REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop ojcowski – zmiany od 1 lutego 2023 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Urlop ojcowski – zmiany od 1 lutego 2023 r.
Urlop ojcowski – zmiany od 1 lutego 2023 r.
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie zmiany od 1 lutego 2023 r. w zakresie urlopu ojcowskiego i przysposobienia dziecka? Czy ojciec musi być ubezpieczony, aby korzystać z urlopów i zasiłków na dziecko? Czy jeżeli ojciec opłacił składkę w niższej wysokości niż jest to wymagane, to czy pozbawia go to prawa urlopu ojcowskiego?

Pracownik-ojciec ma przysposobić w grudniu 2022 r. 12-letnie dziecko. Czy może otrzymać w związku z tym urlop ojcowski?

Tak, pracownik-ojciec dziecka, który przysposobi 12-letnie dziecko będzie miał prawo do urlopu ojcowskiego, jednak dopiero od 1 lutego 2023 r. Dlaczego dopiero wtedy? Ponieważ wtedy wchodzą w życie zmiany w zakresie urlopu ojcowskiego.

REKLAMA

Autopromocja

Aktualnie pracownik - ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

1) do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo

2) do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

Zmiana przepisów ma związek z unijnymi regulacjami, tzw. dyrektywą work-life balance (nr 2019/1158). W dniu 13 października 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2140), w związku z tym art. 1823 w § 1 pkt 2 KP otrzymuje brzmienie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„2) do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia.”.

Zmiana eliminuje więc górną granicę 7 i 10 lat, a wprowadza nową: 14 rok życia przysposobionego dziecka. Zostanie więc podniesiona granica wiekowa dziecka przysposobionego, ale także zostanie wyeliminowana przesłanka odroczenia obowiązku szkolnego. Tak więc górna granica wiekowa będzie jednakowa dla wszystkich przysposobionych dzieci.

REKLAMA

Przepisy przejściowe dają możliwość wykorzystania urlopu ojcowskiego na nowych „warunkach wiekowych” również tym pracownikom-ojcom, którzy przysposobili dziecko przed wejściem w życie nowelizacji i nie wykorzystali urlopu ojcowskiego. Zgodnie z art. 37 ustawy nowelizującej:

1. Pracownik - ojciec wychowujący dziecko, który przysposobił je przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i nie wykorzystał urlopu ojcowskiego, o którym mowa w art. 1823 § 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 4 w brzmieniu dotychczasowym, lub części tego urlopu, ma prawo odpowiednio do urlopu ojcowskiego, o którym mowa w art. 1823 § 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 4 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, lub niewykorzystanej części tego urlopu.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, pracownik ma prawo do urlopu ojcowskiego przez okres od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.

Termin 24 miesięcy liczony zatem będzie od dnia uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu, a nie od dnia wejścia w życie nowelizacji.

Jaki cel zmian?

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ww. regulacji, które wchodzą w życie od 1 lutego 2023 r.: "W 2020 r. nastąpiło znaczne zmniejszenie liczby przysposobionych dzieci (w 2020 r. przysposobiono 2 198 dzieci, wobec 2 715 w roku 2019). Tak jak w poprzednich latach, najmniej przysposobiono dzieci w wieku powyżej 10 lat, było ich tylko 516. Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski oraz urlop ojcowski przy odpowiednio zmienionych (podniesionych) warunkach związanych z kryterium wieku dziecka mogą pośrednio wpłynąć na podejmowanie decyzji o przyjęciu do wspólnoty domowej starszych dzieci, a w szerszej perspektywie sprzyjać ich właściwemu rozwojowi.".

Czy ojciec musi być ubezpieczony aby korzystać z urlopów i zasiłków na dziecko?

Tak, prawo ojca dziecka do urlopu macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego uzależnione jest od podlegania przez ojca ubezpieczeniu chorobowemu. Ojciec powinien mieć własny tytuł do ubezpieczenia, gdyż prawo do zasiłku macierzyńskiego dla ubezpieczonego-ojca dziecka nie jest uprawnieniem subsydiarnym względem prawa matki do zasiłku macierzyńskiego. Uprawnienie to ma charakter samoistny. Ojciec musi więc posiadać własne uprawnienie do zasiłku z własnego tytułu do ubezpieczenia chorobowego.

Opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w niższej wysokości a ustanie ubezpieczenia i prawa do urlopu ojcowskiego

Czy jeżeli ojciec opłacił składkę w niższej wysokości niż jest to wymagane, to czy pozbawia go to prawa urlopu ojcowskiego?

Opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w niższej wysokości nie pozbawia automatycznie danej osoby do prawa z ubezpieczeń społecznych czy też związanych z tym praw pracowniczych, np. urlopu ojcowskiego. Kierując się poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z 8 grudnia 2015 r., II UK 443/14 należy uznać, trzeba wskazać, że zaniechanie zapłaty składki w terminie wyraża wolę zaprzestania podleganiu ubezpieczeniu, opłacenie zaś składki wiąże się zawsze z wolą jego kontynuowania, dlatego opłaceniu składki w niższej od należnej wysokości nie należy nadawać znaczenia powodującego ustanie ubezpieczenia, wbrew woli ubezpieczonego. Jeżeli taka jest wola ubezpieczonego, to nie może jej być przeciwstawiona decyzja organu ubezpieczeń społecznych o odmowie przyjęcia uzupełnienia składki w późniejszym terminie. Deklaratoryjna decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie zgody na późniejsze opłacenie składki, której skutek polega na zniwelowaniu faktu ustania ubezpieczenia, w tym wypadku potwierdza jedynie uprawnienia danej osoby.

Podstawa prawna:

Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510)

Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2140)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

REKLAMA

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

REKLAMA

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

REKLAMA