udzielić pracownikowi zarówno zaległego, jak i bieżącego urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że pracownik nie musi wyrazić zgody na udzielenie mu urlopu wypoczynkowego oraz na termin, w którym urlop został mu udzielony. Będzie natomiast zobowiązany do wykorzystania tego urlopu w terminie wskazanym przez pracodawcę. Bez znaczenia dla tego obowiązku jest to, która ze stron stosunku pracy dokonała wypowiedzenia umowy o pracę.

Przykład

Pracownik, który jest w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, może zostać w tym czasie zobligowany do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego.

REKLAMA

Pracownik może zostać skierowany jednostronnie na zaległy urlop wypoczynkowy także wówczas, gdy miał ten urlop zaplanowany w planie urlopów. Pracodawca ustalając plan urlopów, powinien uwzględnić wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego do 30 września. Jeżeli pracodawca ustalił z pracownikiem w planie urlopów wykorzystanie tego urlopu w określonym terminie, to pracownik nie może odmówić jego wykorzystania w tym czasie.

Pracodawca ma prawo udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego bez wniosku pracownika, a nawet jego zgody także w sytuacji, gdy kończy się już określony przepisami termin wykorzystania tego urlopu, a pracownik odmawia wykorzystania urlopu zaległego. Zdaniem Sądu Najwyższego w takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi udzielić mu urlopu w terminie określonym w przepisach (wyrok z 2 września 2003 r., I PK 403/02, OSNP 2004/18/310).

Przykład

Pracownik ma zaległy urlop wypoczynkowy z 2022 r. w wymiarze 10 dni. Na prośbę pracodawcy o wskazanie terminu jego wykorzystania do 30 września 2023 r. pracownik poinformował, iż w uwagi na planowany przyjazd rodziny z zagranicy urlop ten wykorzysta w grudniu 2023 r., i odmówił jego wcześniejszego wykorzystania. W tej sytuacji pracodawca 15 września 2023 r. jednostronnie udzielił pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego w terminie od 18 do 29 września 2023 r. Postępowanie pracodawcy jest prawidłowe.

Nie można udzielić zaległego urlopu na podstawie przepisów antycovidowych

REKLAMA

W związku z epidemią COVID-19 obowiązywały szczególne zasady dotyczące udzielania zaległego urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z nimi pracodawca mógł udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, zaległego urlopu wypoczynkowego. Zasada ta dotyczyła 30 dni zaległego urlopu.

Od 1 lipca 2023 r. stan zagrożenia epidemicznego został odwołany. W związku z tym pracodawcy nie mogą już kierować pracowników na zaległy urlop wypoczynkowy w wyznaczonym przez siebie terminie na podstawie przepisów antycovidowych. Ostatnim dniem, w którym pracodawca mógł wysłać pracownika w tym trybie na przymusowy zaległy urlop, był 30 czerwca 2023 r.

Ewa Łukasik
specjalista z zakresu prawa pracy

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

REKLAMA

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

REKLAMA

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

REKLAMA